بر اساس مطالعه ای جدید، بقایای جمجمه ای متعلق به کودکی در یکی از قدیمی ترین گورستان های شناخته شده ی بشر، ویژگی هایی از هر دو گونه انسان مدرن (Homo sapiens) و نئاندرتال دارد. این موضوع احتمال ترکیبی بودن او را مطرح می کند، هرچند همه دانشمندان این نتیجه گیری را قطعی نمی دانند.

این جمجمه بخشی از مجموعه ای از بقایای انسانی است که حدود صد سال پیش در غار اسخول واقع در کوه کرمل اسراییل کشف شد. این بقایا مدت ها محل بحث های علمی بوده اند اما عمدتاً به عنوان انسان های آناتومیکی مدرن طبقه بندی می شدند. با توجه به اینکه غار اسخول قدیمی ترین گورستان سازمان یافته ی انسانی است، شناسایی دقیق هویت این بقایا از اهمیت زیادی برخوردار است.

مطالعه ای که در شماره ژوییه اوت نشریه L'Anthropologie منتشر شده، می گوید: با توجه به تحلیل های انجام شده، دیگر نمی توان این بقایا را صرفاً به Homo sapiens نسبت داد.

پژوهشگران با استفاده از سی تی اسکن، جمجمه کودک موسوم به اسخول 1 را مورد بررسی قرار دادند. این جمجمه شامل بخش هایی از جعبه مغزی (neurocranium) و فک پایین (mandible) بود.

یافته ها نشان می دهد که جعبه مغزی بیشتر ویژگی های انسان مدرن را دارد، در حالی که فک شباهت بیشتری به نئاندرتال ها دارد.

خانم آن دامبریکور مالاسه ، انسان شناس دیرینه از مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه (CNRS)، در ایمیلی به Live Science گفت: هیچ راهی نیست که این ترکیب ویژگی ها صرفاً تنوع درون گونه ای انسان مدرن باشد. این کودک به صورت عینی، یک هیبرید بوده است.

اما برخی دیگر از متخصصان این دیدگاه را تایید نمی کنند. کریس استرینگر از موزه تاریخ طبیعی لندن که در این مطالعه مشارکت نداشته، به Live Science گفت: با وجود شباهت های ابتدایی فک به نئاندرتال ها، وقتی تمام بقایا را در نظر بگیریم، بیشتر با Homo sapiens هم خوانی دارند. او افزود که این یافته ها با مطالعه ای در سال 2024 هم راستا است که نشان داد جریان ژنتیکی میان نئاندرتال ها و انسان ها حدود 100 هزار سال پیش رخ داده است.

استرینگر می گوید: حتی اگر این کودک یک هیبرید نسل اول نباشد، ممکن است بازتابی از ترکیب ژنتیکی میان دو گروه باشد.

جان هاوکس ، انسان شناس دانشگاه ویسکانسین-مدیسون نیز در گفتگو با New Scientist اظهار داشت: این مطالعه درک ما از جمجمه را گسترش می دهد، اما بدون استخراج DNA نمی توان با قطعیت گفت این کودک یک هیبرید بوده است.

او افزود: جمعیت های انسانی تنوع ظاهری و فیزیکی زیادی دارند که لزوماً ناشی از آمیختگی با نئاندرتال ها نیست.

شواهد DNA پیشین نشان می دهد که بیشتر انسان های امروزی بین 1 تا 3 درصد ژن های نئاندرتال دارند، اما هنوز جزییات دقیق این اختلاط و جایگاه آن در درخت خانواده انسان ناشناخته باقی مانده است.

بقایای انسان در غار اسخول در سال 1928 کشف شد. حفاری ها اسکلت های هفت بزرگسال و سه کودک را نمایان کرد که به صورت عمدی دفن شده بودند و در کنار آن ها بقایایی از 16 فرد دیگر نیز یافت شد. در ابتدا تصور می شد این افراد نوعی گونه گذار بین نئاندرتال ها و انسان های مدرن بودند، اما بعداً آن ها به عنوان انسان آناتومیکی مدرن طبقه بندی شدند.

جمجمه اسخول 1 متعلق به دختربچه ای 3 تا 5 ساله بود. بخش میانی صورت و بیشتر قاعده جمجمه مفقود شده و باقی مانده ها در قطعاتی مجزا بودند. باستان شناسان قبلاً تلاش کرده بودند جمجمه را با گچ ترمیم کنند که همین موضوع مطالعه آن را برای پژوهشگران امروزی دشوار کرد.

اسکن های جدید امکان حذف دیجیتالی گچ و مقایسه جمجمه با نمونه های دیگر را فراهم کرد. از جمله ویژگی های انسان مدرن در این جمجمه می توان به قرارگیری عمودی استخوانی در قاعده جمجمه اشاره کرد، در حالی که فک فاقد چانه و شبیه به نئاندرتال ها بود.