سخنگوی وزارت امور خارجه با ببان اینکه حق داریم روش همکاری خود با آژانس را بازنگری کنیم، درباره مذاکره با آمریکا گفت: در حال حاضر افکار عمومی آنقدر خشمگین است که هیچ کس حتی جرأت صحبت درباره مذاکره و دیپلماسی را ندارد.

فارس نوشت، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه 12 تیرماه با شبکه اسکای نیوز گفت‌گو کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که پس از حملات اسراییل و آمریکا چه چیزی از برنامه هسته‌ای ایران باقی مانده است؟ پنتاگون شب گذشته اعلام کرد این حملات پیشرفت شما را یک تا دو سال به عقب انداخته است. آیا این ارزیابی منصفانه‌ای است؟ گفت: به نظر من ابتدا باید درک کنیم چه اتفاقی افتاده است. آنچه رخ داد یک اقدام شنیع تجاوزکارانه از سوی رژیم اسراییل و سپس ایالات متحده علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ما بود.

* تأسیسات هسته‌ای ما به شدت آسیب دیده‌اند

بقایی ادامه داد: آنچه در طول 12 روز گذشته اتفاق افتاد یک تجاوز غافلگیرانه و بی‌دلیل علیه ایرانیان بود. آنها بسیاری از هموطنان ما را به شهادت رساندند، نزدیک به هزار نفر در این اقدام جنگی شرورانه که بر ملت ما تحمیل شد جان باختند. تأسیسات هسته‌ای ما به شدت آسیب دیده‌اند.

وی افزود: نکته اینجاست که تأسیسات هسته‌ای ما تحت سخت‌گیرانه‌ترین بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داشت، بنابراین هیچ بهانه‌ای برای آمریکا یا اسراییل جهت حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ما وجود نداشت. این اقدام بسیار بی‌پروا، غیرقانونی و جنایتکارانه بود. آنچه آنها انجام دادند ضربه‌ای مهلک به حقوق بین‌الملل، حاکمیت قانون و رژیم ان‌.پی‌.تی و همچنین به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل که در سال 2015 توسط خود ایالات متحده تهیه و ارائه شده بود. قطعنامه‌ای مورد اجماع که برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران از جمله غنی‌سازی را تأیید می‌کرد

خیانت به دیپلماسی

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: آنچه انجام شد ضربه‌ای بسیار قابل سرزنش به حاکمیت قانون بود. همچنین خیانت به دیپلماسی محسوب می‌شد. چرا این را می‌گویم؟ زیرا ما در میانه یک فرآیند دیپلماتیک بودیم. قرار بود یکشنبه آینده با آمریکایی‌ها در مسقط دیدار کنیم، اما ناگهان در روز جمعه کشور ما مورد این اقدام جنگی قرار گرفت.

وی گفت: در روزهای اول به خاطر دارید که آمریکایی‌ها و دیگران خود را از اسراییلی‌ها جدا کردند. حتی برخی از آنها ادعا کردند از این موضوع اطلاعی نداشتند. اما اکنون همه می‌فهمند که این یک نوع تقسیم کار بین اسراییلی‌ها و آمریکایی‌ها بود و سپس آمریکا نیز با حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ما به این تجاوز پیوست.

بقایی در پاسخ به این سؤال که بنابراین آیا این خیانت به دیپلماسی محسوب می‌شود؟ اظهار داشت: دقیقاً همینطور است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این به معنای کنار گذاشتن دیپلماسی است؟ دیگر هیچ مذاکره‌ای با آمریکا نخواهید داشت؟ دیگر هیچ گفت‌وگویی درباره برنامه هسته‌ای شما انجام نخواهد شد؟ عنوان کرد: دیپلماسی هرگز پایان نمی‌پذیرد، حتی در اوج جنگ. وزیر امور خارجه آقای عراقچی به ژنو سفر کرد؛ با سه مقام اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت‌وگو کرد. بنابراین ما همواره با شرکای اروپایی خود در ارتباط بوده‌ایم. اما نکته این است که باید از این تجربه درس بگیریم.

* هیچ کس حتی جرأت صحبت درباره مذاکره و دیپلماسی را ندارد

وی ادامه داد: ما پنج دور با آمریکایی‌ها مذاکره کردیم. آنها پیشنهاد خود را ارائه دادند و ما نیز باید پیشنهاد خود را ارائه می‌دادیم - این همان چیزی بود که قرار بود روز یکشنبه انجام دهیم و این یک جلسه از پیش برنامه‌ریزی شده بود. بنابراین آنچه اتفاق افتاد - نمی‌توانم واژه بهتری از "خیانت" پیدا کنم - یک خیانت به دیپلماسی و فرآیند دیپلماتیک بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که به نظر شما در حال حاضر هیچ مذاکره‌ای با آمریکایی‌ها انجام نخواهد شد؟ گفت : در حال حاضر ما بر آنچه اتفاق افتاده متمرکز هستیم. مردم ما شوکه و خشمگین از آنچه رخ داده هستند. ما هنوز در حال برگزاری مراسم تشییع برای عزیزانی هستیم که در طول این 12 روز تجاوز و دفاع در برابر آن از دست دادیم. بنابراین همه چیز در حال بررسی است، اما فکر می‌کنم در حال حاضر افکار عمومی آنقدر خشمگین است که هیچ کس حتی جرأت صحبت درباره مذاکره و دیپلماسی را ندارد.

وی در پاسخ به این سؤال که وقتی زمان مناسب فرا برسد، آیا امکان بازگشت به مذاکرات با آمریکایی‌ها وجود دارد، علیرغم آنچه آنها انجام داده‌اند؟ عنوان کرد: همانطور که گفتم، دیپلماسی هرگز پایان نمی‌پذیرد. بنابراین باید صبر کنیم و ببینیم، زیرا نمی‌خواهیم شاهد تکرار آنچه خیانت به دیپلماسی نامیدیم باشیم.

* باید مطمئن شویم که شاهد تکرار 23 ژوئن نباشیم

وی در پاسخ به این سؤال که دونالد ترامپ این هفته درباره مذاکرات با ایران صحبت می‌کند و پیشنهادات دیگری ارائه می‌دهد. او گفته اکنون زمان آن است که ایران برنامه هسته‌ای خود را رها کند و به صلح برسد - این به نفع مردم ایران خواهد بود. آیا این هفته یا هفته آینده مذاکره‌ای انجام خواهد شد؟ گفت: می‌بینید، ما بارها اینگونه اظهارات و پیشنهادات و درخواست‌ها برای گفت‌وگو را شنیده‌ایم. باز هم یادآوری می‌کنم که آمریکایی‌ها گفتند: "بله، ما روز 23 ژوئن با ایرانیان مذاکره خواهیم کرد." و در روز 23 ژوئن، اسراییلی‌ها به تأسیسات هسته‌ای و مناطق مسکونی ما حمله کردند. می‌دانید، آنها از ترکیبی از حملات جنایی مختلف استفاده کردند - مردم ما، اساتید دانشگاه‌ها، شخصیت‌های نظامی ما را ترور کردند.

وی ادامه داد: بسیاری از غیرنظامیان عادی کشته شدند. بنابراین آنها از دیپلماسی صحبت می‌کردند، در حالی که همزمان در حال برنامه‌ریزی برای جنگ بودند.

سؤال: بنابراین اجازه دهید این موضوع را بیشتر بررسی کنم. در مقطعی شما می‌گویید در آینده قابل پیش‌بینی - شاید نه این هفته یا هفته آینده - نمی‌توانید با آمریکایی‌ها مذاکره کنید. آیا فکر می‌کنید در چند هفته آینده امکان مذاکره مجدد با استیو ویتکوف، مذاکره‌کننده ارشد وجود دارد؟

بقایی گفت: می‌دانم که آنها به طور غیرمستقیم در تماس هستند. وزیر امور خارجه ایران با عمان، قطر و دیگران در حال گفت‌وگو است. همانطور که گفتم، دیپلماسی هرگز پایان نمی‌پذیرد. ما باید ببینیم چه اتفاقی می‌افتد. باید مطمئن شویم که شاهد تکرار 23 ژوئن نباشیم، زمانی که خود را برای دور دیگری از مذاکرات آماده می‌کردیم، اما ناگهان انفجارها رخ داد.

* نیروهای نظامی قدرتمند ما آماده هرگونه ماجراجویی هستند

سؤال: اما چه تعهدات مشخصی از آمریکایی‌ها می‌خواهید قبل از اینکه آماده بازگشت به مذاکرات شوید؟

بقایی: به صراحت بگویم، آنها باید نشان دهند که واقعاً به دیپلماسی پایبند هستند. دیپلماسی نباید مورد سوءاستفاده قرار گیرد یا به عنوان ابزاری برای فریب یا نوعی جنگ روانی علیه مخالفان استفاده شود.

سؤال: زیرا اسراییلی‌ها نشانه‌هایی بروز می‌دهند که ممکن است برای حملات بیشتر بازگردند. دیروز یکی از وزرای آنها گفت سیاست اجرایی برای حفظ برتری خود خواهند داشت - همانطور که به طور مؤثری در حمله به پروژه‌های موشکی بالستیک و هر نشانه‌ای از پروژه‌های هسته‌ای نشان دادند. به نظر می‌رسد اسراییل هنوز کارش تمام نشده است. آیا برای شما تمام شده است؟

بقایی: به شما اطمینان می‌دهم که نیروهای نظامی قدرتمند ما آماده هرگونه ماجراجویی از این دست هستند.

سؤال: اگر دوباره به شما حمله کنند چه اتفاقی می‌افتد؟ 

بقایی: مطمئناً همانطور که در دو هفته گذشته نشان دادیم پاسخ خواهیم داد. عزم خود را برای دفاع از ملت و کرامت خود با تمام قوا نشان دادیم. این همان کاری است که هر ملتی در برابر حمله ناعادلانه انجام می‌دهد.

*  اعمال حق ذاتی دفاع از خود تحت ماده 51 بود

سؤال : بنابراین چه چیزی را می‌توانم یادداشت کنم زیرا شما تلافی کردید؟ گفته می‌شود توازن قوای نظامی به نفع شماست. 

بقایی: به شما اطمینان می‌دهم که نیروهای نظامی قدرتمند ما آماده هرگونه ماجراجویی از این دست هستند.

سؤال: اگر دوباره به شما حمله کنند چه خواهد شد؟ 

بقایی: قطعاً همانطور که در دو هفته گذشته نشان دادیم پاسخ خواهیم داد. توانایی خود را در دفاع از ملت و کرامت خود با تمام قوا نشان داده‌ایم - همانطور که هر ملتی در برابر حمله ناعادلانه انجام می‌دهد.

سؤال: بنابراین چه چیزی را می‌توانم یادداشت کنم زیرا شما تلافی کردید، اما گفته می‌شود توازن قوای نظامی به نفع شماست. 

بقایی: این تلافی نبود؛ این اعمال حق ذاتی دفاع از خود تحت ماده 51 بود. بنابراین آنچه آنها انجام دادند نقض صریح ماده 2 بند 4 منشور ملل متحد بود و آنچه ما انجام دادیم اعمال دفاع از خود بود و این مرا واقعاً خشمگین می‌کند وقتی واکنش برخی کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا را می‌بینم که به نوعی سعی می‌کنند جنایت اسراییل را توجیه و قانونی جلوه دهند با این ادعا که این یک اقدام پیشگیرانه نظامی دفاعی بود یا اینکه اسراییل نگرانی‌هایی درباره آینده برنامه هسته‌ای ایران دارد.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: بیایید، یک قاعده حقوق بین‌الملل یا یک اصل اخلاقی به من نشان دهید که به هر بازیگری اجازه می‌دهد به کشوری دیگر حمله کند صرفاً به این دلیل که گمان می‌کنند شاید در آینده اتفاقاتی رخ دهد. بنابراین این اقدام غیرقانونی بود. و دلیل تأکید من بر این موضوع این است که می‌خواهم شما - در اروپا و بریتانیا - بفهمید که این یک جنگ ناعادلانه و تجاوزی بود که بر ایرانیان تحمیل شد.