تا این لحظه سطح و ماهیت رایزنی‌های جاری میان دولت موقت سوریه و ریم صهیونیستی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، دمشق تاکید می‌کند که این رایزنی‌ها غیرمستقیم هستند و صرفا اهداف امنیتی را دنبال می‌کنند که به احیای توافقنامه لغو درگیری در سال 1974 منجر می‌شود اما اطلاعات فاش شده از سوی رژیم صهیونیستی حاکی از این است که تا پایان سال جاری میلادی یک توافق صلح میان 2 طرف حاصل خواهد شد که شامل توافق‌هایی درباره منطقه جولان است که از سال 1967 به اشغال این رژیم درآمده است.

به گزارش ایسنا، آخرین اطلاعات منتشر شده از رایزنی‌های جاری میان دولت موقت سوریه و تل‌آویو را شبکه ماهواره‌ای «آی24» رژیم صهیونیستی عصر جمعه به نقل از یک منبع سوری اعلام کرد.

بر اساس گزارش این رسانه عبری، تل‌آویو و دمشق تا پایان سال 2025 توافقنامه صلحی را امضا خواهند کرد که بر اساس آن، ارتفاعات اشغالی جولان به یک «باغ صلح» تبدیل خواهد شد.

همچنین این رسانه رژیم صهیونیستی به نقل از منبع خود ادعا کرد: اسراییل به صورت تدریجی از تمامی خاک سوریه در منطقه حائل که بعد از هشتم دسامبر 2024 آنها را اشغال کرده از جمله ارتفاعات جبل الشیخ، عقب‌نشینی خواهد کرد و این راه را برای رسیدن به توافق صلحی میان 2 طرف هموار می‌کند.

بعد از آن «گدعون ساعر» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی شنبه در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت: ماندن اسراییل در ارتفاعات جولان شرط اصلی هر گونه توافق عادی‌سازی احتمالی با سوریه است و به رسمیت شناختن «حاکمیت اسراییل بر جولان» از سوی دمشق، اقدامی ضروری برای امضای توافق با احمد الشرع (رییس دولت موقت سوریه) است.

تا ظهر روز شنبه هیچ‌گونه اظهارنظری از سوی دولت موقت سوریه درباره اطلاعات نشت کرده از امضای توافق صلح یا اظهارات ساعر صادر نشده است البته دمشق انجام مذاکراتی غیر مستقیم با طرف اسراییلی از طریق میانجی‌های بین‌المللی برای متوقف کردن حملات و نفوذهای رژیم صهیونیستی به جنوب سوریه را انکار نکرده و الشرع بارها به‌ آنها تصریح کرده است که آخرین آنها نیز مربوط به چند روز قبل در دیدار با سران قنیطره و جولان است.

پس از کنار رفتن دولت بشار اسد در سوریه، رژیم صهیونیستی از تمامی خطوط قرمز تعیین شده در توافق لغو درگیری سال 1974 عبور کرد و پس از نابود کردن تمامی تجهیزات نظامی سوریه در اواخر سال گذشته، منطقه حائل و مناطق بیرون آن را به اشغال خود درآورد و تقریبا هر روز عملیات‌های نفوذی را در خاک سوریه انجام داد. این رژیم تمامی قطعنامه‌های بین‌المللی مربوطه را عامدانه نادیده گرفت از جمله قطعنامه شماره 242 سال 1967 که در آن از این رژیم خواسته شده از اراضی که در آن سال اشغال کرده، عقب‌نشینی کند، همینطور تل‌آویو قطعنامه شماره 471 را که در سال 1980 به تصویب رسید، نقض کرد، در این قطعنامه تصریح شده که تصمیم اسراییل برای تحمیل قوانین، صلاحیت قضایی و مدیریت خود بر بلندی‌های جولان اشغالی سوریه باطل و بی‌اعتبار است و هیچ اثر حقوقی بین‌المللی ندارد.

صدها هزار آواره منطقه الجولان از سال 1967 هنوز امید دارند توافقی حاصل شود که امکان بازگشت دوباره آنها به روستاها و شهرهایشان را فراهم کند.

پیش‌بینی می‌شود دولت موقت سوریه به ریاست الشرع در صورت قدم گذاشتن در مسیر توافق‌هایی که شامل دست کشیدن از مناطقی به نفع رژیم صهیونیستی هستند، با مخالفت شدید مردم این کشور روبه‌رو شود، تل‌آویو با استفاده از شرایط بد حاکم بر سوریه سعی در دیکته شروط خود به این کشور را دارد و از سوی دیگر دولت آمریکا نیز به گسترش توافقنامه‌های موسوم به «ابراهیم» برای عادی‌سازی روابط با اسراییل متمایل است و این توافق‌ها شامل حال سوریه نیز هست.

«استیو ویتکاف» فرستاده ویژه «دونالد ترامپ» رییس جمهور آمریکا به تازیگی گفته که توسعه این توافق‌ها یکی از اولویت‌های ترامپ است و به زودی خبرهای بسیار مهمی درباره پیوستن کشورهای جدیدی به این توافق‌ها اعلام خواهند شد.

«زیدون الزعبی» پژوهشگر سیاسی در گفت‌وگو با وب‌سایت «العربی الجدید» اظهار کرد: دولت سوریه با هیچ راه‌حل یا توافقی که جولان را به شکل کامل به حاکمیت سوریه باز نگرداند و ضامن عقب‌نشینی اسراییل تا مرزهای چهارم ژوئن 1967 نباشد، هرگز موافقت نخواهد کرد.

الزعبی با تاکید بر اینکه تحولات سیاسی بر خلاف این، بسیار هولناک خواهد بود، گفت: منظور از تبدیل جولان به «باغ صلح» درواقع جدا کردن آن از سوریه است.

«رضوان زیاده» پژوهشگر سیاسی نیز به «العربی الجدید» گفت: دولت فعلی سوریه، انتقالی است و بر این اساس نیز صلاحیت و اختیارات لازم برای امضای چنین توافقی را ندارد به ویژه که هیچ شورای قانون‌گذاری برای بررسی و تصویب آن وجود ندارد.

این پژوهشگر سیاسی اظهار کرد: تلاش برای تبدیل جولان سوریه به «باغ صلح» تحول تازه‌ای نیست، در کتابی با عنوان «مذاکرات سوریه-اسراییل» چاپ 2005  نیز به این موضوع اشاره شده است.

رضوان زیاده در ادامه گفت: این طرح شامل این است که جولان سوریه تحت حاکمیتی بین‌المللی درآید به شکلی که هیچ طرفی نتواند ادعای حاکمیت بر آن را داشته باشد، این طرح به دلیل وجود دولتی تندرو به ریاست نتانیاهو قابل اجرا نیست و فکر می‌کنم مذاکرات میان دمشق و تل‌آویو به دلیل وجود چنین کابینه‌ای در اسراییل به احتمال زیاد محکوم به شکست است.

اما «خالد خلیل» کارشناس مسایل رژیم صهیونیستی به «العربی الجدید» گفت: داده‌ها و اطلاعات موجود حاکی از این است که دولت آمریکا به سمت ایجاد همگرایی میان سوریه و اسراییل که به خصومت پایان  داده و اساس عادی‌سازی سیاسی کاملی را وضع کند، در حرکت است.

این کارشناس با اشاره به اینکه ماهیت و سطح رایزنی‌های جاری همچنان مبهم هستند، گفت: دولت راست افراطی در اسراییل از این موضوع استفاده تبلیغاتی می‌کند و پروپاگاندای آشکاری به راه انداخته و مذاکرات هنوز در مراحل اولیه خود است.

خلیل در پایان نیز گفت: روند مذاکرات میان دمشق و تل‌آویو از قبل آغاز شده اما فکر می‌کنم که این روند طولانی خواهد بود.

«محمد مصطفی» پژوهشگر سیاسی نیز درباره احتمال امضای توافق عادی سازی میان دمشق و تل‌آویو تا پیش از پایان سال جاری میلادی به «العربی الجدید» گفت: داده‌هایی که درباره آنها صحبت می‌کنیم از طرف اسراییل و نه سوریه منتشر شدند و حتی اگر رسانه منتشر کننده آنها اسراییلی هم نبود، حول محور رویکرد اسراییل می‌چرخد، صحبت درباره این موضوع در این زمان و به این شکل واقع‌بینانه و درست نیست و در حال حاضر مطلوب آن است که توافق‌های امنیتی در راستای خواسته‌های 2 طرف حاصل شود.

این پژوهشگر سیاسی افزود: اسراییل بعد از بشار اسد، از وضعیت استفاده کرد و تمامی تجهیزات نظامی ارتش سوریه در جنوب این کشور را ویران کرد، سران سوریه نگران این هستند که اسراییل از شرایط برای الحاق بخش‌هایی از جنوب سوریه استفاده کند به همین دلیل به میانجی‌ها اطمینان داد در صورت توقف گسترش فعالیت‌های اسراییل و بازگشت به توافق لغو درگیری سال 1974، هیچ اقدام امنیتی نگران‌کننده یا آسیب‌رسانی در جنوب سوریه انجام نشود.  

او اظهار کرد: سران سوریه به احتمال زیاد هرگز به صورت یک جانبه و به دور از محور عربی به ویژه سران عربستان توافق صلحی را امضا نخواهد کرد و احتمالا توافق‌های متقابلی میان سوریه و کشورهای عربی در این خصوص وجود دارند.

این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: توافق‌های امنیتی مقدمه‌ای جهت ایجاد بستر لازم برای توافق‌های بعدی با ماهیت راهبردی از جمله گفت‌وگو درباره توافق صلح خواهند بود، بدون توافق‌های امنیتی که نگرانی‌های 2 طرف در آن در نظر گرفته شده باشد، صحبت درباره صلح ممکن نیست، این امر به ویژه در خصوص جولان و جبل الشیخ، گروه‌های مخالف و محورهای منطقه‌ای که احتمالا سعی کنند مانع این توافق شود، به زمانی بیشتر از آنچه اعلام شده نیاز دارد، بر همین اساس این مساله پیچیده‌تر از آن چیزی است که در رسانه‌ها اعلام می‌شود و به دیدارهایی میان طرف‌ها در این خصوص نیاز دارد.

او ادامه داد: در حال حاضر ممکن است امضای توافق صلحی میان سوریه و اسراییل روی ورق امکان‌پذیر به نظر برسد اما در حقیقت با پیچیدگی‌هایی مواجه است، ترامپ برای کسب جایزه صلح نوبل تلاش می‌کند و به همین دلیل سران آمریکا برای برقراری صلح میان 2 طرف آن هم نه فقط در سوریه بلکه در کشورهای عربی تلاش می‌کنند و سوریه را کشوری می‌داند که مقابل این موجودیت قرار دارد.

هفتم مه خبرگزاری رویترز به نقل از سه منبع آگاه اعلام کرد که امارات کانال ارتباطی را برای مذاکرات میان سوریه و رژیم صهیونیستی راه‌اندازی کرده است.

یک منبع آگاه و یک مسؤول امنیتی سوریه و نیز یکی از مسؤولان اطلاعاتی منطقه به رویترز گفتند این رایزنی‌ها که پیش  از این اعلام نشده بودند، غیر مستقیم بوده و بر مسایل امنیتی و اطلاعاتی و اعتمادسازی میان 2 طرفی که در حال حاضر روابط رسمی با هم ندارد، متمرکز هستند.

رژیم صهیونیستی از ستا 1967 بخش وسیعی از ارتفاعات جولان سوریه را به اشغال خود درآورده است. این رژیم بعد از روی کار آمدن جولانی در سوریه، با اشغال منطقه حائل توافق سال 1947 را نیز نقض کرد و همینطور منطقه راهبردی جبل الشیخ را به اشغال خود درآورد، این منطقه تنها حدود 35 کیلومتر با دمشق فاصله داشته، در حدفاصل سوریه و لبنان قرار دارد، به اراضی اشغالی مشرف بوده و از آنجا می‌توان اردن را دید، جبل الشیخ چهار قله دارد که بلندترین آنها 2814 متر ارتفاع دارد.