به نقل از فرادید، کنترل آتش به نیاکان ما امنیت می بخشید، امکان پختن غذا را فراهم می کرد و دلیلی برای گردهمایی ایجاد می کرد و به این ترتیب، گونه ما از موجوداتی وحشی و بدوی به موجوداتی اجتماعی و با همزیستی تبدیل شد.

حالا باستان شناسان معتقدند قدیمی ترین شواهد شناخته شده کنترل آتش توسط انسان های نخستین را کشف کرده اند که قدمت آن به حدود 400 هزار سال پیش بازمی گردد.

یک گروه پژوهشی به سرپرستی موزه بریتانیا این شواهد را در میدانی نزدیک روستای بارنهام در سافک، انگلستان پیدا کردند. در خاک این منطقه، لکه ای از خاک یافت شده که بارها تحت حرارت قرار گرفته است.

آزمایش های ژئوشیمیایی نشان داده که این بخش بارها تا دمای بیش از 700 درجه سانتی گراد گرم شده است. این یافته به شدت نشان می دهد این مکان یک آتشدان یا اجاق کمپ بوده که توسط انسان ها در چندین نوبت استفاده شده، نه اینکه نتیجه یک آتش سوزی طبیعی باشد.

برای تایید این فرضیه، پژوهشگران چندین دست افزار سنگی یافتند که ترک خورده و در اثر حرارت آسیب دیده بودند. افزون بر این، دو قطعه پیریت آهنی (معروف به طلای احمق ها ) در محل پیدا شد. این کانی که در منطقه محلی نادر است، وقتی با سنگ چخماق ضربه می خورد جرقه تولید می کند و پژوهشگران پیشنهاد کردند که احتمالاً به شکل فعال به محل آورده شده تا برای ساخت آتش استفاده شود.

این یافته ها جدول زمانی پذیرفته شده ی استفاده ی انسان از آتش را به چالش می کشند، موضوعی که میان باستان شناسان و انسان شناسان بسیار مورد بحث است.

استخوان های سوخته و مواد زغال زده ماقبل تاریخی در آفریقا نشان می دهند نیاکان انسان بیش از یک میلیون سال پیش، از قدرت آتش طبیعی استفاده می کرده اند. با این حال، کشف اخیر در بارنهام شواهد زنده ای از چیزی شگفت انگیزتر ارائه می دهد. این انسان های اولیه صرفاً از شعله های طبیعی استفاده نمی کردند؛ آن ها استادان آتش بودند و با مهارت و دانش خود قادر به ایجاد و کنترل آن تا 400 هزار سال پیش بودند.

تا کنون، قدیمی ترین شواهد قطعی از ساخت پیچیده آتش تنها حدود 50 هزار سال قدمت داشت و برخی یافته های مناقشه برانگیز نشان می داد که بین 245 تا 400 هزار سال پیش هم فعالیت هایی برای تولید آتش انجام می شده است. به هر حال، یافته های جدید بارنهام بسیار مستحکم و قدیمی هستند.

دکتر راب دیویس، نویسنده اصلی گفته: پیامدهای این یافته ها بسیار بزرگ است. توانایی ایجاد و کنترل آتش یکی از مهم ترین نقاط عطف در تاریخ انسان است که فواید عملی و اجتماعی داشته و مسیر تکامل انسان را تغییر داده است.

او افزود: این کشف استثنایی این نقطه عطف را حدود 350 هزار سال عقب می برد.

به یاد داشته باشید که گونه ما تا 40 هزار سال پیش به این بخش جهان نرسیده بود. در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر وجود هومو ساپینس ها تا 400 هزار سال پیش وجود ندارد. این به آن معناست که این آتشدان در بارنهام توسط گونه ای دیگر از انسان که به تازگی در اوراسیا تکامل یافته بود ساخته شده است: نئاندرتال ها!

پروفسور کریس استرینجِر از موزه تاریخ طبیعی لندن گفته: افرادی که 400 هزار سال پیش در بارنهام آتش درست کردند احتمالاً نئاندرتال های اولیه بودند، با توجه به شکل شناسی فسیل های هم سن از سوانسکامب، کنت و آتاپورکا در اسپانیا که حتی DNA اولیه نئاندرتال را حفظ کرده اند.

تعجب آور نیست که نئاندرتال ها استادان این آتشدان بوده اند. در سال های اخیر، شواهد فراوان نشان داده اند که این گونه خواهر هوش بالای شناختی، فرهنگ پیچیده و عمق احساسی داشته است.

با این حال، شگفت انگیز است چون قدیمی ترین شواهد نئاندرتال ها به حدود 430 هزار سال پیش بازمی گردد. این به آن معناست که روشنفکران آتش در بریتانیا یکی از قدیمی ترین گروه های نئاندرتال بودند که ما از آن ها یاخبریم.

پروفسور نیک اَشتون، متصدی مجموعه های پارینه سنگی در موزه بریتانیا، افزود: باورنکردنی است که برخی از قدیمی ترین گروه های نئاندرتال از خواص چخماق، پیریت و مواد آتش زنه در چنین دوره ای آگاه بوده اند.