با راه‌اندازی قریب‌الوقوع سامانه جامع وثایق، نظام بانکی کشور وارد یکی از مهم‌ترین تحولات مالی دهه اخیر می‌شود؛ تحولی که مسیر دریافت وام بدون ضامن را برای میلیون‌ها متقاضی هموار می‌کند. طبق اعلام رسمی رییس مرکز ملی تأمین مالی، به‌زودی امکان توثیق بیش از 30 نوع دارایی از جمله سیم‌کارت، یارانه، طلا، سهام، املاک و حتی سوابق اعتباری برای دریافت تسهیلات فراهم خواهد شد.

این گزارش فردانیوز، جزییات کامل این تحول، تأثیر آن بر وام بدون ضامن، نقش سامانه جامع وثایق، آینده بازار طلا، سهام و رمزارز و تغییر ساختار قدرت بانک‌ها را بررسی می‌کند.

برای سال‌ها، ضامن رسمی بزرگ‌ترین مانع دریافت وام برای اقشار مختلف جامعه بوده است. اکنون با اجرای قانون جدید تأمین مالی و توسعه نظام تضامین نوین، مسیر دریافت وام بدون ضامن وارد مرحله‌ای کاملاً تازه می‌شود.

به گفته مجید کریمی، رییس مرکز ملی تأمین مالی:

صدور ضمانت‌نامه دیگر در انحصار بانک‌ها نیست

صندوق‌های تضمین خصوصی نیز وارد چرخه تضمین مالی خواهند شد

دارایی‌های واقعی و دیجیتال جای ضامن سنتی را می‌گیرند

نتیجه این تغییرات، افزایش دسترسی عمومی به وام بدون ضامن خواهد بود.

سامانه جامع وثایق؛ ستون اصلی وام بدون ضامن

یکی از چهار رکن اصلی قانون جدید تأمین مالی، سامانه جامع وثایق است. این سامانه برای نخستین بار امکان توثیق هم‌زمان دارایی‌های فیزیکی و دیجیتال را فراهم می‌کند.

دارایی‌هایی که قابل وثیقه برای وام بدون ضامن می‌شوند:

طلا

سهام بورسی

املاک

سیم‌کارت

یارانه نقدی

سوابق بیمه‌ای و بازنشستگی

حساب‌های بانکی

سپرده‌های سرمایه‌گذاری

این تحول باعث می‌شود بسیاری از افراد بدون نیاز به ضامن انسان و صرفاً با اعتبار دارایی‌های خود، تسهیلات دریافت کنند.

در مدل جدید تأمین مالی، نمره اعتباری افراد جای ضامن را می‌گیرد. این نمره بر اساس اطلاعات تجمیع‌شده از:

بانک‌ها

سازمان امور مالیاتی

قوه قضاییه

پلیس راهور

سوابق عوارض و تخلفات

محاسبه خواهد شد. حتی مواردی مانند پرداخت‌نکردن عوارض بزرگراهی نیز می‌تواند باعث افت نمره اعتباری و کاهش شانس دریافت وام بدون ضامن شود.

پایان انحصار بانکی در تضمین وام‌ها

در گذشته، تنها بانک‌ها امکان صدور ضمانت‌نامه برای وام‌ها را داشتند. اما در مدل جدید:

صندوق‌های تضمین خصوصی

نهادهای تأمین مالی غیردولتی

شرکت‌های لندتک

نیز وارد چرخه تضمین تسهیلات می‌شوند. این مسئله باعث رقابتی شدن بازار و کاهش سخت‌گیری‌های بانکی در پرداخت وام بدون ضامن خواهد شد.

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این تحول، پذیرش دارایی‌های نامشهود به‌عنوان وثیقه است. از جمله:

سیم‌کارت‌های دائمی با ارزش بالا

یارانه نقدی ماهانه

سوابق مستمر بیمه‌ای

این دارایی‌ها به‌صورت هوشمند توسط نهادهای امین ارزش‌گذاری می‌شوند و در صورت نکول، امکان برداشت مطالبات به‌صورت قانونی فراهم خواهد بود.

الهه مهرپرور، مدیر کسب‌وکار یکی از پلتفرم‌های طلای دیجیتال، در این رویداد تأکید کرد که:

جهان در حال حرکت به‌سمت ذخیره‌سازی سنگین طلاست

سرمایه‌گذاری سنتی روی زیورآلات جای خود را به شمش و طلای سرمایه‌ای داده است

طلای دیجیتال یک ابزار قابل توثیق برای دریافت وام بدون ضامن خواهد بود

طلای دیجیتال در واقع توکنی با پشتوانه طلای فیزیکی واقعی است که معامله آن شفاف و قابل رهگیری است و می‌تواند به‌عنوان وثیقه رسمی ثبت شود.

طبق آمار مطرح‌شده در این نشست:

نیاز سالانه بازار ایران به طلا: حدود 50 تن

تولید معادن داخلی: کمتر از یک‌سوم این مقدار

مابقی از طریق واردات تأمین می‌شود

همین مسئله باعث شده طلا به یکی از مهم‌ترین ابزارهای وثیقه برای دریافت وام بدون ضامن تبدیل شود، زیرا هم نقدشوندگی بالا دارد و هم ارزش آن پایدارتر از پول ملی است.

بازار رمزارز و جایگاه آن در وام بدون ضامن

یاسر مرادی، مدیر بانکی، در این نشست هشدار داد که:

دولت مسئولیت ریسک‌های رمزارز را نمی‌پذیرد

رمزارزها از نظر حقوقی «ثمن معامله» محسوب نمی‌شوند

دادگاه‌ها در اختلافات رمزارزی فقط معادل ریالی را به رسمیت می‌شناسند

اگرچه امکان استفاده از رمزدارایی‌ها در تأمین مالی خارجی در حال بررسی است، اما در حال حاضر رمزارزها وثیقه رسمی امن برای وام بدون ضامن محسوب نمی‌شوند مگر با تأیید نهادهای امین.

کاهش قدرت بانک‌ها در مدل جدید تأمین مالی

به گفته کارشناسان:

نقش بانک‌ها از مالک اصلی سرمایه به «واسط انتقال پول» کاهش یافته است

لندتک‌ها و نئوبانک‌ها سهم مهم‌تری در پرداخت وام بدون ضامن خواهند داشت

بانک‌ها ملزم به تطبیق کامل با سامانه‌های نظارتی هستند

این موضوع به معنای افزایش سرعت، کاهش بروکراسی و تسهیل پرداخت وام بدون ضامن است.

مقررات سخت‌گیرانه برای معاملات آنلاین طلا

طبق ضوابط بانک مرکزی:

طلا باید استاندارد باشد

نگهداری در خزانه رسمی انجام شود

پلتفرم‌ها فقط نقش واسطه دارند

عدم تطابق خزانه با سفارش‌ها ممنوع است

این شفاف‌سازی باعث می‌شود طلای دیجیتال به یک وثیقه امن برای دریافت وام بدون ضامن تبدیل شود.

جمع‌بندی

راه‌اندازی سامانه جامع وثایق به این معناست که:

ضامن انسانی به‌تدریج حذف می‌شود

دارایی‌های واقعی و دیجیتال جایگزین می‌شوند

دسترسی به وام بدون ضامن گسترده‌تر می‌شود

دریافت تسهیلات برای دهک‌های متوسط و ضعیف آسان‌تر خواهد شد

این تحول می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین تغییرات نظام بانکی کشور در سال‌های اخیر باشد.

پرسش‌های متداول درباره وام بدون ضامن با سامانه جامع وثایق

آیا امکان دریافت وام بدون ضامن با سیم‌کارت واقعاً وجود دارد؟
بله، پس از راه‌اندازی سامانه جامع وثایق و ارزش‌گذاری رسمی دارایی‌ها.

آیا یارانه نقدی به‌عنوان وثیقه پذیرفته می‌شود؟
بله، اما میزان آن به اعتبار فرد و سقف تسهیلات بستگی دارد.

آیا طلا بهترین گزینه برای وثیقه وام بدون ضامن است؟
از نظر نقدشوندگی و امنیت، یکی از بهترین گزینه‌هاست.

آیا رمزارز هم به‌عنوان وثیقه پذیرفته می‌شود؟
در حال حاضر نه به‌صورت رسمی و عمومی.

چه زمانی سامانه جامع وثایق فعال می‌شود؟
طبق اعلام رییس مرکز ملی تأمین مالی، به‌زودی رونمایی خواهد شد.

اگر متقاضی دریافت وام بدون ضامن هستید:

وضعیت نمره اعتباری خود را بررسی کنید

دارایی‌های دیجیتال و فیزیکی خود را دسته‌بندی کنید

اخبار رسمی سامانه جامع وثایق را فقط از منابع معتبر پیگیری کنید

فردا نیوز را به‌عنوان مرجع اخبار وام بدون ضامن دنبال کنید

منابع خبری

خبرگزاری مهر
اظهارات رییس مرکز ملی تأمین مالی
رویداد ملی رمز آتی
تحلیل مدیران بانکی و فعالان فین‌تک