به گزارش پارسینه ،پرسش اصلی این است:چگونه شبکه ای که خودرو را 20 تا 30 درصد ارزان تر از بازار وعده می دهد، در چشم مردم باورپذیر می شود؟ و مهم تر اینکه، چرا با وجود ده ها پرونده مشابه، باز هم صف فریب خوردگان تمام نشدنی است؟ وقتی قیمت خودرو در بازار رسمی برای اکثریت مردم یک رؤیای دور از دسترس است، هر وعده ارزان تر ، شبیه یک دروازه نجات عمل می کند. مردم می دانند این قیمت ها طبیعی نیست، اما غیرطبیعی بودن بازار باعث می شود غیرطبیعی بودن وعده های کلاهبرداران هم طبیعی به نظر برسد.

ساختارهای پانزی و پیش فروش های غیرواقعی دقیقاً روی تمایل انسانی به میانبر زدن سرمایه گذاری می کنند. شبکه هایی مثل طراوت نوین، نه فقط خودرو وعده می دهند، بلکه سود بیشتر از نرخ بانکی و تحویل سریع را هم کنار آن می گذارند. مردم عملاً با این پرسش مواجه می شوند: اگر دیگران برده اند، چرا من نه؟ بررسی های شکایت های مطرح شده پرونده نشان می دهد محمد غفاری، متهم پرونده از کمک های عام المنفعه، جهیزیه، بسته های معیشتی و تبلیغات خیریه هم استفاده کرده است؛ یعنی سپر اخلاقی. مردم وقتی فریب می خورند که مطمئن باشند فریب نمی خورند؛ و هیچ چیز مثل ظاهر خیر ذهن مردم را بی دفاع نمی گذارد. شبکه های این چنینی از خانواده، دوستان نزدیک و هم محلی ها به عنوان بازاریاب استفاده می کنند. این یعنی اعتماد فردی جایگزین اعتماد نهادی می شود. وقتی دوست قدیمی تان تماس می گیرد و می گوید 50 میلیون گذاشته و سودش را هم گرفته ، شک کردن سخت است، اما واقعیت روی کاغذ فریاد می زند که خطر در کمین است.

بخش مهمی از مردم هنوز آشنایی کافی با مفاهیم ساده اقتصادی ندارند، اینکه پانزی چیست؟، سود غیرمنطقی چه نشانه هایی دارد؟ و پیش فروش بدون مجوز چگونه قابل تشخیص است؟ روشن است این خلأ دانشی، کلاهبرداران را قدرتمند و مردم را آسیب پذیر می کند.

باید در نظر داشت وقتی برخی مردم احساس می کنند مسیرهای رسمی دسترسی به کالای باکیفیت منصفانه نیست، ناخودآگاه جذب هر مسیری می شوند که غیررسمی، اما سریع باشد. شبکه های غیرقانونی روی خلأ های قانونی سوار نمی شوند؛ روی بی اعتمادی سوار می شوند.

رسانه ها بارها هشدار می دهند، اما هشدار نمی تواند خواب شکم های خالی، نگرانی از آینده، یا رؤیای داشتن یک خودرو را از ذهن مردم پاک کند. تا وقتی سازوکارهای رسمی، شفاف، رقابتی و قابل اتکا نباشد، هشدارها فقط صدای پس زمینه است. در چنین شرایطی داستان همیشه یکسان است؛ چرخه ای که با تبلیغ آغاز و پس از جلب اعتماد سریع سرمایه گذاری شکل می گیرد و با فروپاشی شبکه صف ها مقابل دادسرا تشکیل می شود؛ و این چرخه آنقدر تکرار شده که باید پرسید اشکال در مردم است یا در ساختارهایی که فضای شکل گیری چنین سوداگرانی را ممکن می کنند؟

پرونده طراوت نوین نشان داد که ناآگاهی مالی عمومی، فشار اقتصادی، بی اعتمادی به بازار رسمی و جذابیت سودهای بالا ترکیبی خطرناک می سازند که می تواند ده ها هزار نفر را در مدت کوتاهی طعمه یک شبکه کند، بنابراین تا زمانی که آموزش مالی از سنین پایین وارد فرهنگ عمومی نشود، تا وقتی فرآیندهای رسمی خرید خودرو شفاف و قابل اعتماد نشود و تا وقتی قیمت ارزان تر از عرف همچنان رؤیا به نظر برسد، صف مالباختگان کوتاه نخواهد شد. اعتماد یک سرمایه است، اما اگر بدون دانایی خرج شود، دقیقاً همان اتفاقی می افتد که در پرونده طراوت نوین دیدیم: اعتمادِ مردم، سرمایه خودشان را علیه شان به کار می گیرد.