به نقل از همشهری آنلاین، در شرایطی که کاهش بارش های پاییز نگرانی هایی را درباره تداوم خشکی و کم بارشی در کشور ایجاد کرده است، تازه ترین تحلیل های سازمان هواشناسی از افزایش فعالیت سامانه های بارشی در هفته های پیش رو حکایت دارد اما پیش بینی جوی آینده همیشه با عدم قطعیت همراه است. رییس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا علت های آن را تشریح می کند.

صادق ضیاییان با توجه به اهمیت شرایط جوی و توجه ویژه عموم جامعه به مسئله بارش ها، درباره پیش بینی های هواشناسی اظهار کرد: اگرچه نقشه های فعلی با عدم قطعیتی نسبتاً بالا همراه است، اما تا حدود 60 تا 70 درصد قابل اتکا محسوب می شوند. بر همین اساس، همان طور که در پاییز پیش بینی بارش کمتر محقق شد، اکنون نیز بر پایه نقشه های موجود انتظار می رود طی شش هفته آینده بارش ها در حد نرمال یا مناسب رخ دهد.

پیش بینی بارش برای شش هفته آینده

ضیاییان توضیح داد: از هفته آینده یک سامانه بارشی وارد کشور می شود. جزییات دقیق تر آن البته اوایل هفته آینده قابل اعلام خواهد بود اما بر اساس داده های فعلی، این سامانه از دوشنبه (17 آذرماه) تا پایان هفته آینده در کشور فعال می ماند و به همین سبب استان های متعددی بارش را تجربه می کنند.

رییس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا این سامانه را اولین سامانه فراگیر مدت اخیر عنوان کرد و افزود: در هفته های پس از آن نیز هر هفته ورود یک سامانه بارشی دیگر انتظار می رود، به گونه ای که وضعیت بارش ها به حالت طبیعی نزدیک شود البته صحت این پیش بینی ها حدود 60 تا 70 درصد برآورد می شود.

چرا پیش بینی های هواشناسی همیشه قطعی نیست؟

ضیاییان درباره دلایل عدم قطعیت پیش بینی های هواشناسی توضیح داد: جو زمین یک محیط سیال به شمار می آید که حرکات آن بر اساس قوانین فیزیکی و دینامیک انجام می گیرد. تحلیل و شناخت این جو و پیش بینی تغییرات آینده آن به عوامل بسیار زیادی وابسته است؛ نخست اینکه معادلات حاکم بر جو، معادلات دیفرانسیلی هستند و برای حل آن ها ناچار به استفاده از تقریب های متعدد هستیم بنابراین حل قطعی وجود ندارد و همین تقریب ها خود عاملی برای بروز خطا به حساب می آیند.

ضعف داده های اولیه، یکی از عوامل اصلی بروز خطا

وی دومین عامل خطا را به داده های اندازه گیری شده نسبت داد و گفت: اندازه گیری های جوی در منطقه ما، چه در سطح زمین و چه در ترازهای بالاتر کامل و دقیق نیست. این موضوع فقط به ایران محدود نمی شود و کشورهای همسایه مانند سوریه، عراق و کشورهای شمالی و شرقی نیز دارای پوشش مناسب ایستگاه های اندازه گیری نیستند. اگرچه ایران نسبت به بسیاری از این کشورها وضعیت بهتری دارد اما همچنان با کیفیت شبکه های اندازه گیری اروپا و آمریکا فاصله قابل توجهی مشاهده می شود. در نتیجه داده های اولیه ای که وارد مدل ها می شود، کامل و جامع نیست و این کمبود دقت، خطاهای پیش بینی را افزایش می دهد.

رییس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا خطاهای پیش بینی را به دو بخش عمده خطاهای ناشی از تقریب های علمی و خطاهای ناشی از داده های اولیه تقسیم کرد و افزود: خطای پیش بینی هواشناسی مربوط به خطاهای ناشی از تقریب های علمی که در سراسر دنیا وجود دارد و حتی در کشورهای توسعه یافته نیز حذف شدنی نیست و عامل دیگر خطاهای ناشی از داده های اولیه است.

ضیاییان در پایان تاکید کرد: با وجود این موارد، هواشناسی نسبت به بسیاری از علوم پیش بینی محور خطای بسیار کمتری دارد چرا که مبتنی بر قوانین فیزیکی است. با این حال همان طور که پیش بینی در علوم دیگری مانند اقتصاد میسر نیست، پیش بینی هواشناسی نیز ممکن با مقادیری از خطا همراه است.