تصمیم تازه سازمان بین المللی IDP Education برای توقف برگزاری آزمون آیلتس در ایران از 31 ژانویه 2026، بار دیگر داوطلبان ایرانی را در موقعیتی ناپایدار قرار داده است؛ وضعیتی که در یک دهه گذشته بارها تکرار شده و آزمون زبان انگلیسی را به یکی از پرریسک ترین خدمات آموزشی کشور تبدیل کرده است.

موسسه آیلتس تهران در اطلاعیه ای امروز (14 آذر) اعلام کرده که IDP به دلیل شرایط مالی و مقرراتی خارج از اختیار مراکز ایرانی تصمیم گرفته است اجرای آزمون را از یازدهم بهمن 1404 متوقف کند. بر اساس این اطلاعیه، تمام رزروهای موجود طبق برنامه برقرار است و نتایج صادرشده همچنان در سراسر جهان معتبر خواهد بود. با این حال، هیچ برنامه ای برای ازسرگیری آزمون پس از تاریخ اعلام شده ارائه نشده است؛ موضوعی که نگرانی داوطلبان را افزایش داده است.

این نخستین بار نیست که آیلتس در ایران با مشکل مواجه می شود. طی سال های گذشته، آزمون بارها تحت تأثیر عوامل مالی، اداری، سیاسی و بین المللی قرار گرفته و دوره های طولانی یا کوتاه مدتی از تعلیق را تجربه کرده است.

نخستین توقف جدی در سال 1391 رقم خورد؛ سالی که تشدید تحریم های بانکی مانع اصلی ارتباط مالی بین مراکز ایران و نهادهای بین المللی شد. این محدودیت ها باعث شد برخی مراکز نتوانند هزینه های ارزی دوره ای خود را به IDP و British Council منتقل کنند و آزمون برای مدتی متوقف شد.

در سال 1394 نیز اختلافات اداری و فرآیندهای مجوزدهی داخلی موجب شد چند مرکز برگزاری آزمون فعالیت خود را برای مدتی محدود کنند. این توقف کوتاه مدت و بیشتر ناشی از تغییرات سازمانی و نظارتی بود.

سال 1397 با بازگشت تحریم های امریکا علیه ایران، آیلتس دوباره دچار اختلال شد. مشکل اصلی در این دوره، انسداد یا تأخیر در انتقال ارز به حساب های خارجی نهادهای برگزارکننده بود. مراکز ایرانی مجبور شدند برنامه های آزمون را کاهش دهند و برخی جلسات آزمون لغو یا به تعویق افتاد.

بحران جهانی کرونا در سال 1399 بزرگ ترین وقفه فراگیر در برگزاری آیلتس طی سال های اخیر را رقم زد. هم زمان با بسته شدن مراکز آموزشی، آزمون حضوری آیلتس در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر به طور کامل متوقف شد و تنها پس از عبور از موج های نخست همه گیری، با ظرفیت محدود از سر گرفته شد.

اما حساس ترین و پرتلاطم ترین دوره در کارنامه آیلتس ایران مربوط به سال های 1401 و 1402 است؛ دوره ای که در آن چند بار برگزاری آزمون به دلایل مختلف متوقف یا محدود شد.

در آذر و دی 1401، نهادهای بین المللی برگزارکننده آزمون اعلام کردند که ضروری است ممتحران ایرانی دوباره وارد فرآیند تأیید و آموزش شوند. مسئله بازآموزی ممتحران و لزوم هم ترازی دوباره معیارهای نمره دهی باعث شد چند مرکز به طور ناگهانی درگاه ثبت نام را ببندند و تا تکمیل این مراحل، آزمون ها را برگزار نکنند. گزارش هایی که درباره اختلاف سطح نمره دهی بین مراکز ایرانی منتشر شده بود نیز به حساسیت IDP و British Council افزود و روند سخت گیری را تشدید کرد.

در همین دوره، محدودیت های گسترده اینترنت بین المللی در ایران نیز مانع دیگری شد. مراکز ایرانی برای انتقال داده های آزمون شامل گزارش های امنیتی، فرم های ممتحران و اطلاعات داوطلبان با اختلال مواجه شدند. از آنجا که بخش مهمی از نظارت های بین المللی آزمون به ارسال آنلاین داده ها وابسته است، این محدودیت ها موجب لغو و تعویق چندباره آزمون های بخش اسپیکینگ و رایتینگ شد و بسیاری از داوطلبان با دریافت دیرهنگام نتایج خود روبه رو شدند.

در بهار و تابستان 1402، بحران مالی و نوسانات شدید ارزی ضربه دیگری به آزمون زد. قیمت ارز ظرف مدت کوتاهی تغییر کرد و مراکز نتوانستند پرداخت های دوره ای خود را به IDP انجام دهند. از سوی دیگر، بانک ها انتقال وجه به حساب های خارجی را محدود کردند. نتیجه آن شد که برخی مراکز ثبت نام را متوقف کردند و برخی دیگر تعداد جلسات آزمون را به شدت کاهش دادند.

در ادامه، از مهر تا آذر 1402، موضوعات مقرراتی و اداری داخلی نیز بر پیچیدگی ماجرا افزود. برخی مراکز مجبور شدند فرآیندهای تمدید مجوز یا بازبینی های متعدد سازمانی را طی کنند. همین مراحل باعث شد مراکز در چند دوره کوتاه فعالیت خود را متوقف کنند و داوطلبان با موج تازه ای از لغو آزمون ها مواجه شوند.

مروری بر این وقایع نشان می دهد که آیلتس در ایران در یک دهه گذشته همواره درگیر چرخه ای از مشکلات مالی، مقرراتی، نظارتی و سیاسی بوده و داوطلبان ایرانی بیش از سایر کشورهای جهان با عدم قطعیت در دسترسی به این آزمون مواجه شده اند. تصمیم اخیر IDP نیز در ادامه همین روند و با اتکا به نگرانی های روزافزون بابت پایداری مالی و مقرراتی مراکز ایرانی اتخاذ شده است.

اکنون، با اعلام توقف آزمون از بهمن 1404 و نبود هرگونه جدول زمانی برای بازگشت آن، آینده آیلتس در ایران در هاله ای از ابهام قرار دارد.