تا پیش از این، باور غالب این بود که درمان HIV با این روش، مستلزم استفاده از سلول های بنیادی اهداکنندگانی است که دارای یک جهش نادر در هر دو نسخه از ژن CCR5 هستند؛ ژنی که HIV از پروتیین آن برای ورود به سلول های ایمنی استفاده می کند. اما این مورد جدید، فرضیه ی پذیرفته شده را به چالش می کشد. کریستین گبلر از دانشگاه آزاد برلین می گوید: اینکه می بینیم درمان بدون این مقاومت هم ممکن است، گزینه های بیشتری برای درمان HIV پیش روی ما می گذارد.

بیش از هفت سال است که بیمار درمان شده محسوب می شود

به گزارش نیوساینتیست، این مورد مربوط به مردی است که در اکتبر 2015، زمانی که 51 سال داشت، برای درمان لوسمی (نوعی سرطان خون) تحت پیوند سلول های بنیادی قرار گرفت. او همزمان مبتلا به HIV نیز بود. پزشکان برای او از سلول های بنیادی اهداکننده ای استفاده کردند که تنها یک نسخه جهش یافته از ژن CCR5 داشت، زیرا سلول های با مقاومت کامل در دسترس نبودند.

بیمار حدود سه سال پس از پیوند و درحالی که سرطانش رو به بهبودی بود، تصمیم گرفت درمان ضدویروسی (ART) را متوقف کند. پس از این تصمیم، کادر درمان هیچ اثری از ویروس در بدن او پیدا نکردند. اکنون بیش از هفت سال و سه ماه است که او بدون ویروس و بدون مصرف دارو زندگی می کند و از نظر علمی درمان شده محسوب می شود.

این کشف شگرف درک دانشمندان از مکانیسم درمان را تغییر می دهد. نظریه ی جدید این است که حتی اگر سلول های بنیادی اهداکننده در برابر HIV مقاوم نباشند، یک واکنش ایمنی قدرتمند از سوی آن ها می تواند سلول های آلوده ی باقیمانده در بدن بیمار را پیش از فعال شدن مجدد ویروس، از بین ببرد. این پدیده که نوعی واکنش پیوند علیه میزبان است، عملاً مخزن ویروس را در بدن بیمار نابود می کند.

با این حال، متخصصان تأکید می کنند که پیوند سلول های بنیادی یک روش درمانی پرخطر و تهاجمی است و هرگز نباید برای افرادی که فقط به HIV مبتلا هستند، استفاده شود. این روش تنها برای بیمارانی به کار می رود که همزمان به سرطان های مرگبار خون نیز مبتلا هستند. درمان استاندارد با داروهای ضدویروسی (ART) به بیشتر افراد مبتلا به HIV امکان می دهد زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.

موفقیت این مورد جدید، به ویژه پس از درمان بیمار ژنو در سال گذشته با شرایطی مشابه، این احتمال را تقویت می کند که دامنه گسترده تری از اهداکنندگان سلول های بنیادی می توانند به درمان HIV کمک کنند. با این وجود، پژوهش ها برای یافتن روش های درمانی امن تر و در دسترس تر، مانند ویرایش ژن و واکسن های پیشگیرانه، با قدرت ادامه دارد.