در حالی که فشارهای معیشتی، تورم سنگین و فاصله زیاد درآمد بازنشستگان با هزینه‌های واقعی زندگی همچنان ادامه دارد، دولت و مجلس از یکی از مهم‌ترین اصلاحات حقوقی سال‌های اخیر رونمایی کرده‌اند: تغییر فرمول محاسبه حقوق بازنشستگان و اصلاح ماده 106 قانون مدیریت خدمات کشوری.

این اصلاح یک هدف مشخص دارد:

طبق اعلام سخنگوی سازمان اداری و استخدامی، سال‌ها عدم محاسبه مزایایی نظیر اضافه‌کار، بدی آب‌وهوا و رفاهیات باعث شد حقوق بازنشستگان 30 تا 50 درصد کمتر از دوران اشتغال محاسبه شود.
اکنون دولت می‌گوید این شکاف باید «به‌صورت قطعی و ساختاری» برطرف شود.

در این گزارش فردانیوز، همه چیز درباره اصلاح ماده 106، فرمول جدید، نحوه محاسبه افزایش، تأثیر آن بر دریافتی بازنشستگان و زمان اجرا را به‌طور کامل بررسی می‌کنیم.

رحمانیان، سخنگوی سازمان اداری و استخدامی اعلام کرد:

ماده 106 یکی از کلیدی‌ترین مواد قانون مدیریت خدمات کشوری است.

این ماده تعیین می‌کند حقوق بازنشستگی چگونه و بر اساس چه مؤلفه‌هایی محاسبه شود.

از سال 1393 به دلیل استفساریه‌ها و برداشت‌های متفاوت، مزایای غیرمستمر در محاسبه حقوق بازنشستگی لحاظ نشد.

این موضوع منجر شد:

حقوق بازنشستگی بسیار کمتر از حقوق شاغلان باشد
 مزایایی مثل اضافه‌کار، سختی کار، بدی آب‌وهوا، تفاوت تطبیق و رفاهیات حذف شود
 شکاف شدید درآمد شاغل–بازنشسته ایجاد شود

اکنون اصلاح ماده 106 قرار است این مشکل را کامل رفع کند.

براساس توضیحات رسمی:

 محاسبه حقوق بازنشستگی بر اساس «کل دریافتی دوره اشتغال»

کاهش فاصله حقوق بازنشستگان با کارمندان

 قرار گرفتن بازنشستگان در سطح 90 درصد حقوق شاغلان

 اجرای عدالت برای کارکنان قدیمی که مزایا در حقوق بازنشستگی آنها لحاظ نشده بود

این فرآیند در قالب سه مرحله در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده و اکنون در مرحله پایانی قرار دارد.

فرمول پیشنهادی دولت—که در مجلس نیز مورد توافق اولیه است—به این صورت است:

یعنی چه؟

یعنی:

فقط حقوق پایه ملاک نیست.

مزایای غیرمستمر نیز وارد فرمول بازنشستگی می‌شوند.

برای اولین بار، مزایای زیر محاسبه می‌شوند:

اضافه‌کار

بدی آب‌وهوا

سختی‌کار

حق مسئولیت

حق شغل

تفاوت تطبیق

رفاهی–معیشتی

این فرمول باعث افزایش قابل‌توجه حقوق بازنشستگان خواهد شد.

حقوق بازنشستگان | چرا شکاف حقوقی ایجاد شد؟

طبق گفته سخنگوی سازمان اداری و استخدامی:

از سال 93 تا 1402، برداشت حقوقی اشتباه باعث شد بخشی از مزایای قانونی مشمول بازنشستگان نشود.

این موضوع 11 سال روی حقوق بازنشستگان تأثیر منفی گذاشت.

نتیجه آن شد که حقوق بازنشستگی تنها 50 تا 60 درصد حقوق دوران اشتغال بود.

این اصلاح پس از سال‌ها مطالبه‌گری، اکنون در آستانه تصویب قرار گرفته است.

حقوق بازنشستگان | میزان افزایش احتمالی چقدر است؟

بر اساس تحلیل کارشناسان:

 حداقل افزایش برای بسیاری از بازنشستگان: 20 تا 30 درصد

 افزایش متوسط: 40 تا 60 درصد

 برای گروه‌هایی که مزایای غیرمستمر بالایی داشتند: تا 80 درصد افزایش

در برخی دستگاه‌ها، حقوق بازنشستگان تا 3 میلیون تا 12 میلیون تومان افزایش خواهد یافت.

حقوق بازنشستگان | همسان‌سازی 90 درصدی در چه مرحله‌ای است؟

طبق برنامه هفتم توسعه:

مرحله اول: 30٪ اجرای همسان‌سازی — انجام شد

مرحله دوم: 30٪ — در مرحله اجرا

مرحله سوم: مابقی تا رسیدن حقوق بازنشسته به 90٪ شاغل — در حال نهایی شدن

با اجرای مرحله سوم، حقوق بازنشستگان باید به سطح واقعی نزدیک شود.

حقوق بازنشستگان | موضع دولت درباره تأمین منابع

دولت اعلام کرده:

این اصلاح بار مالی سنگینی برای دولت ندارد

زیرا بار اصلی بر دوش صندوق بازنشستگی است

منابع پایدار مالی در بودجه 1404 دیده شده

سران سه قوه برای اجرای اصلاحیه توافق کامل دارند

از این رو، احتمال اجرای آن بسیار بالا است.

حقوق بازنشستگان | چرا مجلس دو فوریت لایحه را پذیرفت؟

مجلس اعلام کرده:

اختلاف درآمد شاغل و بازنشسته «غیرقابل قبول» است

این اصلاح باید قبل از پایان سال اجرا شود

بازنشستگان بیش از یک دهه منتظر این اصلاح بوده‌اند

لایحه با حمایت رییس مجلس و اکثریت نمایندگان در دستور کار فوری قرار گرفته

حقوق بازنشستگان | اثرات اصلاح بر بازنشستگان کارگری

رحمانیان تأکید کرد:

بازنشستگان کارگری (تأمین اجتماعی) نیز با طرح‌های موازی تحت پوشش قرار می‌گیرند

شورای عالی کار افزایش حقوق سال آینده را در چارچوب جدید بررسی می‌کند

دولت، مجلس و وزارت کار درباره حمایت فوری از کارگران و بازنشستگان اتفاق‌نظر دارند

حقوق بازنشستگان | جدول اثرات فرمول جدید (نمونه محاسبه شده)