به گزارش پارسینه ؛ دکتر محمدرضا مقدسی پدر و بنیانگذار تاب آوری در ایران معتقد است تفاهم و تاب آوری همسران یک مهارت است، نه یک شانس. هیچ رابطه ای بدون تلاش دوام نمی آورد. عشق شروع رابطه است، اما تفاهم و صبر آن را ادامه می دهد کافی است زن و مرد بخواهند کنار هم بمانند و برای آرامش خانه تلاش کنند.

تفاهم و تاب آوری همسران یکی از مهم ترین پایه های زندگی مشترک موفق است. وقتی دو نفر تصمیم می گیرند با هم ازدواج کنند، در واقع وارد دنیایی جدید می شوند که در آن شخصیت ها، تربیت، ارزش ها و سلیقه ها با هم متفاوت است.

همین تفاوت ها باعث می شود زندگی مشترک نیازمند مهارت، آگاهی، آرامش و تحمل باشد. بسیاری از زوج ها تصور می کنند تفاهم یعنی کاملاً شبیه بودن، در حالی که تفاهم واقعی یعنی پذیرفتن تفاوت ها و تبدیل کردن آن ها به فرصتی برای رشد مشترک.

زوجی موفق است که بتواند در سختی ها کنار هم بماند، نه این که فقط در روزهای خوشی همراه باشد. واژه تاب آوری دقیقاً همین مفهوم را توضیح می دهد؛ توانایی ادامه دادن رابطه حتی در زمان فشار، استرس، اختلاف و مشکلات.

تفاهم از شناخت شروع می شود.

هیچ زوجی از روز اول کاملاً هماهنگ نیست. شناخت یعنی این که همسر خود را درک کنیم، دلیل رفتارهای او را بفهمیم و به دنیای ذهنی و احساسی او نزدیک شویم. شناخت تدریجی است و با گذشت زمان کامل تر می شود. اگر زن و مرد باور داشته باشند که تغییر و رشد ممکن است، هیچ اختلافی ترسناک نیست.

تمام روابط سالم جهان بر پایه گفت وگو ساخته می شوند.

گفت وگو با بحث و دعوا فرق دارد. گفت وگو یعنی رد و بدل کردن احساسات بدون تخریب یکدیگر. زوج هایی که بلدند احساس خود را بیان کنند، کمتر از باقی زوج ها دچار سوءتفاهم می شوند. بسیاری از مشکلات زندگی مشترک به این دلیل شکل می گیرد که افراد احساسات خود را پنهان می کنند یا به اشتباه فکر می کنند طرف مقابل باید خودش حدس بزند چه چیزی آن ها را ناراحت کرده است. وقتی زن یا مرد بتواند ناراحتی، شادی، خستگی یا نیاز خود را به زبان آرام و محترمانه بیان کند، زندگی از حالت جنگ به حالت همکاری تبدیل می شود.

تاب آوری ازدواج زمانی نمایان می شود که مشکلی به وجود می آید. این مشکل می تواند مالی، خانوادگی، شغلی، تربیت فرزند، بیماری یا حتی اختلاف اخلاقی باشد. بعضی از روابط در اولین بحران فرو می ریزند، چون افراد یاد نگرفته اند با سختی ها کنار بیایند. اما زوج هایی که تاب آوری دارند، بحران را تبدیل به فرصتی برای رشد رابطه می کنند.

آن ها می دانند که مشکل بیرون از رابطه است، نه داخل رابطه. برای همین به جای اینکه مقابل هم بایستند، کنار هم می ایستند. این زوج ها به جای اینکه بپرسند مقصر کیست، می پرسند راه حل چیست. همین طرز فکر ساده باعث می شود روابط سالم تر، آرام تر و پایدارتر باقی بمانند.

یکی از رازهای مهم تفاهم همسران، احترام است. احترام فقط در حرف نیست، در رفتار دیده می شود. احترام یعنی شنیدن حرف های طرف مقابل بدون قضاوت. احترام یعنی اینکه در مقابل خانواده، فرزند یا دیگران به شخصیت همسر بی احترامی نشود. حتی اگر اختلافی وجود دارد، باز هم لحن، کلمه ها و رفتار باید محترمانه باشد.

تحقیقی ساده در روانشناسی روابط نشان می دهد که بی احترامی بزرگ ترین عامل نابودی رابطه است و احترام بزرگ ترین عامل دوام آن.

هیچ انسانی حاضر نیست در رابطه ای بماند که مدام تحقیر شود، حتی اگر عشق وجود داشته باشد. عشق بدون احترام دوام ندارد، اما احترام حتی بدون عاشقانه های اغراق شده می تواند روابط را پایدار کند.

یکی دیگر از پایه های تفاهم، مهارت گوش دادن است.

بسیاری از افراد گوش می دهند تا جواب بدهند، نه برای اینکه بفهمند. وقتی همسر می گوید ناراحت است یا خسته است، گاهی فقط به گوش شنوا نیاز دارد.

نیازی نیست همه چیز تبدیل به نصیحت شود. گوش دادن یعنی حضور داشتن. یعنی اجازه بدهیم همسرمان احساس خود را تخلیه کند. وقتی فرد احساس می کند شنیده شده، آرام می شود و رابطه آرام تر می شود. این مهارت ساده، از بسیاری بحث ها و دعواها جلوگیری می کند.

تاب آوری در زندگی مشترک نیازمند پذیرش تفاوت ها است.

در هر ازدواج، تفاوت در نحوه فکر کردن، نحوه هزینه کردن، نحوه برخورد با خانواده ها و حتی نحوه غذا خوردن وجود دارد. اگر زوج ها بخواهند طرف مقابل دقیقاً مطابق الگوی ذهنی آن ها رفتار کند، رابطه پر از تنش می شود.

اما وقتی تفاوت ها را می پذیرند و برای سازگاری تلاش می کنند، رابطه به تعادل می رسد. پذیرش به معنای تسلیم نیست، به معنای درک واقعیت انسان ها است. هیچ کس کامل نیست و هیچ کس مطابق صد درصد انتظار ما رشد نکرده است. ازدواج یعنی ملاقات دو انسان واقعی، نه دو انسان ایده آل.

در کنار تفاهم، مهارت بخشش بسیار مهم است. بخشش به معنای فراموش کردن نیست، به معنای ادامه دادن زندگی بدون کینه است.

همه انسان ها اشتباه می کنند. اگر اشتباه ها تبدیل به زخم های دائمی شود، رابطه از درون خالی می شود. زوجی موفق است که بتواند بعد از دعوا، آشتی کند و ادامه دهد. آشتی کردن هنر است و نشان می دهد رابطه از خشم قوی تر است. زوج هایی که بلدند ببخشند، کمتر دچار دلخوری های طولانی می شوند.

سبک گفت وگو نیز در تاب آوری نقش مهمی دارد. وقتی زن و مرد در زمان عصبانیت صحبت می کنند، معمولاً حرف هایی گفته می شود که بعداً پشیمانی می آورد.

بهتر است هر فرد زمانی که عصبانی است سکوت کند، قدم بزند، یا حتی چند دقیقه تنها باشد تا ذهن آرام شود.

در زمان آرامش، مشکلات سریع تر حل می شوند. کلمه ها قدرت زیادی دارند. یک جمله خشن می تواند اعتماد رابطه را برای سال ها خراب کند. پس کنترل زبان یکی از عوامل اصلی تفاهم است.

تاب آوری به اعتماد نیز وابسته است. اعتماد مثل شیشه است، اگر ترک بخورد به سختی ترمیم می شود. زوج ها باید صادق باشند، دروغ نگویند و چیزی را پنهان نکنند. پنهانکاری باعث بی اعتمادی و بی اعتمادی باعث دوری می شود.

وقتی زن و مرد مطمئن باشند که همسرشان حقیقت را می گوید، رابطه امن می شود. رابطه ای که در آن امنیت باشد، رشد می کند. امنیت یعنی احساس کنیم کنار کسی هستیم که ما را قضاوت نمی کند و رها نمی کند.

تفاهم همچنین نیازمند تشویق و توجه است. اگر زن یا مرد احساس کند دیده نمی شود، ناراحت می شود. توجه یعنی قدردانی از کارهای کوچک. گاهی یک جمله مثل ممنون که زحمت کشیدی، یک پیام محبت آمیز، یک لیوان چای یا یک آغوش ساده، رابطه را زیبا می کند. این کارها کوچک هستند اما اثر بزرگ دارند. بی توجهی آهسته و بی صدا رابطه را سرد می کند. زوج هایی که به هم توجه می کنند، در واقع به رابطه خود رسیدگی می کنند.

زندگی مشترک زمانی شادتر است که زوج ها هدف مشترک داشته باشند. هدف مشترک می تواند خرید خانه، پس انداز، سفر، رشد شغلی یا تربیت فرزند باشد. وقتی زن و مرد برای یک هدف تلاش می کنند، احساس تیم بودن دارند. تیم بودن یعنی کنار هم بودن، نه مقابل هم بودن. زوج هایی که حس تیم بودن دارند، کمتر از هم ناامید می شوند.

تاب آوری همچنین به مدیریت اختلاف ها بستگی دارد. اختلاف طبیعی است و حتی مفید است؛ چون باعث شناخت بیشتر می شود. اما نوع برخورد با اختلاف مهم است. به جای اینکه مسئله را بزرگ کنیم، می توانیم درباره آن حرف بزنیم. کافی است بپرسیم از نظر تو بهترین راه چیست و از نظر من بهترین راه چیست و بعد به راه حلی برسیم که هر دو راضی باشیم. هیچ زنی یا مردی نباید احساس کند همیشه مجبور به قربانی شدن است. رابطه سالم یعنی ما، نه فقط من یا فقط تو.

آرامش در رابطه به معنای نبود مشکل نیست، به معنای توان حل مشکل است.

زوج هایی که صبور هستند، فرصت رشد به رابطه می دهند. برخی توقع دارند زندگی مشترک همیشه رمانتیک باشد. واقعیت این است که زندگی واقعی گاهی خسته کننده، گاهی سخت و گاهی پرچالش است. اما کنار کسی بودن که ما را درک می کند، ارزش تمام سختی ها را دارد.

بی توجهی به نیازهای عاطفی شایع ترین علت سرد شدن رابطه است.

انسان فقط با پول یا امکانات خوشحال نمی شود. محبت، احترام، گفتگو، لمس، حمایت و درک، نیازهای حیاتی هستند. وقتی زن یا مرد احساس کند تنهاست، فاصله عاطفی شروع می شود. برای جلوگیری از این فاصله، باید باهم زمان گذراند، حتی اگر کوتاه باشد. شام خوردن کنار هم، قدم زدن، حرف زدن قبل از خواب یا دیدن یک فیلم ساده می تواند رابطه را زنده نگه دارد.

زوج هایی که تاب آوری دارند، از اشتباه های گذشته درس می گیرند.

زندگی مشترک آزمون و خطا است.

هیچکس با آگاهی کامل وارد ازدواج نمی شود. هر روز یک فرصت برای یادگیری است. یادگیری یعنی تغییر. اگر کسی انتظار داشته باشد همسرش کامل باشد، خودش ناراحت می شود و همسرش را آزار می دهد. اما اگر بپذیریم انسان ها در حال رشد هستند، رابطه راحت تر و زیباتر می شود.

دکتر محمدرضا مقدسی پدر و بنیانگذار تاب آوری در ایران معتقد است تفاهم و تاب آوری همسران یک مهارت است، نه یک شانس. هیچ رابطه ای بدون تلاش دوام نمی آورد. عشق شروع رابطه است، اما تفاهم و صبر آن را ادامه می دهد. زندگی مشترک مثل یک گیاه است. اگر آب نخورد خشک می شود. آب این رابطه توجه، احترام، گفتگو و محبت است. حتی رابطه ای که ضعیف شده باشد، با رسیدگی درست می تواند دوباره رشد کند. کافی است زن و مرد بخواهند کنار هم بمانند و برای آرامش خانه تلاش کنند. خانه ای که در آن فهم متقابل وجود داشته باشد، امن ترین و زیباترین جای دنیا است.

زندگی مشترک همیشه با عشق آغاز می شود، اما دوام آن با مهارت ادامه پیدا می کند.

نقطه شروع بسیاری از ازدواج ها امید، صمیمیت و رویا است، اما در مسیر زندگی واقعی، زوج ها با استرس های مالی، اختلاف دیدگاه، خستگی روزمره، مشکلات خانوادگی، تربیت فرزند، بی حوصلگی، فشار شغلی و حتی سوء تفاهم های کوچک روبه رو می شوند.

بسیاری از رابطه ها در همین مرحله آسیب می بینند، چون زوج ها تصور می کنند عشق کافی است، در حالی که تاب آوری و تفاهم دوام رابطه هستند.

تفاهم یعنی توانایی شنیدن، فهمیدن و پذیرفتن تفاوت ها. تاب آوری یعنی این که حتی وقتی دلخور، خسته یا ناامیدیم، باز هم می توانیم کنار هم بمانیم، شکل تازه ای از هم فهمی بسازیم و رابطه را زنده نگه داریم.

در هر رابطه ای درد وجود دارد. درد از نادیده گرفته شدن، درد از شنیده نشدن، درد از مقایسه شدن یا بی توجهی، درد از اینکه یک نفر فکر می کند تنهاست، حتی در حالی که همسرش چند متر آن طرف تر است. اما جایی که درد متوقف نمی شود و تبدیل به فروپاشی نمی گردد، همان نقطه ای است که تاب آوری رابطه فعال می شود.

زوج هایی که تاب آور هستند، واقعیت را انکار نمی کنند، همدیگر را مقصر مطلق نمی دانند، و به جای فرار از مشکلات، به گفت وگو، آگاهی و صمیمیت دوباره برمی گردند.

تفاهم همسران به معنای شبیه بودن نیست. بسیاری از زوج های موفق کاملاً متفاوت اند. یکی آرام است و یکی هیجانی، یکی ولخرج و دیگری حسابگر، یکی اجتماعی و دیگری درون گرا.

تفاهم یعنی درک الگوی روانی یکدیگر.

یکی وقتی ناراحت است حرف می زند و دیگری سکوت می کند.

تفاهم یعنی رمزگشایی این رفتارها و تبدیل آن ها به منبع شناخت، نه سوءِتفاهم.

تاب آوری در زندگی زناشویی زمانی شکل می گیرد که زوج ها بپذیرند هر رابطه ای دوره های افت و خیز دارد. هیچ ازدواجی بدون چالش و تنش نیست. هیچ زوجی بدون مشاجره زندگی نمی کند. اما تفاوت در این است که زوج های تاب آور در مشکلات به سمت هم حرکت می کنند، نه علیه هم. آن ها بلد هستند دلخوری را با گفت وگو جایگزین کنند. می دانند سکوت های طولانی رابطه را مسموم می کند. بلد هستند در اوج خشم، احترام را نگه دارند. و مهم تر از همه، به جای جستجوی مقصر، دنبال راه حل مشترک می گردند.

رابطه زمانی به توانمندی می رسد که همسران از فاز واکنش خارج شده و وارد فاز مسئولیت شوند. واکنش یعنی داد زدن، قهر کردن، عقب کشیدن، مقایسه کردن یا بی احترامی. مسئولیت یعنی بلوغ عاطفی. وقتی زوج ها می پذیرند که برای آرامش رابطه باید روی مهارت های ارتباطی خود کار کنند، یعنی تفاهم واقعی شروع شده است.

هیچ کس با ژن ارتباط سالم به دنیا نمی آید. شنیدن فعال، مدیریت خشم، گفت وگوی سازنده و ابراز محبت مهارت هایی هستند که مثل عضلات تقویت می شوند.

یکی از عمیق ترین بخش های تفاهم، شناخت دنیای احساسی همسر است. پشت هر رفتار یک پیام وجود دارد. گاهی زودرنجی نشانهٔ خستگی است. گاهی لج بازی نشانهٔ نیاز به توجه است. گاهی سردی نشانهٔ دل چرکینی قدیمی است که آرام آرام روی هم تلنبار شده. کسانی که تفاهم دارند فقط رفتار را نمی بینند، ریشهٔ رفتار را می فهمند. این همان جایی است که ازدواج از سطحی ترین شکل خود عبور می کند و وارد مرحلهٔ بلوغ عاطفی می شود.

تاب آوری یعنی اگر رابطه زخمی شد، به جای رها کردن آن، درمانش کنیم.

زوج هایی که تاب آور هستند به جای تکرار اشتباهات، از هر بحران درس می گیرند. آنها بلدند از دل اختلاف صمیمیت جدید بسازند. حتی اگر رابطه به نقطهٔ سردی رسیده باشد، باز هم امکان بازسازی وجود دارد، به شرطی که دو نفر بخواهند. هیچ رابطه ای یک طرفه ترمیم نمی شود، اما حتی یک نفر می تواند شروع کنندهٔ تغییر باشد. گوش دادن بدون قضاوت، ابراز احساس بدون حملهٔ کلامی، عذرخواهی بدون غرور و توجه دادن بدون منت، ستون های اصلی بازسازی هستند.

یکی از اشتباهات رایج زوج ها این است که فکر می کنند رابطهٔ خوب، خود به خود ادامه پیدا می کند.

اما واقعیت این است که عاشق ماندن سخت تر از عاشق شدن است. همسران موفق، رابطهٔ خود را مثل یک باغ مراقبت می کنند. توجه، محبت، وقت گذاشتن، لمس عاطفی، تشکر کردن و دیدن نقاط قوت یکدیگر، مواد مغذی این باغ هستند. وقتی در یک رابطه فقط نقد و انتقاد وجود داشته باشد، نه ریشه ها دوام می آورند و نه گل ها باقی می مانند.

قدرت تفاهم و تاب آوری دقیقا در لحظه هایی دیده می شود که رابطه به بحران می رسد. زوج هایی که مهارت ندارند در اولین طوفان از پا می افتند. اما زوج های آگاه یاد گرفته اند در فشار، به جای جنگیدن با هم، کنار هم بایستند و با مشکل بجنگند. آن ها حتی اگر داد زده باشند، حتی اگر ناراحت باشند، باز هم ستون رابطه را رها نمی کنند. تفاهم یعنی این جمله: تو نباید کامل باشی تا من بتوانم کنارت بمانم؛ کافی است بخواهی رشد کنیم.

توانمندی زوج ها از درد شروع می شود. از همان لحظه ای که دو نفر می فهمند اختلاف بخشی از رابطه است، نه دلیلی برای نابودی آن. وقتی می پذیرند که عشق بدون مهارت دوام ندارد. وقتی یاد می گیرند متفاوت بودن تهدید نیست، فرصت است. از آن لحظه ازدواج وارد مرحلهٔ تازه ای می شود: مرحلهٔ همکاری، دوستی عمیق، احترام متقابل و امنیت روانی.

همسرانی که تفاهم و تاب آوری را تمرین می کنند، حتی اگر ثروتمند نباشند، حتی اگر زندگی آسانی نداشته باشند، صاحب رابطه ای سالم می شوند. رابطه ای که در آن هر دو نفر احساس ارزشمندی، دیده شدن و دوست داشته شدن دارند.

زندگی مشترک موفق، نتیجهٔ معجزه نیست؛ نتیجهٔ یادگیری و عمل است.

هیچ رابطه ای بدون مراقبت زنده نمی ماند. هیچ عشقی بدون توجه رشد نمی کند. تفاهم یعنی انتخاب آگاهانهٔ یکدیگر، حتی در زمان سختی. تاب آوری یعنی بلند شدن بعد از افتادن، ساختن بعد از ویرانی، بازگرداندن صمیمیت بعد از سردی. و توانمندی یعنی اینکه رابطه از مرحلهٔ عاشقانهٔ ابتدایی عبور کرده و به یک اتحاد بالغ و آگاه تبدیل می شود.