معاون نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پی حملات علیه تاسیسات هسته‌ای کشورمان را منطقی و قابل درک توصیف کرد و هشدار داد که اقدامات تجاوزکارانه رژیم اسراییل و آمریکا در کنار انفعال آژانس، منجر به فرسایش نظام عدم اشاعه شده است.

به گزارش ایرنا، رومن اوستینوف که در غیاب میخاییل اولیانوف ریاست نمایندگی روسیه در وین را برعهده دارد، در گفت‌وگو با خبرگزاری ریانووستی تأکید کرد که فعلاً صحبت از تعلیق همکاری ایران با آژانس اتمی است و نه قطع کامل آن. «این طرح هنوز به قانون تبدیل نشده، اما با توجه به فضای حاکم در تهران، احتمال اجرایی شدن آن بسیار بالاست. اگر این اتفاق بیفتد، ایران احتمالاً گام‌های مشخصی برمی‌دارد و یکی از آن‌ها می‌تواند خروج بازرس‌های باقی‌مانده آژانس از خاک این کشور باشد؛ گرچه تعداد آن‌ها زیاد نیست، اما هنوز در ایران حضور دارند.

وی افزود: بدون تردید این گامی نگران‌کننده است، به‌ویژه برای ما که یکی از کشورهای امضاکننده پیمان عدم اشاعه هستیم. با این حال باید به یاد داشت که زنجیره این رویدادها با حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران که تحت پادمان آژانس بودند، توسط اسراییل و آمریکا آغاز شد. در چنین شرایطی، تمایل ایران برای حفاظت از مواد هسته‌ای خود اقدامی منطقی به نظر می‌رسد.

دیپلمات روس اضافه کرد: مشکل دیگر این است که آژانس، متأسفانه، تاکنون به‌صورت علنی نپذیرفته که ایران در موقعیتی قرار گرفته که نیازمند اقدامات امنیتی است. برعکس، آژانس همچنان بر دسترسی بازرس‌هایش پافشاری می‌کند، بی‌آنکه حملات آمریکا و اسراییل را محکوم کند. در چنین وضعیتی، اقدام تهران کاملاً قابل درک است و در چارچوب منطق رفتاری ایران در برابر تحولات اخیر قرار می‌گیرد.

وی افزود: آنچه در حال رخ دادن است، به‌وضوح مایه نگرانی‌های جدی است. ما در واقع شاهد ادامه همان زنجیره‌ای هستیم که با حمله به سایت‌های تحت پادمان آغاز شد و اکنون به تضعیف شتاب‌گرفته رژیم عدم اشاعه منجر می‌شود. همه این‌ها در برابر چشمان ما در حال وقوع است.»

اوستینوف با اشاره به مواضع اصولی مسکو اظهار داشت: برای ما که همواره خواهان تقویت رژیم عدم اشاعه بوده‌ایم، این روند بسیار هشداردهنده است. البته تکرار می‌کنم که فعلاً بحث بر سر تعلیق همکاری با آژانس است، نه قطع کامل آن. اما شرایطی که در قانون ایران برای بازگشت همکاری تعیین شده، سخت‌گیرانه است و روند بازگشت نیز ساده نخواهد بود.

او درباره اینکه چه عواملی می‌تواند مانع از اجرای این تصمیم شود، گفت: تا حدی می‌توان گفت که اتخاذ موضعی شفاف و متوازن از سوی مدیرکل آژانس و نهادهای تصمیم‌گیر این نهاد می‌تواند شرایط را تعدیل کند. شاید این موضع‌گیری نتواند به‌طور کامل روند را تغییر دهد، اما می‌تواند تا حدی پیامدهای این اقدامات را کاهش دهد.

نماینده روسیه در پاسخ به احتمال ایفای نقش میانجی از سوی روسیه بین ایران و آژانس بیان کرد: «ما به‌طور دائم با طرف ایرانی و همچنین با رهبری آژانس در ارتباط هستیم و گفت‌وگوهای منظمی درباره مجموعه اتفاقات اخیر داریم. ایران نیز به‌طور مستقیم با آژانس در تعامل است.»

وی تأکید کرد: اما نکته اصلی این نیست که روسیه چه نقشی می‌تواند ایفا کند، بلکه مهم این است که آژانس و اعضای آن چه موضعی خواهند گرفت. این مسئله تعیین‌کننده خواهد بود.

اوستینوف در پایان این مصاحبه تاکید کرد: زنجیره‌ اقداماتی که توسط آمریکا و اسراییل آغاز شد، واقعاً در حال فرسایش رژیم عدم اشاعه است و واکنش ضعیف و کند آژانس نیز متأسفانه به این روند دامن زده است.

به گزارش ایرنا، مجلس شورای اسلامی ایران دیروز (چهارشنبه) با 221 رأی موافق از مجموع 223 نماینده حاضر، کلیات و جزییات طرح الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس را تصویب کرد. این طرح با استناد به ماده 60 عهدنامه وین 1969، دولت را مکلف می‌سازد هرگونه همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تا تحقق شروط مشخصی به حالت تعلیق درآورد.

براساس این طرح، ورود هرگونه بازرس از جمله مدیرکل آژانس به کشور ممنوع شده و نصب دوربین‌های پادمانی و فراپادمانی نیز متوقف خواهد شد. ارائه هرگونه گزارش از فعالیت‌های هسته‌ای ایران به آژانس نیز ممنوع اعلام شده است.

همچنین در تبصره‌ الحاقی به این طرح، برای اشخاصی که از اجرای آن خودداری یا در اجرای ناقص آن نقش داشته باشند، مجازات تعزیری درجه 6 در نظر گرفته شده است.

بر اساس طرح مصوب، تعلیق همکاری با آژانس تا زمانی ادامه خواهد داشت که شورای عالی امنیت ملی، پس از دریافت گزارش از سازمان انرژی اتمی، تحقق شروط مندرج در این قانون را تایید کند.