بازار مسکن پایتخت در یکی از سخت ترین دوره های چند دهه اخیر قرار گرفته است؛ دوره ای که کارشناسان از آن با عنوان رکود تورمی سنگین یاد می کنند. فردین یزدانی، مدیر بازنگری طرح جامع مسکن کشور در گفت وگویی تازه تأکید کرده است که وضعیت فعلی نه یک نوسان مقطعی، بلکه نتیجه مستقیم شرایط اقتصاد کلان کشور است: اقتصادی که هم تورمی است و هم رکودی.

به گفته یزدانی، هزینه ساخت وساز، قیمت زمین و مصالح با سرعت بالا در حال رشد است، اما از سوی دیگر قدرت خرید خانوارها سقوط کرده و عملاً امکان جذب قیمت های جدید وجود ندارد. همین شکاف عمیق باعث شده سازندگان نتوانند قیمت ها را متناسب با هزینه های تولید بالا ببرند و در نتیجه حاشیه سود ساخت مسکن کاهش یابد. او تأکید می کند: امروز تملک مسکن برای بخش بزرگی از جامعه تبدیل به رؤیا شده است.

در کنار رکود بخش خرید و فروش، بازار اجاره نیز تحت فشار شدید قرار دارد. یزدانی می گوید سطح اجاره بها در تهران و دیگر کلان شهرها به حدی بالا رفته که بسیاری از مستأجران توان پرداخت اجاره را از دست داده اند و به اجبار به سمت حاشیه شهرها یا استان های شمالی مهاجرت می کنند. این روند، به گفته او، اگر ادامه یابد می تواند شمال کشور را با افزایش بار جمعیتی و بحران زیرساختی روبه رو کند.

او معتقد است مشکلاتی مثل آلودگی هوا، کمبود آب و فشار بر سیستم انرژی هرچند مؤثرند، اما عامل اصلی بحران مسکن نیستند. یزدانی می گوید: تهران مدت هاست نقش پیشران سرمایه خود را از دست داده؛ شهری که زمانی موتور جذب سرمایه بود، امروز دیگر آن جایگاه را ندارد. به باور او، دلیل این افول نه فقط مسائل زیست محیطی، بلکه ساختار بیمار اقتصاد کلان کشور و نبود رشد اقتصادی پایدار است.

در مجموع، این کارشناس ارشد مسکن چشم انداز مثبتی برای ماه های آینده متصور نیست و تأکید می کند تغییر جدی تنها در صورت یک شوک اقتصادی بزرگ یا تصمیم ساختاری ممکن خواهد بود. در غیر این صورت، رکود فعلی ادامه دار است و روندهای مهاجرت داخلی، اجاره نشینی سخت و رکود ساخت وساز، چهره مسکن ایران را برای مدت طولانی تحت تأثیر قرار خواهند داد.