به گزارش پارسینه ؛ پژوهشی جدید نشان می دهد فشارخون بالا خیلی زودتر از آنچه فکر می کنیم به مغز آسیب می زند، حتی پیش از آنکه افزایش فشارخون در تست های پزشکی قابل تشخیص باشد. سلول هایی که مسئول سلامت رگ های خونی، پیام رسانی عصبی و حفظ غلاف میلین هستند، دچار پیری زودرس و اختلال عملکرد می شوند. این تغییرات شبیه الگوهای اولیه افت شناختی و آلزایمر است. خبر خوب اینکه داروی لوزارتان توانست بخشی از این آسیب های اولیه را در موش ها معکوس کند.

فشارخون به طور پنهانی به مغز صدمه می زند

پژوهش جدید محققان ویِل کورنل نشان می دهد که فشارخون بالا مدت ها پیش از ثبت افزایش قابل اندازه گیری در فشارخون، به رگ ها، نورون ها و ماده سفید مغز آسیب می زند. این اختلالات اولیه می تواند توضیح دهد چرا فشارخون بالا یکی از قوی ترین عوامل خطر برای زوال شناختی، اختلال شناختی عروقی و آلزایمر است.

این مطالعه که در 14 نوامبر در مجله Neuron منتشر شد، نشان می دهد فشارخون می تواند تغییرات زودهنگامی در بیان ژن سلول های مختلف مغز ایجاد کند. این تغییرات ممکن است توانایی تفکر و حافظه را مختل کرده و راه را برای درمان هایی باز کند که هم فشارخون را کنترل می کنند و هم از مغز محافظت می کنند.

افراد مبتلا به فشارخون 1.2 تا 1.5 برابر بیشتر در معرض مشکلات شناختی هستند، اما علت زیستی این ارتباط مشخص نبود. داروهای متعارف فشارخون اگرچه فشار را کاهش می دهند، اما معمولاً اثر قابل توجهی بر بهبود عملکرد شناختی ندارند؛ موضوعی که نشان می دهد آسیب مغزی شاید مستقل از افزایش فشار رخ می دهد.

به گفتهٔ دکتر کوستانتینو یادِکولا، نویسنده ارشد مطالعه: تنها سه روز پس از القای فشارخون در موش ها (حتی پیش از افزایش واقعی فشار) سلول های اصلی مرتبط با اختلال شناختی دچار آسیب شدند. بنابراین فقط به هم خوردن فشارخون نیست؛ عامل دیگری نیز در کار است.

آسیب پذیری سلولی: چه اتفاقی در مغز رخ می دهد؟

محققان با استفاده از روش های پیشرفتهٔ تک سلولی، واکنش انواع سلول های مغزی به فشارخون را بررسی کردند. برای شبیه سازی فشارخون، از هورمون آنژیوتانسین استفاده شد.

مرحله خیلی زودهنگام (3 روز پس از شروع فشارخون):

تغییرات شدید در سه نوع سلول دیده شد:

سلول های اندوتلیال (پوشاننده رگ ها):

نشانه های پیری زودرس

کاهش تولید انرژی

افزایش شاخص های پیری سلولی

تضعیف سد خونی مغزی

اینترنورون ها:

اختلال در تعادل پیام های عصبی

الگویی شبیه تغییرات اولیه در آلزایمر

اولیگودندروسیت ها:

کاهش بیان ژن های لازم برای نگهداشت و ترمیم میلین

زمینه سازی برای کاهش سرعت انتقال پیام های عصبی

مرحله دیرتر (42 روز):

با افزایش فشارخون، آسیب ها گسترده تر شد و کاهش قابل اندازه گیری در عملکرد شناختی پدید آمد.

به گفته دکتر آنتونی پاچولکو: گستردگی تغییرات اولیه واقعاً شگفت انگیز بود. فهم این مراحل آغازین می تواند سرنخ هایی برای جلوگیری از نورودژنراسیون به ما بدهد.

امکان محافظت از مغز با لوزارتان

لوزارتان، دارویی رایج برای درمان فشارخون، گیرنده های آنژیوتانسین را مهار می کند. در این مطالعه، لوزارتان توانست بخشی از آسیب های اولیه در سلول های اندوتلیال و اینترنورون ها را معکوس کند.

دکتر یادکولا می گوید: پرهیز از آسیب قلب و کلیه توسط داروهای ضد فشارخون ضروری است، اما اکنون به نظر می رسد برخی از این داروها می توانند تا حدی در برابر آسیب مغز هم محافظت ایجاد کنند.

گروه تحقیقاتی اکنون بررسی می کند که چگونه پیری زودرس رگ های کوچک می تواند باعث اختلال در نورون ها و اولیگودندروسیت ها شود و چگونه می توان از پیامدهای شناختی بلندمدت جلوگیری کرد.