به نقل از ایلنا، با فرا رسیدن زمان تنظیم لایحه بودجه سال 1405، نگرانی بازنشستگان صندوق های مختلف کشور بالا گرفته است؛ گروهی که در سال های اخیر باتوجه به وابستگی اکثریت صندوق ها به بودجه دولتی، در معرض تغییرات تصمیمات بودجه ای دولت و مجلس هستند.

از دهه 1390 با شروع کاهش ضریب پشتیبانی و کاهش شاغلان عضو صندوق ‎های مختلف کشوری، فولاد و تامین اجتماعی، و همچنین افزایش بدهی های دولت به این صندوق ها، رفته رفته وابستگی این صندوق ها به تزریق منابع دولتی هرچه بیشتر افزایش یافت. به همین سبب همه ساله تعیین میزان بودجه این صندوق ها اهمیت بسیار دارد.

به دلیل ادغام با صندوق کشوری و کاهش شدید شاغلان صندوق فولاد، امروزه دو صندوق فولاد و صندوق بازنشستگی کشوری عملاً دو صندوق بسته حساب می شوند و صندوق تامین اجتماعی نیز با آمدن ضریب پشتیبانی اش به زیر 4، در شرایط حساس و بحرانی ای از نظر ناترازی قرار گرفته و با بدهی بیش از 950 هزار میلیارد تومانی دولت به این صندوق تا پایان سال 1403، عملاً در بخش درمان خود وابسته به پرداخت بدهی دولت است.

باوجود افزایش سن بازنشستگی و اصلاحات موردنظر دولت در زمینه کاهش بازنشستگی های زودتر از موعد، در بودجه سال اخیر که طی سال گذشته تصویب شد (بودجه 1404) اعتبار در نظر گرفته شده برای صندوق های بازنشستگی با بیش از 71 درصد رشد نسبت به سال گذشته، به حدود 777 هزار میلیارد تومان معادل 17 درصد از کل بودجه عمومی دولت رسید. در سال 1405 باتوجه به تعهد دولت به اجرای همسان سازی 90 درصدی حقوق و پایان بردن مراحل متناسب سازی حقوق ها، ممکن است این سهم به نزدیک 25 درصد از کل بودجه سالانه افزایش یابد!

طبق اعلام مرکز پژوهش های مجلس در ارتباط با بودجه سال 1404 (سال جاری) منابع اختصاص یافته بودجه ای به صندوق بازنشستگی کشوری با 54 درصد رشد به رقم 393.9 هزار میلیارد تومان، صندوق تأمین اجتماعی نیروهای مسلح با 36 درصد رشد به رقم 179.7 هزار میلیارد تومان، صندوق فولاد با 33 درصد رشد به 16.4 هزار میلیارد تومان و صندوق کارکنان وزارت اطلاعات نیز با 40 درصد رشد به 2.8 هزار میلیارد تومان رسیده است.

اعتبار در نظر گرفته شده بابت متناسب سازی حقوق بازنشستگان کشوری، نیروهای مسلح و صندوق فولاد در سال 1404 برابر 185 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال گذشته 270 درصد رشد داشته است. این درحالی است که بدهی قابل پرداخت دولت به سازمان تامین اجتماعی طبق قانون بودجه 200 هزار میلیارد تومان بوده که طبق اظهارات معاون حقوقی و پارلمانی وقت سازمان تامین اجتماعی، امسال تنها 185 هزار میلیارد تومان آن برای پرداخت در هیات وزیران مصوب شد؛ مصوبه ای که در عمل هنوز مشخص نیست تا پایان پاییز 1404، به کجا برسد! فعلاً حدود 70 هزار میلیارد تومان آن در قالب اوراق بهادار بابت درمان و بیمه تکمیلی و داروی بازنشستگان تامین اجتماعی وصول شده است.

انتظارات بازنشستگان صندوق ها از بودجه 1405

در این میان بازنشستگان صندوق ها انتظارات متفاوتی از بودجه دولتی دارند و از نمایندگان مجلس انتظار دارند که این بودجه و نحوه خرج و تسویه آن به نحوی باشد که وضعیت، دست کم نسبت به سال قبل بدتر نشود.

در همین رابطه، غلامرضا خوالگر (کارگر بازنشسته و عضو پیشین کانون شوراهای اسلامی کار استان گیلان) اظهار کرد: بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی ربطی به بازنشستگان ندارد که بازنشسته بخواهد بر سر این موضوع با سازمان تامین اجتماعی که از آن خودش است، درگیر شود. اگر مالکیت سازمان تامین اجتماعی از آن کارگران است، لذا ما به صورت قانونی باید بدهی خود را از دولت پس بگیریم و راه افزایش این بدهی را سد کنیم. اما مشکل این است که هزینه های سازمان در امور مختلف بعضاً در اختیار مدیران تامین اجتماعی نیست و آن را نیز دولت تعیین می کند.

وی افزود: مهمتر از تعیین بودجه، این است که دولت به عناوین مختلف از سازمان تامین اجتماعی برداشت نکند. مهمترین معضل امروز ما بحث درمان سازمان تامین اجتماعی است که یا با مراکز مختلف قرارداد نداریم و یا اینکه به قدری مطالبات پرداخت نشده که نه بیمه تکمیلی و نه مراکز طرف قرارداد، وظایف خود را به درستی انجام نمی دهند. لذا ما نباید پیگیر پرداخت بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی باشیم، بلکه به عنوان بازنشسته صندوق حق خود را باید طلب کنیم. این طلب به ما ربط ندارد. ما تنها زمانی که دیگر تامین اجتماعی و دولت خدمات قانونی را به ما ارائه ندادند، باید آن خدمات را مطالبه کنیم و حق خود را فریاد بزنیم؛ زیرا دولت باید به هرحال نسبت به پرداخت مستمری ما اقدام کند.

خوالگر تصریح کرد: عدم پرداخت دیون دولت در قالب بودجه، تخلف دولت است که مجلس باید جلوی آن را بگیرد. نمایندگان مجلس وظیفه دارند از تخلفات دولت در بودجه جلوگیری کنند و آن ها هستند که باید صدای بازنشستگان باشند. امروز وضعیت درمان بازنشستگان به شرایط بحران حاد رسیده است. سطح بیماری های حاد در استان گیلان که ما هستیم، به بالاترین حد رسیده و سرطان در منطقه ما در کنار دیابت و فشار خون، در میان بازنشستگان بیداد می کند و این پاسخ که بیمه تکمیلی و بیمه مکمل داریم و تامین اجتماعی مسئولیت ندارد، پاسخی توهین آهیز و خلاف قانون به بازنشسته است.

علیرضا فردی (بازنشسته وزارت کشاورزی و فعال صنفی صندوق بازنشستگی کشوری) نیز در ارتباط با سند بودجه و ردیف صندوق بازنشستگی کشوری در آن اظهار کرد: در صندوق بازنشستگی کشوری اقداماتی فراتر از بودجه باید صورت گیرد. امروزه عدم توازن میان مستمری دستگاه های اجرایی مختلف بیداد می کند، به نحوی که در میان بازنشستگان وزارت جهاد کشاورزی افرادی را داریم که با مدرک کارشناسی ارشد و بیش از 25 سال سابقه، مستمری کمتر از 13 میلیون تومان دریافت می کنند؛ این افراد اگر در صندوق تامین اجتماعی بازنشسته شده بودند، از وضع احتمالا بهتری برخوردار بودند.

این فعال بازنشسته تاکید کرد: علاوه بر کاهش فاصله مزدی میان بازنشستگان دولت، معتقدیم که باتوجه به بحران معیشتی فعلی، دولت باید در ردیف بودجه برای بازنشستگانی که زیر خط فقر مطلق حقوق می گیرند، سبد کالایی در نظر بگیرد. این موضوع برای بازنشستگان کم درآمدِ صندوق بازنشستگی کشوری، به دلیل فاصله چندبرابری حقوق میان بازنشستگان وزارتخانه های مختلف، بسیار ضروری به نظر می رسد.

در ادامه، احمد اباذری (فعال صنفی و بازنشسته صندوق فولاد) پیرامون لزوم اختصاص مبالغی در بودجه برای تزریق به صندوق فولاد گفت: نسبت حقوق بازنشستگان پس از پایان خدمت آن ها و پس از محاسبه میانگین دو سال آخر دریافتی با حق بیمه این عزیزان تا پایان عمرشان ثابت خواهد بود. اما چه چیز باعث ضرورت تغییر در میزان مستمری و افزایش آن می شود؟ پاسخ روشن است؛ تورم!

وی افزود: در صندوق های کشوری و لشگری، قوانینی چون قانون مدیریت خدمات کشوری و در صندوق های دیگر آیین نامه ها و قوانین داخلی خود آن ها و در صندوق تامین اجتماعی نیز طبق قانون تامین اجتماعی که مصوب قبل از انقلاب است، حقوق بازنشسته باید متناسب با تورم افزایش داده شود. البته تعریف ما کارگران و بازنشستگان از تورم با تعریف دولت از تورم کاملا متفاوت است و در این زمینه دولت نشان داده در دنیای دیگری به جز آن دنیایی که کارگران و کارمندان و بازنشستگان در آن زندگی می کنند، ادامه حیات می دهد!

اباذری تاکید کرد: اگر دولت می خواست طبق قوانین موضوعه خود و طبق قوانین صندوق ها که به تایید خودش رسیده، حقوق ها را در بودجه بروزرسانی کند و برای صندوق های بسته ای مثل صندوق کشوری و صندوق فولاد به قدری منبع تامین کند تا به قوانین مزدی درست عمل شود، باید مقداری طلا، مقدار معینی زمین و مقدار معینی کالای ضروری را تعیین کند و تغییرات قیمتی آن را لحاظ کند و از این طریق، افت ارزش پول را محاسبه نموده و این رقم را در قالب افزایش حقوق به بازنشستگان کلیه صندوق ها از جمله صندوق فولاد بدهد.

این فعال حقوق بازنشستگان فولاد گفت: متاسفانه چه قبل از ادغام صندوق فولاد با صندوق بازنشستگی کشوری و چه پس از آن، بازنشستگان این صندوق از کمترین میزان افزایش ها بهره مند بوده و از همه مظلوم تر هستند. ما بعد از انتقال از وزارت صمت به ذیل وزارت کار به عنوان صندوق فولاد، تغییراتی داشتیم که مدیران تازه متوجه آیین نامه های اجرایی آن شدند. ما در ماده 109 آیین نامه اجرایی خدمات صندوق بازنشستگان فولاد (تبصره) این موضوع را داشتیم که حقوق شاغلان کسورات پرداز صندوق فولاد باید با حقوق بازنشستگان آن متناسب باشد. ما پیش از قانون متناسب سازی و همسان سازی سایر صندوق ها این قانون را داشتیم اما هرگز موفق به اجرای کامل آن نشدیم.

این کارگر بازنشسته صندوق فولاد تصریح کرد: نام کامل صندوق بازنشستگی فولاد، صندوق بازنشستگی و حمایت از کارکنان فولاد بوده است. وجه حمایتی این صندوق پیش از این عمده تر بوده اما دوستان رای عجیبی از دیوان عدالت اداری گرفتند که براساس آن، تبصره فوق در ماده 109 را ابطال کنند. این کار بی سروصدا و به شکل مرموزی انجام شد. خواسته ما از لایحه بودجه این است که طبق قانون جدیدی که در صندوق بازنشستگی کشوری حاکم است، آن تبصره و ماده برگردد. متناسب سازی حقوق بازنشستگان فولاد باید کامل اجرایی شود.

وی با اشاره به موضوع ادغام صندوق بازنشستگی کشوری و صندوق فولاد خاطرنشان کرد: ما قبل از عملی شدنِ ادغام این نگرانی را داشتیم که با ادغام ، امتیازات باقی مانده صندوق بازنشستگی مستقل خود (یعنی فولاد) را از دست بدهیم و مضرات و مشکلات صندوق مقصد (صندوق بازنشستگی کشوری) را به دوش بکشیم. قانون بودجه سال آینده نباید به شیوه ای تدوین و تصویب شود که دقیقاً همین اتفاق رخ دهد. هر بازنشسته باید با آن قانونی که طبق آن بازنشسته شده و عطف به آن، عقد حقوقی بازنشستگی را پذیرفته، از مزایا بهره مند شود. ما بازنشستگان فولاد نباید مزایای قانونی مان را از دست بدهیم، همین امروز هم وضع معاش ما بحرانی است، انتظار داریم در سال آینده بدتر نشود....