در این مطلب قصد داریم به صورت کامل و دقیق به مفهوم واحدهای اندازه گیری داده در کامپیوتر بپردازیم، تفاوت میان آن ها را توضیح دهیم و در نهایت پاسخ این سؤال را به زبانی ساده بیان کنیم.

داده ها در دنیای دیجیتال با بایت (Byte) اندازه گیری می شوند. هر بایت معمولاً نشان دهنده ی یک کاراکتر است (مثل یک حرف یا عدد). اما از آنجا که حجم داده ها در رایانه بسیار زیاد است، از واحدهای بزرگ تر استفاده می شود. ترتیب این واحدها به شکل زیر است:

در سیستم باینری (Binary) که مبنای محاسبات کامپیوتر است: 1 گیگابایت = 1024 مگابایت

اما در سیستم دهدهی (Decimal) که شرکت های سازنده ی حافظه برای تبلیغات و بسته بندی استفاده می کنند: 1 گیگابایت = 1000 مگابایت

به همین دلیل است که وقتی یک فلش مموری 16 گیگابایتی می خرید، سیستم شما ممکن است آن را حدود 14.9 گیگابایت نشان دهد؛ چون سیستم عامل از واحد باینری استفاده می کند ولی شرکت تولیدکننده از واحد دهدهی.

بیت (bit): کوچک ترین واحد اطلاعات است و فقط می تواند مقدار 0 یا 1 داشته باشد.

بایت (Byte): شامل 8 بیت است و برای نمایش یک حرف یا عدد استفاده می شود.

کیلوبایت تا ترابایت: هر سطح بالاتر، 1024 برابر سطح پایین تر در سیستم باینری است.

به صورت خلاصه:

1 KB = 1024 Bytes

1 MB = 1024 KB

1 GB = 1024 MB

1 TB = 1024 GB

کیلوبایت: برای فایل های متنی یا تصاویر کوچک.

مگابایت: برای آهنگ ها، عکس های باکیفیت یا اپلیکیشن های سبک.

گیگابایت: برای فیلم ها، نرم افزارها یا حافظه گوشی و لپ تاپ.

ترابایت: برای ذخیره سازی اطلاعات حجیم، مثل ویدیوهای 4K یا پشتیبان گیری از سیستم ها.

در زمان دانلود یا مشاهده ی ظرفیت حافظه، همیشه باید دقت کرد که آیا عدد اعلام شده بر اساس سیستم باینری (1024) است یا دهدهی (1000). این اختلاف ممکن است باعث تفاوت های ظاهری در حجم ها شود.

به عنوان مثال:

حافظه ی 500 GB در ویندوز تقریباً 465 گیگابایت واقعی نمایش داده می شود.

دلیلش این است که ویندوز حجم را بر اساس سیستم باینری محاسبه می کند.

نتیجه گیری:

به طور خلاصه، هر گیگابایت برابر با 1024 مگابایت در سیستم باینری است. اما در تبلیغات و بسته بندی ها معمولاً از مقیاس 1000 مگابایت استفاده می شود. آشنایی با این تفاوت ها باعث می شود هنگام خرید حافظه یا بررسی حجم فایل ها، دچار سردرگمی نشویم. واحدهای اندازه گیری داده از بیت تا ترابایت و فراتر از آن، زیربنای دنیای دیجیتال امروز را تشکیل می دهند؛ دانستن آن ها نه تنها برای متخصصان فناوری، بلکه برای هر کاربر معمولی هم مفید و کاربردی است.