به گزارش پارسینه به نقل از فرادید، در دشت های پربار میان دجله و فرات، تمدن انسانی نخستین گام های خود را برداشت. بین النهرین باستان ، خانه سومریان، اکدیان، بابلیان و آشوریان، دستاوردهای زیادی برای بشریت به جای گذاشت، از جمله خط، قانون و معماری .

نخستین شواهد کشتی که قدیمی ترین ورزش جهان شناخته می شود، در بین النهرین یافت شده، جایی که کشتی تنها سرگرمی نبود؛ بخشی از هویت و فرهنگ آنان و جنبه ای ناگزیر از آموزش جنگجویان بود.

به اشتباه گمان می رود حماسه گیلگمش قدیمی ترین تصویر کشتی در تاریخ است. پیش از آن، چندین تصویر بصری از این ورزش رزمی وجود داشته است. در قرن بیستم، باستان شناسان پلاک هایی سفالی در شهرهای بین النهرین مانند خفاجی، کیش و لاگاش (عراق امروزی) کشف کردند که مردانی را در حال کشتی گرفتن نشان می دادند. این تنها بازی و سرگرمی نبود؛ کشتی گیران در حالت های دینامیک به تصویر کشیده شده اند، دست ها را گرفته، حریفان را دور کمر محکم کرده و حتی از زمین بلند می کنند. برخی کامل عریان و برخی تنها با پارچه ای کوچک پوشیده شده اند.

کشتی همچنین بر مُهرهای استوانه ای دیده می شود: غلتک های کوچک حکاکی شده که برای ثبت تصویر روی خشت خیس استفاده می شدند. برخی از این مُهرها، به ویژه از اور و لاگاش، کشتی گیران را در حال اجرا در برابر تماشاگران یا زیر نمادهای الهی نشان می دهند. این نکته نشان می دهد کشتی، نقش آیینی یا حتی مذهبی داشته است.

نکته شگفت انگیز در همه این تصاویر اولیه، جزییات واقع گرایانه آن ها است. مورخان یادآور شده اند که بسیاری از حالات دیده شده در این آثار شبیه تکنیک های کشتی مدرن است. این ثبات در طول قرن ها نشان می دهد کشتی در بیان فیزیکی انسان، ریشه عمیقی دارد.

قدیمی ترین شواهد نوشتاری کشتی از حماسه گیلگمش ، قدیمی ترین حماسه شناخته شده در تاریخ می آید. این حماسه بین 2100 تا 1200 پیش از میلاد توسط نویسنده بابلی به نام سین-لکی-اونینی نوشته شده است. این حماسه داستان گیلگمش، شاه نیمه الهی اوروک و همتای وحشی او انِکیدو را روایت می کند. نخستین برخورد آن ها یک مسابقه کشتی قدرتمند و نمادین است.

وقتی انکیدو وارد اوروک می شود، به دلیل سوءاستفاده گیلگمش از قدرت، او را به مبارزه دعوت می کند. دو جنگجو در یک مسابقه کشتی با هم درگیر می شوند و هر یک تلاش می کند بر دیگری غلبه کند. در نهایت، هیچ کدام به راستی شکست نمی خورند؛ بلکه احترام متقابل نشان می دهند و دوستان نزدیکی می شوند.

گیلگمش نیرومند آمد و انکیدو او را در دروازه دید. پایش را دراز کرد و مانع ورود گیلگمش به خانه شد، سپس در هم گره خوردند، یکدیگر را همچون گاوهای نر محکم گرفتند. ستون های در شکستند و دیوارها لرزید و آن ها مانند گاوهای درهم قفل شده فریاد کشیدند.

بسیاری باور دارند این مسابقه کشتی استعاره ای از مبارزه درونی است. گیلگمش با غرور خود مواجه می شود و فروتنی می آموزد، در حالی که انکیدو انزوا را رها کرده و جزیی از جامعه می شود. به این ترتیب، کشتی نماد هویت، تحول و تعادل می شود.

شهرهای بین النهرین مانند سومر، اکد، بابل و آشور همواره با یکدیگر یا با قدرت های خارجی سر جنگ داشتند. بنابراین، آموزش فیزیکی اهمیت زیادی داشت. کشتی در بین النهرین باستان تنها یک ورزش نبود؛ بخشی مهم از آماده سازی سربازان برای نبرد بود و جنگجویان را به انسان هایی منظم، چابک و شجاع تبدیل می کرد.

اگرچه هیچ دست نوشته ی آموزشی رسمی به جا نمانده، اما از هنر و کتیبه های سلطنتی می دانیم کشتی بخشی از آموزشی سلطنتی و نظامی بوده است. در متون سومری و اشعار ستایشی، پادشاهان همواره به قدرت شان افتخار کرده و خود را با کشتی گیران قیاس می کردند:

من پادشاهی هستم که با او با احترام رفتار می شود، فرزندی نیکو از زهدان. من لیپیت-اشتار، پسر انلیل هستم. از لحظه ای که سرم را مانند نهال سرو بلند کردم، مردی بودم که در ورزش ممتاز است. در جوانی بسیار تنومند شدم. من در همه جهات چون شیری نیرومندم که همتا ندارد.

روشن ترین شواهد از پلاک های سفالی بدست آمده که زندگی و آموزش نظامی را نشان می دهند. برپایه این آثار بصری، روشن است کشتی، نقش مهم و چشمگیری در آماده سازی جسمانی سربازان بین النهرین ایفا میکرد.

به نظر می رسد کشتی در بین النهرین دربرگیرنده ی تمام حالات درگیری از ایستاده تا زمین بوده است. بسیاری از پلاک ها مردانی را نشان می دهند که در حالت ایستاده تلاش به پرتاب، چرخش با کمر یا گرفتن شانه ها دارند. در برخی صحنه ها به زمین کشیده می شوند که نشان می دهد پیروزی ممکن است تا خستگی یا تسلیم کاملِ یک کشتی گیر ادامه داشته باشد. این سبک ترکیبی شبیه جودو یا کشتی آزاد مدرن است، جایی که تغییر بین مبارزه ی ایستاده و زمینی، روان و استراتژیک است.

نوع دیگری از کشتی شاید دربرگیرنده کمربند یا بند بوده است. اگرچه چنین کمربندهایی باقی نمانده اند، برخی تصاویر نشان می دهند کشتی گیران یکدیگر را نزدیک کمر یا لگن گرفته اند و این یعنی کنترل از طریق کمربند.

تکنیک های مشابه در دیگر تمدن های باستانی مانند یونان، مصر، هند و چین هم دیده می شود. این فرهنگ ها کشتی را مستقیم از بین النهرین به ارث نبرده اند؛ بلکه مستقل توسعه یافته است، زیرا انسان ها به شکل طبیعی در مبارزه ی بدون سلاح، استراتژی های مشابه ایجاد می کنند. از این رو، کشتی مدرن مستقیم از بین النهرین نیامده، اما DNA مشترک دارد: غریزه انسانی برای تسلط، کنترل و رقابت مبتنی بر مهارت.

افزون بر رویدادهای ورزشی، کشتی در جشن های مذهبی و مراسم سلطنتی نیز وجود داشت. مهرهای استوانه ای و برجسته کاری ها گاه کشتی گیران را زیر نمادهای خدایانی همچون اِنلیل یا اینانا نشان می دهند. نمادهای اینانا، الهه عشق، جنگ و قدرت، ستارگان و نمادهای انلیل، خدای هوا، قدرت و پادشاهی، صاعقه بودند. بسیاری این تصاویر را نماد انرژی الهی ناپایدار می دانند.

حتی خدایان بین النهرین گاه در نبردهایی شبیه مسابقات کشتی شرکت می کردند. معروف ترین نمونه، مبارزه مردوک و تیامات در شعر انوما الیش است. مردوک خدای پشتیبان بابل و تیامات الهه آب شور و هرج و مرج بود. در این مبارزه، مردوک با استفاده از تور، کمان و باد، تیامات را به دام انداخته و شکست می دهد و سپس بدن او را تقسیم می کند تا آسمان و زمین را بسازد. این پیروزی، جایگاه مردوک را در مقام خدای برتر تثبیت می کند.

و خدایان نبرد فریاد زدند و خواستار سلاح های خود شدند.

به میدان نبرد قدم گذاشتند و خود را برای رویارویی آماده کردند.

(انوما الیش، لوح 4)

روش مردوک برای شکست تیامات شبیه کنترل فنی یک کشتی گیر است و پس از آن ضربه ای قاطع وارد می شود. پیروزی او تنها کشتن نیست؛ بلکه ایجاد نظم کیهانی است، مشابه اثبات مشروعیت یک پادشاه به کمک پیروزی آیینی کشتی.

در بین النهرین باستان، کشتی گیران جایگاه اجتماعی بالایی داشتند، شبیه سلبریتی های مدرن. مردم از تمام طبقات اجتماعی به قدرت و استقامت آن ها احترام می گذاشتند، اما ارزش آن ها فراتر از قدرت جسمانی بود. قدرت در بین النهرین باستان یک ویژگی اخلاقی و حتی روحانی بود، بنابراین کشتی گیر افزون بر نیروی فیزیکی، باید تفکر استراتژیک و کنترل بدن خود را هم داشته باشد.

نقش برجسته کشتی گیر در جامعه در حماسه گیلگمش مشهود است. وقتی انسان وحشی، انکیدو وارد اوروک شد، او شاه گیلگمش را به کشتی دعوت کرد، نه تنها برای مقابله با قدرت خشونت آمیز او، بلکه برای اثبات شایستگی خود در نظر جامعه.

کشتی به عنوان استعاره ای بصری برای سلطه عمل می کرد و ابزار مفیدی در ظاهر عمومی و تبلیغات بود. پادشاهان و فرمانروایان در اشعار و کتیبه های ستایشی، شکوه مهارت هایشان در کشتی را به رخ می کشیدند. کشتی به عنوان اثبات مشروعیت برای حکومت تلقی می شد، همانند پیروزی های نظامی یا تعهد مذهبی.

گمان می رود کشتی بخشی از اقتصاد دربار هم بوده و ورزشکاران همچون کاتبان یا هنرمندان، شاید در دربار جایگاه همیشگی داشته اند. آن ها در مراسم دربار برای بزرگان، بازرگانان مهمان یا جشن های معاهده اجرا می کردند.

کشتی گیران نقش های ترکیبی داشتند: نیمه مدنی، نیمه سرباز، نیمه آیین، نیمه ورزشکار ممتاز. این دوگانگی بازتاب علاقه بین النهرین به شخصیت هایی است که مرزها را درمی نوردند.