به گزارش پارسینه ؛ به گفته متخصص بیماری های عفونی برای آن که ویروس های تنفسی را را با هم اشتباه نگیریم، کافی است آنها را دسته بندی کنیم و علائم شان را بشناسیم. تشخیص علائم هم کار دشوار و پیچیده ای نیست

هر سال با کاهش تدریجی دمای هوا، سر و کله ویروس هایی پیدا می شود که برای همه ما آشنا هستند: ویروس های تنفسی. در نیمه دوم سال، آمار ابتلا به سرماخوردگی، آنفلوآنزا و دیگر بیماری های مشابه اوج می گیرد و این پرسش در ذهن بسیاری از افراد پیش می آید که علائم بیماری من نشانه سرماخوردگی ساده است یا آنفلوآنزا؟ شاید هم دوباره کرونا به سراغم آمده است!

چطور متوجه شویم که به کدام یک از انواع ویروس های تنفسی مبتلا شده ایم و برای پیشگیری از ابتلا باید چه کارهایی انجام دهیم؟ دکتر آمیتیس رمضانی، متخصص بیماری های عفونی و گرمسیری در گفتگویی با همشهری آنلاین به این سوالات پاسخ داده است.

رمضانی می گوید: برای آن که ویروس های تنفسی را از هم تشخیص دهیم، کافی است آنها را دسته بندی کنیم و علائم هر یک را بشناسیم. تشخیص علائم ویروس های مختلف هم کار دشوار و پیچیده ای نیست. فقط باید بدانیم در هر فصل، کدام گروه از ویروس ها شایع ترند. مثلا در فصل سرما آنفلوآنزای نوع A، کووید19 و ویروس های تنفسی دیگر مثل آدونویروس ها و رینوویروس ها شایع ترند.

او ادامه می دهد: قبل از هر چیز باید بدانیم که همه ویروس های تنفسی که نام سرماخوردگی روی آنها گذاشته اند (به جز آنفلوآنزا)، علائم شان را در مخاط بینی نشان می دهند؛ یعنی فرد مبتلا دچار آبریزش بینی، گرفتگی بینی، آبریزش چشم، گلودرد خفیف، تب خفیف، سردرد خفیف و سوزش گلو می شود. علائم هم طوری نیست که زندگی روزمره فرد را مختل کند. فقط مشکل این است که اگر در یک مکان عمومی (محل کار، فروشگاه سربسته، مترو، اتوبوس، تاکسی و ...) حضور یابد، ممکن است ویروس را به دیگران هم منتقل کند.

راهنمای تشخیص ویروس ها

این متخصص بیماری های عفونی تاکید می کند: اگر بخواهیم ویروس ها را راحت تر و بهتر تشخیص بدهیم، می توانیم آنها را دسته بندی کنیم؛ ویروس های سرماخوردگی عادی که کرونای فصلی هم در این گروه می گنجد، کووید19 و واریانت های جدیدش و ویروس آنفلوآنزا. فقط درباره آنفلوآنزا این توضیح را هم اضافه کنم که دو نوع آنفلوآنزا داریم؛ A و B. آنفلوآنزای B که در بهار شایع تر و آرام تر است و شدت علائمش از نوع A که در پاییز و زمستان شیوع دارد، کمتر است. کووید هم به یکی از بیماری های ثابت فصول مختلف تبدیل شده، تقریبا همان علائم سرماخوردگی را دارد ولی شدتش مقداری بیشتر است. مثلا فرد نسبت به سرماخوردگی گلودرد و سردرد شدیدتری دارد، بویایی و چشایی خود را از دست می دهد و علائم طولانی تر با او می مانند.

رمضانی تاکید می کند: چیزی که تشخیص 3 ویروس سرماخوردگی، کووید و آنفلوآنزا را برای ما ساده تر می کند این است که علائم سرماخوردگی خفیف است، کرونا علائم کمی بیشتر و طولانی تر دارد و علائم آنفلوآنزا هم پرسروصداتر از دو ویروسِ دیگر خواهد بود. یعنی ناگهانی بروز می کند، تب در آن بالاتر و معمولاً به 39 درجه سانتی گراد می رسد، بدن درد و گلودرد شدید است و حال عمومی فرد هم آنقدر نامساعد می شود که اغلب توانایی انجام کارهای روزمره خود را از دست می دهد.

حتما باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اما چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ کدام افراد حتما باید به پزشک مراجعه کنند و کدام افراد بدون مراجعه به پزشک و تنها با استراحت حال شان بهتر می شود؟ رمضانی در این باره هم بیان می کند: زمانی که علائم در حد آبریزش بینی و کمی بی حالی و تب خفیف است، اقدام خاصی لازم نیست و استراحت در خانه، مصرف استامینوفن و دیفن هیدرامین مشکل را برطرف می کند. اما اگر علائم شدید و پرسروصدا باشد، باید به پزشک مراجعه کرد و درمان اختصاصی گرفت. به خصوص اگر فرد مبتلا در گروه های پرخطر باشد، سالمندان (بالای 65 سال)، کودکان، افرادِ دارای بیماری های زمینه ای، بیماری های قلبی، بیماری های کبدی، دیابت، پیوندی ها، سرطانی هایی که داروهای شیمی درمانی مصرف می کنند. چون کووید و آنفلوآنزا می توانند ریه "گروه های پرخطر" را به طور جدی درگیر کنند و حتی منجر به فوت آنها شوند.

این متخصص بیماری های عفونی همچنین درباره کودکان و این که آیا لزومی دارد در صورت ابتلا آنها را نزد پزشک برد، می گوید: اگر کودک زیر 5 سال دارد و تبش از حدود 48 ساعت پیش بالا است یا گلودرد شدیدی هم دارد، باید به پزشک مراجعه کند. چون ممکن است دچار تشنج هم بشود.

7 پروتکل طلایی برای بیمار نشدن

کارشناسان تاکید دارند که با رعایت چند پروتکل ساده اما حیاتی، می توان آمار ابتلا به ویروس های تنفسی را به شکل چشمگیری کاهش داد. این اصول که در دوران همه گیری کرونا برای همه ما یادآوری شد، همچنان بهترین سپر دفاعی در برابر بیماری های فصلی هستند:

1. استفاده از ماسک: نیازی نیست همیشه ماسک بزنید، اما زمانی که علائم بیماری دارید یا در مکان های عمومی و شلوغ مانند مترو، اتوبوس و فضاهای سربسته حضور دارید، استفاده از ماسک از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری می کند.

2. شستشوی مرتب دست ها: دست ها یکی از اصلی ترین راه های انتقال ویروس هستند. شستن مداوم دست ها با آب و صابون یا استفاده از مواد ضدعفونی کننده، زنجیره انتقال را قطع می کند.

3. رعایت فاصله فیزیکی: در فصول شیوع بیماری، حفظ فاصله از افرادی که علائم سرماخوردگی دارند، یک اقدام منطقی و موثر است. رعایت این پروتکل ها نه تنها از سلامت خود ما محافظت می کند، بلکه یک مسئولیت اجتماعی برای حفظ سلامت اطرافیان به خصوص افراد آسیب پذیر جامعه است.

4. تهویه مناسب: باز گذاشتن پنجره ها در فضاهای بسته و مشترک (مثل محل کار یا وسایل نقلیه عمومی) برای جریان داشتن هوا، نقش مهمی در کاهش تراکم ویروس در محیط دارد.

5. تزریق واکسن: مهم ترین و موثرترین راه پیشگیری از ویروس پرسرو صدا و مسری ای مثل آنفلوآنزا، تزریق سالانه واکسن این ویروس در اواخر شهریور تا اوایل پاییز است. این واکسن ها به خصوص برای گروه های پرخطر حیاتی هستند.

6. ماندن در خانه موقع بیماری: این یک اصل مهم مسئولیت اجتماعی است. اگر علائم دارید، در خانه بمانید تا زنجیره انتقال بیماری را قطع کنید.

7. تقویت سیستم ایمنی: تغذیه سالم، خواب کافی و ورزش منظم راهی برای تقویت دفاع طبیعی بدن در برابر ویروس ها است.

خیلی از ما پروتکل های سه گانه را می شناسیم اما زورمان می آید که مرتب آنها را رعایت کنیم. در حالی که رعایت بهداشت علاوه بر این که از ابتلای ما به بیماری ها پیشگیری می کند، یک مسئولیت اجتماعی است و مانع انتقال ویروس از ما به دیگران نیز می شود.