دولت در حال بررسی نرخ سوم بنزین با قیمت بنزین 7500 تومان برای سال 1405 است. این طرح با هدف کنترل مصرف، کاهش قاچاق و اصلاح یارانه انرژی طراحی شده است. بررسی کامل جزییات، تبعات اقتصادی و راهکارهای جایگزین.

 با افزایش بی‌رویه مصرف بنزین، رشد قاچاق سوخت و بدهی‌های سنگین دولت به بخش انرژی، طرحی جدید برای اصلاح قیمت بنزین در دستور کار قرار گرفته است. آیا نرخ سوم بنزین با قیمت 7500 تومان می‌تواند راه‌حل بحران انرژی باشد یا چالش تازه‌ای برای اقتصاد ایران رقم خواهد زد؟

در حال حاضر، بنزین در ایران با دو نرخ عرضه می‌شود:

1500 تومان برای سهمیه ماهانه خودروهای شخصی

3000 تومان برای بنزین آزاد

این قیمت‌ها با وجود تورم و افزایش هزینه‌های تولید، سال‌هاست ثابت مانده‌اند و دولت برای تأمین آن‌ها یارانه سنگینی پرداخت می‌کند.

طبق اعلام رضا سپهوند، دبیر کمیسیون انرژی مجلس، دولت در حال بررسی طرحی برای ایجاد نرخ سوم بنزین با قیمت 7500 تومان است. این نرخ برای مصرف مازاد در نظر گرفته شده و قرار است در کنار سهمیه‌های فعلی اجرا شود.

در لایحه بودجه 1404، افزایش قیمت بنزین لحاظ نشده است. اما دولت برای سال 1405 برنامه‌هایی را در نظر دارد که ممکن است از طریق مجلس یا شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی تصویب شود.

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، ایران سالانه حدود 163 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت می‌کند. از این رقم:

52 میلیارد دلار مربوط به فرآورده‌های نفتی است

دولت به صندوق توسعه ملی، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و اوره‌سازان بیش از 250 هزار میلیارد تومان بدهکار است

قاچاق سوخت یکی از چالش‌های بزرگ دولت است. طبق گزارش‌ها:

سالانه حدود 9 میلیارد دلار قاچاق بنزین و گازوییل انجام می‌شود

روزانه 25 میلیون لیتر سوخت از مرزها خارج می‌شود

طرح‌هایی مانند «رزاق» که به مرزنشینان اجازه فروش سوخت می‌دهد، با انتقاد کارشناسان مواجه شده‌اند.

میانگین مصرف خودروهای ایرانی 11 لیتر در 100 کیلومتر است، در حالی که در ترکیه این رقم 8 لیتر است. موتورهای خودروهای داخلی قدیمی و پرمصرف هستند و نیاز به نوسازی دارند.

کارشناسان پیشنهاد می‌کنند به جای افزایش قیمت بنزین، راهکارهای غیرقیمتی اجرا شود:

توسعه حمل‌ونقل عمومی

واردات خودروهای کم‌مصرف با تعرفه پایین

استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند ال‌پی‌جی و سی‌ان‌جی