رسانه هندی با اشاره به پیچیدگی سرمایه‌گذاری هند در بندر چابهار ایران و اهمیت حیاتی این بندر در ترانزیت و حمل‌‎ونقل منطقه‌ای و بین‌المللی، نوشته مقامات این کشور پس از اجرای تحریم‌های آمریکا علیه این بندر برای دهلی نو در حال مذاکره با واشنگتن برای تداوم لغو معافیت از تحریم‌ها هستند.

به گزارش ایسنا، با لغو معافیت‌ از تحریم‌های آمریکا علیه بندر چابهار برای هند از اواخر سپتامبر، مقامات این کشور آسیای جنوبی در حال تلاش برای دستیابی به یک توافق احتمالی هستند که معافیت از تحریم را تمدید کند.

روزنامه هندی اکونومیک تایمز نوشت: منابع مطلع به این رسانه گفته‌اند که دهلی‌نو در میانه مذاکراتی قرار دارد که احتمال تداوم معافیت از تحریم‌های آمریکا را تقویت می‌کند. آن‌ها سپس تاکید کردند که این مسئله توسط واشنگتن در حال بررسی است.

«راندیر جیسوال» سخنگوی وزارت امور خارجه هند، در ابتدا به خبرنگاران گفت: ما در حال حاضر در حال بررسی پیامدهای این لغو (معافیت) برای هند هستیم.

این بندر به عنوان حلقه اتصال بین هند و کشورها و مناطقی مانند افغانستان، شرق روسیه و آسیای مرکزی نقشی حیاتی ایفا می‌کند. اوایل این ماه، گزارش‌ها همچنین حاکی از آن بود که مدیران دولتی در هیات مدیره شرکت جهانی بنادر هند  تنها کمی قبل از اجرایی شدن تحریم‌ها در 29 سپتامبر به صورت دسته‌جمعی استعفا داده‌اند.

یک منبع ناشناس که در آن زمان با اکونومیک تایمز در این زمینه گفت‌وگو کرده بود، گفت: به دلیل تحریم‌ها، شرکت جهانی بنادر هند یا هر فرد وابسته به آن نیز تحت تحریم قرار می‌گرفت. بنابراین، مدیران شرکت جهانی بنادر هند چاره‌ای جز استعفا نداشتند، چراکه افراد نیز تحریم شده و باعث شرمندگی بزرگی می‌شدند. بنابراین، تمام اعضای دولتی در هیات مدیره شرکت جهانی بنادر استعفا دادند. برای اجتناب از تقابل مستقیم با ایالات متحده، تمام ارجاعات حذف  و وبگاه این  نیز مسدود شده است.

در نهایت دفتر کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری آمریکا(اوفک) نامه‌ای برای هند صادر کرد که تا 28 اکتبر اعتبار دارد. این نامه بر نگرانی‌ها درباره چگونگی انجام شدن «تعطیلی و توقف تمام فعالیت‌ها در بندر چابهار، از جمله پایانه شهید بهشتی و هرگونه تاسیسات مرتبط دیگر» توسط شرکت جهانی بنادر هند تاکید شده است.

پیچیدگی‌های فعالیت‌ها دراین بندر در ایران که هند در آن سرمایه‌گذاری کرده است، به ویژه بر سر امضای یک توافقنامه 10 ساله بین شرکت جهانی بنادر هند و سازمان بنادر و دریانوردی دولت ایران مشهود است. این قرارداد جزییات مربوط به بهره‌برداری از پایانه شهید بهشتی در این بندر و سرمایه‌گذاری هند در تجهیزات مربوطه را تشریح می‌کند. بر خلاف تحریم‌های در حال شکل‌گیری آمریکا، این قرارداد به طور مشخص تحریم‌ها را به عنوان یک رویداد «غیرمترقبه» به رسمیت نمی‌شناسد، امری که می‌تواند هر دو کشور را به خروج از معامله سوق دهد.

در همین راستا، منبع مطلع یادشده گفت که فسخ این توافقنامه باعث فعال شدن بند جریمه خواهد شد، حتی اگر «وقوع حادثه غیرمترقبه به دلیل تحریم‌ها» از پیش تحت مفاد این قرارداد ممکن نباشد.

رسانه هندی نوشت: منبع مطلع دیگری لغو معافیت را وسیله‌ای برای اعمال فشار بر هند دانست، به ویژه از این رو که  در وهله اول، این دولت اول «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور آمریکا بود که به شرکت‌های هندی معافیتی اعطا کرد تا برنامه‌های توسعه خود در چابهار را به رغم اعمال تحریم‌های ایران ادامه دهند.

این منبع آگاه افزود: تا زمانی که آمریکا در افغانستان بود، آن‌ها علاقه زیادی به چابهار داشتند اما حالا که افغانستان را ترک کرده‌اند، هیچ علاقه‌ای به چابهار ندارند.

دولت آمریکا در سال 2021 در ریاست‌جمهوری «جو بایدن» رییس‌جمهوری پیشین این کشور هم‌زمان با به قدرت رسیدن طالبان خروج کامل نظامیان آمریکایی از افغانستان را اعلام کرد.

لغو معافیت از تحریم‌ها برای هند در پروژه بندر چابهار یک روز پس از آن اجرایی شد که سازمان ملل متحد بازگشت تحریم‌ها و قطعنامه‌های بین‌المللی ذیل «سازوکار ماشه» علیه ایرن را اعلام کرد. وزارت امور خارجه آمریکا در 16 سپتامبر گفت که این تصمیم با «سیاست فشار حداکثری رییس‌جمهور ترامپ برای منزوی کردن رژیم ایران» همسو است. این وزارتخانه افزود که استثنای نادر در سال 2018 در آن زمان بر کمک به بازسازی و توسعه اقتصادی افغانستان متمرکز بود اما اوضاع از آن زمان با توجه به کنترل طالبان بر این کشور از سال 2021 تغییر کرده است.