مسعود پزشکیان رییس‌جمهور اسلامی ایران با تأکید بر اینکه عبور از مشکلات در گرو سپردن کارها به کارشناسان است، گفت: کارشناس الزاماً دوست من نیست، حتی ممکن است من را قبول نداشته باشد، اما اگر بخواهم مملکتم درست شود، باید درِ خانه‌اش بروم و از او بخواهم بیاید و کمک کند؛ این افراد ممکن است ترک، کرد، بلوچ، عرب، یا عجم باشند، مهم نیست. ملاک، کاردانی و صلاحیت است.

به گزارش ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، پزشکیان عصر امروز (پنجشنبه 1 آبان 1404) در ادامه برنامه‌های سفر دولت وفاق ملی به آذربایجان غربی، در نشست با فعالان سیاسی استان، در تشریح مفهوم واقعی وفاق ملی گفت: وقتی از وفاق سخن می‌گوییم، نباید در عمل دچار اختلاف و نزاع شویم. وفاق یعنی نظم در گفتار و رفتار تا بتوانیم امور را بر اساس چارچوب مشخصی اداره کنیم و به نتیجه برسیم. اگر نتوانیم روند گفت‌وگو را مدیریت کنیم، وفاق فقط در حد شعار باقی می‌ماند.

رییس‌جمهور با بیان اینکه وفاق واقعی یعنی تحمل همه جریان‌ها و شنیدن همه صداها، افزود: اگر گروهی را ببینیم و گروهی را نادیده بگیریم، این وفاق نیست. حتی اگر کسی منتقد یا مخالف باشد، باید فرصت گفتن داشته باشد. یا سخن او حق است که بایدپذیرفته شود، یا ناحق است که باید با منطق و استدلال باید پاسخ داده شود.

پزشکیان تأکید کرد: مشکل ما این است که دوستان خود را با نگاهی مهربان و رقبای خود را با نگاهی خصمانه می‌بینیم. قومیت، جنسیت و حتی جناحی را برتر از دیگری می‌پنداریم، در حالی‌که خداوند فرموده است، برترین شما نزد من، پرهیزکارترین شماست. اگر یاد بگیریم با انصاف رفتار کنیم و شایسته‌تر را بر اساس لیاقت به کار بگیریم، اختلافی باقی نمی‌ماند.

رییس‌جمهور ادامه داد: شایسته ممکن است از حزب، زبان یا قوم ما نباشد، اما شایسته است و باید میدان پیدا کند. باید از خود بپرسیم آیا واقعاً کار را به اهلش می‌سپاریم؟ اگر هرکس صادقانه در دل خود بنگرد، می‌بیند بسیاری از اختلاف‌ها از همین‌جا آغاز می‌شود که به شایسته میدان نمی‌دهیم و کار را به کاردان نمی‌سپاریم.

پزشکیان با تأکید بر جایگاه تخصص در حل مسایل کشور گفت: بارها گفته‌ام و باز هم تکرار می‌کنم، هیچ‌کس از ما وقتی بیمار می‌شود، برای درمان به سراغ دوست خود نمی‌رود؛ همه به دنبال کارشناس می‌گردیم. اگر حتی دوست ما پزشک باشد، اما احساس کنیم دیگری اندکی باتجربه‌تر است، تمام واسطه‌ها را به کار می‌گیریم تا آن پزشک حاذق ما را ببیند. هیچ‌کس جان خود را به دست فردی که تجربه‌اش کمتر است، نمی‌سپارد.

رییس‌جمهور افزود: اقتصاد، صنعت، کشاورزی و مدیریت جامعه از بدن انسان مهم‌تر است. اگر برای سلامت جسم دنبال متخصص می‌گردیم، برای درمان مشکلات کشور نیز باید به اهلش مراجعه کنیم. کارشناسی به مدرک نیست؛ به آزمون و تجربه است. کارشناس باید آزموده شود تا صلاحیتش در میدان عمل ثابت گردد.

پزشکیان تأکید کرد: تا وقتی کار به کاردان سپرده نشود، مشکل باقی می‌ماند. ما باید به هم کمک کنیم تا کشور درست شود. فعالان سیاسی نیز باید از نفس خود بگذرند و برای ایران و آینده مردم کار کنند. اگر قرار است این سرزمین پیش برود، باید آن کسی را که داناست، حتی اگر با ما هم‌فکر نباشد، در جایگاه مناسب بگذاریم.

رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: طبیب و کاردان را باید یافت، حتی اگر در خارج از کشور باشد. گاهی لازم است از متخصصان جهانی هم مشورت گرفت. نباید بگوییم «خودم می‌دانم» یا «من تصمیم می‌گیرم».

پزشکیان تصریح کرد: هیچ‌کس عقل مطلق نیست و هیچ حرفی پایان همه سخنان نیست. اگر بپذیریم که باید سخن درست را، هرجا و از هرکس باشد، انتخاب کنیم، آن‌گاه می‌توانیم مشکلات کشور را با خرد جمعی و تخصص حل کنیم. اگر امروز با پدیده تورم روبه‌رو هستیم، باید از خود بپرسیم چرا چنین شده است. وقتی در هر بخش و نهادی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم همان افراد و همان روش‌ها تکرار می‌شود. دولت را بیش از اندازه بزرگ کرده‌ایم و در بسیاری از بخش‌ها ناکارآمد شده‌ایم، اما باز هم می‌گوییم باید گسترده‌تر شود.

رییس‌جمهور تصریح کرد: وقتی ساختار دولتی را بدون اصلاح و بهره‌وری گسترش می‌دهیم، طبیعی است که دچار کسری بودجه می‌شویم و وقتی کسری داریم، پول چاپ می‌کنیم؛ نتیجه آن تورم است. همه ما در تلاشیم دولت را بزرگ‌تر کنیم، دانشگاه و سازمان و ساختمان بیشتری بسازیم، اما اگر این روند ادامه یابد، نتیجه‌ای جز افزایش فاصله طبقاتی و فقر نخواهد داشت. باید از خودمان شروع کنیم.

رییس‌جمهور تأکید کرد: لازم نیست از دیگران انتظار داشته باشیم؛ از دفتر خود، اداره خود، یا محیط کاری خود آغاز کنیم. هرکس اگر در حد توان خود صرفه‌جویی کند و رفتار اقتصادی و اداری‌اش را اصلاح نماید، مجموعه کشور سامان خواهد گرفت. اگر هر یک از ما کمی خویش‌نگری و انضباط درونی داشته باشیم، می‌توانیم از گسترش بی‌رویه دولت و تورم جلوگیری کنیم.

پزشکیان با اشاره به ضرورت اصلاح درون‌دولتی گفت: ما مشکل داریم و خودمان هم به این آگاهیم. ریشه بسیاری از اشکالات از درون دولت آغاز می‌شود، نه از بیرون. تلاش می‌کنیم خودمان را اصلاح کنیم، هرچند این کار دشوار است.

رییس‌جمهور افزود: وقتی می‌گوییم باید صرفه‌جویی شود، برخی پاسخ می‌دهند از دیگران شروع کنید، در حالی‌که اصلاح باید از خود ما آغاز شود. هیچ ضرورتی ندارد مدیران برای خود چندین اتاق و فضای جداگانه داشته باشند؛ اتاق کار، اتاق منشی، اتاق جلسه، اتاق انتظار. این ساختارها هزینه‌های سنگینی به کشور تحمیل می‌کند.

پزشکیان خاطرنشان کرد: در دولت همچنان بخش‌هایی وجود دارد که باید کوچک‌تر و کارآمدتر شوند. خوشبختانه بسیاری از هزینه‌های غیرضروری را کاهش داده‌ایم، اما هنوز راه زیادی باقی مانده است. ما برق و گاز را بیش از نیاز مصرف می‌کنیم، منابع را هدر می‌دهیم و در نهایت با کمبود و مشکل مواجه می‌شویم.

رییس‌جمهور تأکید کرد: این‌ها مسایلی نیست که از بیرون بر ما تحمیل شده باشد؛ خودمان چنین ساختارهایی را ایجاد کرده‌ایم. اصلاح این وضعیت، یعنی آغاز تغییر از درون و بازگشت به اصل کارآمدی و انصاف در مدیریت منابع.

پزشکیان با تأکید بر ضرورت مهار نفس و تواضع در رفتار فردی و اجتماعی گفت: قدم نخست در هر اصلاحی، مهار نفس است. همه گرفتاری‌های ما از همین‌جا آغاز می‌شود؛ از اینکه چرا من در صف اول ننشستم، یا چرا دیگری جلوتر است. همین مقایسه‌ها و دلبستگی‌هاست که منشأ اختلاف و رنج می‌شود.

رییس‌جمهور افزود: درباره رسول خدا نقل شده است که وقتی فردی از خارج مدینه آمد و خواست پیامبر را ببیند، به او گفتند در مسجد است. وارد مسجد شد و نتوانست تشخیص دهد کدام‌یک از حاضران پیامبر است، زیرا هیچ تمایزی در ظاهر و رفتار میان او و مردم نبود. حال اگر این روایت را درست شنیده‌ایم و باور داریم، باید در رفتار خود تغییر ایجاد کنیم. اگر راست می‌گوییم که به سیره پیامبرایمان داریم، چرا همچنان تفاخر، تظاهر و برتری‌طلبی در میان ما دیده می‌شود؟

پزشکیان تأکید کرد: به خدا قسم من از هیچ‌کدام از شما برتر نیستم. این تصور که مقام یا جایگاه موجب برتری است، خطاست. گاهی برخی می‌گویند فلانی بلد نیست؛ اما به قول معروف، «کفی بالجهل أن لا یعرف قدره». یعنی همین‌که انسان جایگاه واقعی خود را نشناسد، برای جهالتش کافی است.

رییس‌جمهور ادامه داد: من جراح قلبم، اما قلب حداقل 15 گرایش تخصصی دارد؛ حال چطور ممکن است کسی ادعا کند که هم در اقتصاد، هم در صنعت، هم در کشاورزی و هم در سیاست صاحب‌نظر است؟

پزشکیان خاطرنشان کرد: من بارها گفته‌ام بلد نیستم، و این عیب نیست. دانستنِ ندانستن، نشانه آگاهی است. اما کسی که نمی‌داند و نمی‌داند که نمی‌داند، در جهل مرکب تا ابد گرفتار می‌ماند. اگر هرکس گمان کند عقل کل است و همه باید از او پیروی کنند، نتیجه‌اش می‌شود همین وضعیتی که در جامعه، اقتصاد و سیاست می‌بینیم؛ گنج در اختیار داریم اما بالای آن گرسنه نشسته‌ایم.

رییس‌جمهور تأکید کرد: علت اصلی این نابسامانی‌ها آن است که کار را به کاردان نسپرده‌ایم، سخن کارشناس را نشنیده‌ایم، یا اگر شنیده‌ایم، عمل نکرده‌ایم. تا زمانی که نفس بر عقل غلبه کند و تصمیم‌ها بر پایه دانش و صلاح نباشد، جامعه از مسیر پیشرفت بازخواهد ماند.

پزشکیان در بخش پایانی سخنان خود گفت: تمام این حرف‌ها خلاصه‌اش یک چیز است. همه مشکلاتی که گفتید، راه‌حل دارد و اتفاقاً ساده هم هست، به یک شرط؛ اینکه در برابر کاردانان و کارشناسان واقعی، امتحان‌پس‌داده و دانا، احترام بگذاریم و در برابر علم سر خم کنیم.

رییس‌جمهور افزود: آن کارشناس الزاماً دوست من نیست، حتی ممکن است من را قبول نداشته باشد، اما اگر بخواهم مملکتم درست شود، باید درِ خانه‌اش بروم و از او بخواهم بیاید و کمک کند. ما حق نداریم با غرور و تکبر با دانایان و متخصصان برخورد کنیم. باید بدانیم که عزت در علم است و بزرگی در دانایی.

پزشکیان تأکید کرد: این افراد ممکن است ترک، کرد، بلوچ، عرب، یا عجم باشند، مهم نیست. ملاک، کاردانی و صلاحیت است، نه قوم و زبان. باقی حرف‌ها همه نفسانیت و تعصب است. باید همان‌طور که برای درمان جسم خود دنبال پزشک حاذق می‌گردیم، برای درمان جامعه نیز دنبال کارشناس امین و متخصص باشیم.