مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک با سه تغییر اساسی در راه است؛ تغییراتی که میتواند ساختار یارانهای کشور را بهطور کامل متحول کند. طبق وعدههای جدید دولت، اصلاح قیمتهای مرسوم شامل کالاهای مشمول این طرح نخواهد شد تا قدرت خرید خانوارهای کمدرآمد حفظ شود. در این گزارش، جزییات کامل تغییرات، زمان اجرا، کالاهای جدید، میزان اعتبار، نحوه شارژ و تصمیمات دولت و مجلس درباره کالابرگ الکترونیکی آبان 1404 را بررسی میکنیم. فاز تازه در سیاست حمایتی دولت طرح کالابرگ الکترونیک که از اواخر سال 1401 آغاز شد، اکنون به یکی از بزرگترین پروژههای معیشتی دولت تبدیل شده است. هدف این طرح، جایگزینی پرداخت نقدی با اعتبار الکترونیکی برای خرید کالاهای اساسی است تا یارانهها مستقیماً در مسیر مصرف خانوار هزینه شود. حالا در آستانه اجرای مرحله پنجم کالابرگ، دولت وعده داده است که با اصلاحات جدید، هم تنوع کالاها را افزایش دهد، هم از نوسان قیمتها جلوگیری کند. تغییر اول کالابرگ الکترونیک: ثبات قیمت کالاهای اساسی برای جمعیت هدف در مرحله جدید، قیمت کالاهای مشمول کالابرگ الکترونیک ثابت میماند. به گفته غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی، پیشنهاد تثبیت قیمت کالاهایی چون گوشت، مرغ، برنج و روغن به رییسجمهور ارائه شده و با موافقت دکتر مسعود پزشکیان، دستور اجرایی آن صادر خواهد شد. پیشتر در مراحل قبل، قیمت برخی اقلام (مثلاً روغن) در بازه یکماهه چندینبار تغییر میکرد. اکنون قرار است از فاز پنجم به بعد، چنین نوساناتی برای مصرفکنندگان حذف شود تا خانوارهای دهک پایین از ثبات نسبی قیمت برخوردار باشند. تغییر دوم کالابرگ الکترونیک: اضافه شدن چهار کالای جدید به فهرست یکی از مهمترین خبرهای مرحله جدید، افزایش اقلام مشمول از 11 به 15 قلم کالا است. چهار کالای جدید عبارتاند از: گوشت بوقلمون گوشت بلدرچین ماهی میگو اضافه شدن این کالاها بهویژه در مناطق جنوبی کشور که مصرف آبزیان بالاتر است، با استقبال خانوارها روبهرو شده است. پیش از این، کالاهای لبنی (شیر، پنیر، ماست)، اقلام پروتیینی (تخممرغ، مرغ، گوشت منجمد گوساله)، روغن، برنج، قند، شکر، ماکارونی و حبوبات در فهرست اصلی کالابرگ قرار داشتند. تغییر سوم کالابرگ الکترونیک: ورود نهادهای جدید و همکاری بینوزارتی تا امروز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجری اصلی طرح بود، اما در مرحله جدید، وزارتخانهها و سازمانهای بیشتری وارد عمل میشوند. هدف از این اقدام، تضمین ثبات قیمتها و ایجاد هماهنگی بین تولید، تأمین و توزیع است. وزیر تعاون احمد میدری گفته است: «برای حفظ ثبات قیمتها، قراردادهای دو تا سهماهه با تولیدکنندگان و عرضهکنندگان بسته خواهد شد تا از افزایش ناگهانی جلوگیری شود.» این موضوع بهویژه در کالاهای پرمصرف مانند روغن و گوشت اهمیت دارد که بیشترین نوسان را تجربه میکردند. مرحله پنجم کالابرگ در انتظار تصویب نهایی هرچند هنوز تاریخ دقیق آغاز مرحله پنجم کالابرگ الکترونیکی اعلام نشده، اما جلسات نهایی در سطح دولت و مجلس در حال برگزاری است. به گفته منابع رسمی، جلسهای با حضور معاون اول رییسجمهور برای جمعبندی نهایی برگزار خواهد شد تا شیوه جدید بهصورت رسمی تصویب شود. بهمحض تأیید نهایی، اطلاعیه رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر و زمان آغاز مرحله جدید اعلام خواهد شد. کالابرگ الکترونیکی استانی میشود طبق اعلام رسمی احد رستمی، رییس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، فاز جدید از ماه آبان بهصورت استانی و مرحلهای اجرا خواهد شد. این تصمیم باعث میشود هر استان متناسب با شرایط اقتصادی، فرهنگی و سبد مصرف خانوار خود، الگوی اختصاصی کالابرگ را داشته باشد. در مرحله نخست، اجرای استانی در استانهای جنوبی و غربی آغاز میشود و سپس به سراسر کشور تعمیم خواهد یافت. مبلغ جدید کالابرگ الکترونیکی برای دهکهای مختلف در مرحله جدید، میزان اعتبار کالابرگ الکترونیکی بر اساس دهکبندی درآمدی تعیین شده است: |