رییس شورای راهبردی روابط خارجی:دیپلماسی یک ضرورت است و همواره در طول تاریخ، از دیپلماسی برای حلّ مسائل و مشکلات یک کشور استفاده شده است. در زمان پیامبر گرامی اسلام هم میبینید که با اعزام گروهی از مسلمانها به حبشه و نوشتن نامههایی از سوی حضرت محمّد صلّیاللهعلیهوآله به سران کشورهای دیگر، در واقع دیپلماسی دنبال شد. بنابراین، آنچه مهم است این است که دیپلماسی بر چه اصولی انجام بگیرد. دراینباره، رهبر انقلاب اسلامی سه اصل «عزّت»، «حکمت» و «مصلحت» را بیان کردهاند. در قضایای اخیر هم، قبل از جنگ، این را مشاهده کردیم؛ چرا که اوّلاً پذیرش مذاکره به صورت غیرمستقیم، خودش نشاندهندهی «حکمت» بود. رهبر انقلاب اسلامی با مذاکرهی غیرمستقیم موافقت کردند، چون از ابتدا تردید وجود داشت که واقعاً آمریکاییها بخواهند مذاکرهای جدّی بر اساس اصول حاکم بر یک مذاکرهی سیاسی انجام بدهند. ایشان با مذاکرهی غیرمستقیم موافقت کردند، چون اطمینان نداشتند که این مذاکره به جایی برسد یا مذاکرهای باشد که توأم با عزّت باشد؛ و لذا همین موضوع حاکی از حکمتی بود که مذاکره را پذیرفتند، امّا در چهارچوب مذاکرهی غیرمستقیم. خب اگر ایران مذاکره را نپذیرفته بود و آمریکاییها متوسّل به عملیّات نظامی میشدند، این سؤال مطرح میشد که چرا مذاکره نکردید تا به جنگ تبدیل نشود؟ ولی ما مذاکره را پذیرفتیم، پنج دُور هم صادقانه مذاکره کردیم. بعد، آمریکاییها آمدند حمله کردند. ما در طول این مذاکرات، عزّت جمهوری اسلامی را همواره مدّ نظر داشتیم، هیچ توافقی نکردیم که مغایر با عزّت جمهوری اسلامی باشد و همیشه بر «حقّ غنیسازی ایران» تأکید داشتیم؛ امّا درعینحال، انعطافهایی هم در مذاکره نشان داده شد تا بتوانند به یک نتیجهای برسند. بنابراین، تجربهی آن سه اصل در این مذاکرات هستهای کاملاً قابل مشاهده بود. |