آخرین فرصت دولت برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی فرا رسیده است.در حالی که فشار تورم و گرانی بر دوش خانوارهای کمدرآمد سنگینی میکند،مجلس شورای اسلامی با صدور هشدار رسمی اعلام کرد:دولت تنها تا پایان آبانماه 1404 فرصت دارد تا طرح کالابرگ برای دهکهای هدف را بهطور کامل اجرا کند.این خبر که از سوی حمیدرضا حاجیبابایی، نایبرییس مجلس مطرح شد،واکنش گستردهای در میان مردم و کارشناسان اقتصادی به همراه داشته است. بسیاری از خانوارها که چشمانتظار دریافت یارانه کالابرگ الکترونیکی هستند،امید دارند این طرح بتواند بخشی از فشار معیشتی و افزایش قیمت کالاهای اساسی را جبران کند. به گفتهی نمایندگان مجلس، اجرای کالابرگ میتواند یارانه نقدی را هدفمندتر و شفافتر کند، اما در مقابل، تعلل دولت در آمادهسازی زیرساختها باعث نارضایتی عمومی شده است.اکنون که تنها چند هفته تا پایان مهلت تعیینشده باقی مانده، سؤال مهم این است: آیا دولت میتواند وعدهی اجرای کامل کالابرگ الکترونیکی را عملی کند؟ مهلت نهایی دولت برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی مشخص شد در حالی که وضعیت معیشتی دهکهای پایین جامعه با فشار شدید تورمی روبهروست، حمیدرضا حاجیبابایی، نایبرییس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: «آخرین فرصت دولت برای اجرای دقیق طرح کالابرگ الکترونیکی، پایان آبانماه سال جاری است.» به گفته او، مجلس اجرای این قانون را بهصورت مستمر دنبال میکند و اگر دولت در این زمینه تعلل کند، گزارش تخلف به صحن علنی ارائه خواهد شد. این اظهارات در حالی مطرح شده که از زمان تصویب قانون «کالابرگ الکترونیکی» بیش از یک سال گذشته و هنوز اجرای کامل آن در سراسر کشور محقق نشده است. طرح کالابرگ چیست و چرا اهمیت دارد؟ طرح کالابرگ الکترونیکی یکی از مهمترین مصوبات مجلس در زمینه حمایت از معیشت خانوارهای کمدرآمد است. هدف اصلی این طرح، تخصیص یارانه کالاهای اساسی بهصورت غیرنقدی و جلوگیری از اثر تورمی پرداخت یارانه نقدی است. بر اساس قانون مصوب مجلس، کالابرگ باید امکان خرید کالاهای اساسی مانند برنج، روغن، مرغ، تخممرغ، شیر، ماکارونی و قند را با قیمت یارانهای فراهم کند. به این ترتیب، دهکهای پایین درآمدی میتوانند بدون دریافت پول نقد، از طریق کارت یارانه یا اپلیکیشنهای مخصوص، کالاهای ضروری را خریداری کنند. به زبان سادهتر، کالابرگ یعنی یارانه مستقیم برای سفره مردم. گلایه مجلس از تعلل دولت در اجرای قانون در جلسه علنی مجلس روز یکشنبه 20 مهرماه 1404، جبار کوچکینژاد، نماینده مردم رشت در تذکر شفاهی خود خطاب به دولت گفت: «مردم در فشار سخت اقتصادی قرار دارند و رییس مجلس نیز دو بار به دولت تذکر داده که طرح کالابرگ را در برنامههای خود بگنجاند.» او تأکید کرد که دولت هنوز درک درستی از وضعیت معیشتی مردم ندارد و در حالیکه قیمت کالاهای اساسی روزبهروز افزایش مییابد، تاخیر در اجرای کالابرگ میتواند سفره مردم را کوچکتر کند. هشدار حاجیبابایی: پایان آبان، آخرین مهلت دولت در پاسخ به این تذکر، حمیدرضا حاجیبابایی، نایبرییس مجلس گفت: «وزیر رفاه باید برای اجرای قانون مجلس که در سال 1402 تصویب شده، تدارکات لازم را فراهم کند. کالابرگ باید به دهکهای هدف پرداخت شود و آخرین مهلتی که مجلس برای اجرای این قانون در نظر گرفته، اواخر آبانماه 1404 است.» او تأکید کرد که مجلس در اجرای قانون کالابرگ مصمم و نظارتی جدی دارد. اگر دولت در موعد مقرر اقدام نکند، احتمال دارد وزارت رفاه برای پاسخگویی به صحن علنی فراخوانده شود. سابقه طرح کالابرگ در دولت و مجلس طرح کالابرگ نخستینبار در سال 1401 توسط مجلس تصویب شد تا جایگزین یارانه نقدی شود. در آن زمان مقرر شد یارانه نقدی 300 و 400 هزار تومانی بهصورت اعتباری برای خرید کالاهای اساسی در کارتهای یارانهای شارژ شود. اما اجرای این طرح با چالشهای متعددی روبهرو شد: زیرساخت فنی ناقص در برخی استانها عدم هماهنگی میان بانکها و فروشگاهها نارضایتی مردم از محدودیت در خرید کالا و کمبود اعتبار دولت برای تأمین منابع یارانهای در نتیجه، دولت تصمیم گرفت بهصورت آزمایشی در چند استان مانند فارس، هرمزگان و زنجان این طرح را اجرا کند. با وجود وعدهها، هنوز کالابرگ بهصورت کامل در سطح ملی فعال نشده است. کدام دهکها مشمول طرح کالابرگ هستند؟ طبق مصوبه مجلس و ابلاغ دولت، دهکهای زیر مشمول طرح کالابرگ الکترونیکی هستند: دهکهای اول تا سوم (کمدرآمدترین خانوارها) دهک چهارم و پنجم در مرحله دوم اجرا خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هر خانوار در این طرح میتواند مبلغ یارانه خود (300 یا 400 هزار تومان) را برای خرید کالاهای اساسی استفاده کند. در صورت عدم استفاده از کالابرگ، مبلغ یارانه در پایان ماه بهصورت نقدی به حساب خانوار واریز میشود. تفاوت کالابرگ با یارانه نقدی در چیست؟ یکی از دلایل اصلی پافشاری مجلس بر اجرای کالابرگ، جلوگیری از تورم ناشی از پرداخت نقدی یارانهها است. |