به گزارش پارسینه به نقل از خودرویک، سالار ساکت با تشریح دو سناریوی متفاوت برای برنج هندی و پاکستانی، معتقد است که دولت به جای حل ریشه ای مشکلات، با تصمیماتی مانند ایجاد انحصار دولتی در توزیع و قیمت گذاری دستوری غیرواقعی، خود به عامل اصلی التهاب تبدیل شده و همزمان از بحران های بزرگ تری مانند بازار نهاده های دامی غافل مانده است. 1. وضعیت بازار برنج وارداتی: دو روی یک سکه بر اساس این تحلیل، بازار برنج وارداتی در حال حاضر به دو بخش کاملاً مجزا تقسیم شده است: نوع برنج وضعیت فعلی علت وضعیت خطر پیش رو برنج هندی | آرام و متعادل | ثبت سفارش مستمر و عرضه منظم توسط بخش خصوصی | سیاست جدید توزیع انحصاری توسط شرکت های دولتی | برنج پاکستانی | بحرانی و ملتهب | کمبود کالا به دلیل سیاست های اشتباه در واردات | تداوم گرانی و فشار بر مصرف کننده | نتیجه گیری: آرامش بازار برنج هندی، محصول عملکرد بخش خصوصی بوده و بحران در بازار برنج پاکستانی، نتیجه مستقیم دخالت های نادرست دولت است. 2. کالبدشکافی بحران برنج پاکستانی: چرا برنج 60 هزار تومانی، 150 هزار تومان شد؟ قیمت مصوب هر کیلوگرم برنج پاکستانی در عمده فروشی 60 هزار تومان و در خرده فروشی 65 هزار تومان است. اما مشاهدات میدانی از فروش این کالا تا 150 هزار تومان حکایت دارد. ریشه این جهش قیمت، یک زنجیره از تصمیمات اشتباه دولتی است: قدم اول (اشتباه در مبدأ): وزارت جهاد کشاورزی، “نرخ اظهاری گمرکی” را پایین تر از قیمت واقعی خرید برنج در پاکستان تعیین می کند. قدم دوم (واکنش تاجر): تاجر ایرانی با محاسبه هزینه ها متوجه می شود که واردات با این نرخ دستوری، زیان آور است. قدم سوم (نتیجه در بازار): تجار از “ثبت سفارش و واردات” امتناع می کنند. قدم چهارم (پیامد نهایی): عرضه برنج پاکستانی در بازار به شدت کاهش می یابد و به دلیل تقاضای ثابت (این برنج به دلیل شباهت به برنج ایرانی پرمصرف است)، قیمت در کانال توزیع و خرده فروشی به دلیل کمبود، سر به فلک می کشد. نتیجه گیری نهایی از منظر این فعال بخش خصوصی، راه حل آرامش بازار برنج، نه در دخالت بیشتر دولت و ایجاد انحصارهای جدید، بلکه در اصلاح سیاست های فعلی است. دولت باید به جای تمرکز وسواس گونه بر یک کالا، نگاهی جامع به کل زنجیره تأمین مواد غذایی داشته باشد، قیمت گذاری را به مکانیسم واقعی بازار نزدیک کند و موانع را از سر راه واردات قانونی توسط بخش خصوصی بردارد. در غیر این صورت، بحرانی که امروز در بازار برنج پاکستانی شاهد آن هستیم، فردا گریبان گیر برنج هندی و سایر کالاهای اساسی خواهد شد. |