وام یارانه | بانک مرکزی در گامی مهم برای حمایت از اقشار مختلف جامعه و تسهیل دسترسی خانوارها به منابع مالی خرد، از ابلاغ رسمی وام بدون ضامن ویژه سرپرستان خانوار خبر داد.
این وام که در قالب اعتبار در حساب جاری پرداخت می‌شود، به‌منظور اجرای بند (ث) ماده 10 قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه تدوین و از اول مهر 1404 رسماً به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است.

بانک مرکزی اعلام کرده است که هدف اصلی این طرح، تسهیل و فراگیری تأمین مالی خرد برای خانواده‌های ایرانی است.
بسیاری از سرپرستان خانوار، به‌ویژه افراد دارای درآمد ثابت مانند حقوق‌بگیران، بازنشستگان و یارانه‌بگیران، در سال‌های گذشته برای دریافت وام‌های خرد با موانعی همچون نبود ضامن رسمی یا سختگیری‌های بانکی مواجه بودند.

با اجرای این طرح، قرار است بخش بزرگی از خانوارها بتوانند بدون نیاز به ضامن و تنها با اعتبارسنجی مبتنی بر درآمد و گردش حساب بانکی، از تسهیلات جدید بانکی بهره‌مند شوند.

این طرح در قالب «دستورالعمل اجرایی بند (ث) ماده 10 قانون برنامه هفتم پیشرفت» تنظیم شده و طی مصوبه مورخ 1 مهر 1404 در هیأت عالی بانک مرکزی به تصویب رسیده است.

بانک‌ها و مؤسسات اعتباری موظف‌اند امکان پرداخت تسهیلات خرد را به سرپرستان خانوار دارای درآمد منظم، مستمری یا یارانه فراهم کنند.

متقاضی باید حساب درآمدی فعال در همان بانک داشته باشد.

بدون نیاز به ضامن رسمی، صرفاً با احراز درآمد یا گردش مالی مستمر، تسهیلات پرداخت می‌شود.

سقف تسهیلات بر اساس ضوابط بانک مرکزی در خصوص تسهیلات خرد (معمولاً بین 20 تا 50 میلیون تومان) تعیین می‌گردد.

اعتبار تخصیص یافته در قالب «تسهیلات مرابحه» در حساب جاری متقاضی واریز می‌شود.

بانک مرکزی در متن مصوبه تأکید کرده است که تنها سرپرستان خانوار دارای درآمد منظم مشمول این تسهیلات خواهند بود.

دارا بودن حساب بانکی فعال با گردش درآمدی مشخص (حقوق، مستمری یا یارانه).

نداشتن چک برگشتی یا سابقه نکول بانکی.

ثبت‌نام در سامانه جامع یارانه‌ها یا پایگاه رفاه ایرانیان برای احراز سرپرستی.

ارائه مستندات درآمدی (فیش حقوقی، واریزی یارانه یا مستمری).

امضای قرارداد اعتباری بین متقاضی و بانک پرداخت‌کننده.

 نکته مهم:
برخلاف تسهیلات سنتی، در این طرح نیازی به ارائه ضامن رسمی یا سفته چند میلیونی وجود ندارد. اعتبار متقاضی از طریق سامانه اعتبارسنجی و پایگاه داده‌های مالی بانک مرکزی احراز می‌شود.

فرآیند ثبت درخواست به‌صورت حضوری و غیرحضوری قابل انجام است، اما شرط اصلی آن، داشتن حساب فعال در همان بانک است که متقاضی درآمد خود را در آن دریافت می‌کند.

ورود به پورتال اینترنتی یا اپلیکیشن بانک محل دریافت حقوق یا یارانه.

انتخاب گزینه «درخواست تسهیلات حساب جاری اعتباری».

تکمیل فرم دیجیتال شامل اطلاعات هویتی، شغلی و درآمدی.

بارگذاری مستندات درآمدی (فیش حقوق، رسید واریز یارانه یا مستمری).

دریافت کد رهگیری از سامانه بانکی.

در صورت تأیید اعتبارسنجی، مبلغ تسهیلات به حساب جاری اعتبار متقاضی واریز می‌شود.

بر اساس مصوبه بانک مرکزی، سقف این تسهیلات تا حداکثر میزان مجاز تسهیلات خرد تعیین می‌شود.
به‌طور میانگین، برای متقاضیان دارای درآمد ثابت، مبلغ وام بین 30 تا 50 میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

نرخ سود: بین 18 تا 23 درصد سالیانه (بسته به سیاست بانک).

مدت بازپرداخت: از 24 تا 48 ماه.

نوع عقد: مرابحه فروش اقساطی.

وثیقه: فقط اعتبارسنجی و گردش حساب؛ بدون نیاز به ضامن.

در مرحله نخست، چند بانک بزرگ کشور اجرای این طرح را آغاز می‌کنند. بر اساس اعلام بانک مرکزی، این بانک‌ها شامل موارد زیر هستند: