تعطیلی مدارس | بار دیگر، منطقه سیستان و بلوچستان با طوفان شدید گردوخاک مواجه شده است.
بر اساس هشدار سطح نارنجی سازمان هواشناسی، وزش بادهای 120 روزه در شمال استان شدت گرفته و منجر به کاهش دید افقی، افزایش ذرات معلق و تهدید سلامت عمومی شده است.

در پی این شرایط، ستاد مدیریت بحران سیستان و بلوچستان اعلام کرد که به‌منظور حفظ سلامت دانش‌آموزان، کارکنان و شهروندان، مدارس در روز یکشنبه 13 مهرماه به‌صورت مجازی برگزار می‌شوند و ادارات، بانک‌ها و بیمه‌ها نیز دو ساعت زودتر تعطیل خواهند شد.

این تصمیم شامل پنج شهرستان شمالی استان یعنی زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز است که به‌شدت درگیر طوفان گردوخاک شده‌اند.

به گفته مسئولان ستاد مدیریت بحران، تعطیلی مدارس در منطقه سیستان به دلیل افزایش غلظت آلاینده‌های گردوغبار و کاهش کیفیت هوا به سطح خطرناک صورت گرفته است.
در این شرایط، شاخص کیفیت هوا (AQI) در برخی مناطق شمالی استان به بالای 400 واحد رسیده و در محدوده «خطرناک» قرار دارد.

بنابراین، کمیته اضطراری آلودگی هوا با محوریت اداره کل محیط زیست، آموزش‌وپرورش و دانشگاه علوم پزشکی تصمیم به تعطیلی حضوری مدارس و برگزاری کلاس‌ها به‌صورت آنلاین گرفت.

مدارس در تمامی مقاطع تحصیلی، از ابتدایی تا متوسطه دوم، شامل این تصمیم هستند و کلاس‌های درس از طریق شبکه شاد و سایر سامانه‌های آموزش مجازی برگزار می‌شود.

مطابق اعلام ستاد بحران، ادارات دولتی، بانک‌ها و شرکت‌های بیمه در پنج شهرستان شمالی استان سیستان و بلوچستان نیز مشمول کاهش ساعت کاری شده‌اند.

بر اساس مصوبه ابلاغ‌شده:

ادارات از ساعت 7 صبح تا 11 صبح فعالیت خواهند داشت.

بانک‌ها و بیمه‌ها نیز تا ساعت 11:30 فعال خواهند بود.

به این ترتیب، تمامی ادارات دو ساعت زودتر از زمان معمول تعطیل می‌شوند.

هدف از این تصمیم، کاهش تردد در سطح شهر، پیشگیری از قرار گرفتن شهروندان در معرض ذرات گردوغبار و کاهش خطرات ناشی از طوفان است.

بر اساس گزارش اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان،
سرعت باد در برخی مناطق زابل و زهک به بیش از 90 کیلومتر در ساعت رسیده است.
این پدیده موجب بروز گردوخاک غلیظ، کاهش دید افقی به کمتر از 1000 متر و در برخی ساعات حتی کمتر از 300 متر شده است.

کارشناسان می‌گویند:"این یکی از شدیدترین طوفان‌های سال 1404 در شمال استان است و احتمال تداوم آن تا اواسط هفته وجود دارد."

در چنین شرایطی، تردد خودروها با خطر کاهش دید، تصادفات زنجیره‌ای و مشکلات تنفسی همراه است.

ستاد مدیریت بحران و دانشگاه علوم پزشکی زابل با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کردند:
تمامی گروه‌های حساس شامل سالمندان، بیماران قلبی و تنفسی، زنان باردار و کودکان باید از حضور در فضای باز خودداری کنند.

پزشکان توصیه کرده‌اند:

در صورت ضرورت خروج از منزل، از ماسک‌های فیلتردار (N95) استفاده شود.

از فعالیت‌های بدنی شدید در فضای باز پرهیز شود.

نوشیدن مایعات زیاد و تهویه مناسب منازل در اولویت قرار گیرد.

همچنین به رانندگان هشدار داده شده از تردد غیرضروری در مسیرهای بین‌شهری به‌ویژه محور زابل–زهک و زابل–هیرمند خودداری کنند.

خیر 
بر اساس اعلام رسمی ستاد بحران، مراکز خدمات‌رسان، درمانی، امدادی، آتش‌نشانی و بیمارستان‌ها از این تصمیم مستثنی هستند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

همچنین، تیم‌های امدادی هلال‌احمر و اورژانس 115 در آماده‌باش کامل قرار دارند تا در صورت وقوع هرگونه حادثه ناشی از طوفان، سریعاً وارد عمل شوند.

منطقه سیستان یکی از کانون‌های اصلی وقوع پدیده بادهای 120 روزه در کشور است.
این بادها معمولاً از اواسط خرداد تا اوایل مهرماه از سمت شمال شرقی و از مرز افغانستان به ایران می‌وزند.

به گفته کارشناسان محیط‌زیست، علت اصلی افزایش طوفان‌های گردوخاک در سال‌های اخیر شامل:

خشکسالی‌های متوالی و کاهش سطح آب در هامون‌ها

تغییرات اقلیمی و افزایش دمای منطقه

کاهش پوشش گیاهی و فرسایش خاک

تأخیر در تأمین حقابه تالاب هامون از رودخانه هیرمند افغانستان

تمام این عوامل سبب شده‌اند که بستر خشک تالاب‌ها به کانون تولید گردوغبار تبدیل شود.

طبق گزارش مرکز بهداشت سیستان، در هر دوره طوفان شدید، تعداد مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی با علائم تنفسی بین 30 تا 50 درصد افزایش می‌یابد.

پزشکان هشدار داده‌اند که تماس طولانی‌مدت با گردوغبار می‌تواند باعث:

تنگی نفس و سرفه‌های خشک

تشدید آسم و آلرژی

افزایش احتمال سکته قلبی در بیماران پرخطر

کاهش اکسیژن خون و ضعف عمومی بدن

به همین دلیل، تعطیلی مدارس و کاهش ساعات کاری ادارات اقدامی پیشگیرانه برای حفظ سلامت عمومی به شمار می‌رود.

هشدار نارنجی یکی از سه سطح هشدار در سامانه پیش‌بینی هواشناسی است.
سطوح هشدار به این صورت تعریف می‌شوند: