به نقل از ایسنا، ایران در سال های اخیر بیش از هر زمان دیگری با سایه سنگین خشکسالی و کم آبی دست به گریبان است. بارش های کمتر از حد نرمال، تبخیر بالا و کاهش ذخایر آبی، شرایطی را رقم زده که کارشناسان آن را یکی از بحرانی ترین دوره های آبی کشور توصیف می کنند.

گزارش های رسمی نشان می دهد که مجموع ذخایر آبی امسال حدود 40 درصد کمتر از سال گذشته است و متوسط بارندگی در کشور به 200 میلی متر رسیده است؛ در حالی که تبخیر هشت برابر این میزان است. این اعداد و ارقام نه تنها زنگ خطر را برای آینده منابع آبی به صدا درآورده، بلکه پیام روشنی برای مردم، کشاورزان و صنایع دارد که روزهای سخت تری در راه است.

مسئولان و کارشناسان بر این باورند که حل بحران آب تنها با صرفه جویی مقطعی امکان پذیر نیست و نیازمند برنامه ریزی های بلندمدت، تغییر الگوهای مصرف و استفاده از فناوری های نوین است. در همین راستا، وزارت نیرو آب را مهم ترین اولویت دولت چهاردهم اعلام کرده و هشدار داده که بدون تغییر رفتار مصرفی، مدیریت منابع آبی به چالشی جدی تر بدل خواهد شد.

ذخایر آبی 40 درصد کمتر از سال گذشته

کاویانپور، رییس مؤسسه تحقیقات آب نیز با اعلام اینکه با بیان اینکه بارش های پاییز امسال کمتر از حد نرمال پیش بینی می شود، اعلام کرد: ذخایر آبی کشور در سال جاری حدود 40 درصد کمتر از سال گذشته است که این کاهش نشان دهنده یک خشکسالی برجسته است. او تأکید کرده است موضوع خشکسالی با برنامه های کوتاه مدت یک یا دو ساله قابل حل نیست و نیاز به راهکارهای بلندمدت دارد.

وی با اشاره به تأثیر مستقیم کم آبی بر کشاورزی و صنعت تصریح کرد: مردم، کشاورزان و صنایع باید خود را برای شرایط دشوارتر آماده کنند. به گفته وی، تغییر الگوی کشت، استفاده از فناوری های نوین در صنایع و مدیریت بهتر منابع مصرفی از جمله اقداماتی است که می تواند از شدت بحران بکاهد.

بارش های سنگین زمستان هو بحران آب را حل نمی کند

وزیر نیرو نیز آب را مهم ترین چالش بشر می داند و معتقد است ایران به دلیل خشکسالی های پیاپی در وضعیت دشواری قرار دارد و مدیریت مصرف در شرایط فعلی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. علی آبادی تأکید کرد: حتی بارش های سنگین زمستانی هم قادر به جبران کمبودهای پنج ساله اخیر نخواهد بود.

بارندگی کمتر، تبخیر بیشتر

آمارها نشان می دهد متوسط بارندگی کشور در دو دهه اخیر از 250 میلی متر به 200 میلی متر در سال کاهش یافته است؛ در حالی که تبخیر سالانه به هزار و 500 میلی متر می رسد؛ یعنی هشت برابر بارندگی که این شرایط فشار مضاعفی بر منابع محدود آبی کشور وارد کرده است.

سرانه آب ایران به مرز بحران رسید

مسعود باقرزاده، مدیرکل دفتر برنامه ریزی و بودجه شرکت آب و فاضلاب کشور اعلام کرده که سرانه آب ایران از دو هزار و 400 مترمکعب در سال 1370 به هزار مترمکعب کاهش یافته است که ادامه این روند می تواند ایران را در ردیف کشورهای بسیار کم آب قرار دهد.

یکی از سیاست های وزارت نیرو برای مقابله با کم آبی، بازچرخانی پساب های شهری است. کارشناسان معتقدند اگرچه سهم این روش در مقایسه با برداشت کل منابع آب ناچیز است، اما می تواند به تغذیه آبخوان ها و جلوگیری از افت بیشتر سفره های زیرزمینی کمک کند. با این حال، بازچرخانی به تنهایی قادر به جبران کسری های گسترده نیست و نیاز به اصلاح الگوهای مصرف در کشاورزی و بخش خانگی وجود دارد.

مجموع این هشدارها نشان می دهد ایران نه با یک خشکسالی گذرا، بلکه با روندی طولانی مدت روبه رو است. در چنین شرایطی، مدیریت منابع آب، تغییر الگوی مصرف و بازنگری در سیاست های کشاورزی و صنعتی بیش از هر زمان دیگری برای عبور از بحران آبی ضروری است.