مترو یکی از مهم ترین زیرساخت های حمل ونقل عمومی در کلان شهر تهران است که توسعه آن می تواند به طور مستقیم بر کاهش ترافیک، آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی شهروندان تأثیرگذار باشد. شبکه متروی تهران در حال حاضر 310 کیلومتر مسیر تونلی -ریلی و 160 ایستگاه فعال دارد و روزانه حدود 2 میلیون نفر را در سطح شهر جابجا می کند.

با وجود توسعه نسبتاً خوب این شبکه، همچنان مناطق قابل توجهی از تهران از دسترسی مستقیم به مترو بی بهره اند و همین موضوع لزوم گسترش خطوط را دوچندان کرده است.

با این حال، از نگاه مدیریت شهری، شروع این مسیر طولانی باید از جایی آغاز شود، هرچند کارشناسان در این زمینه نظرات متفاوتی دارند؛ برخی معتقدند که توسعه باید متوازن باشد و برخی دیگر تأکید ف دارند ابتدا باید خطوط در حال ساخت به بهره وری کامل برسند، سپس سراغ احداث خطوط جدید رفت.

اما شهرداری تهران در این دوره تلاش برای احداث خطوط 8، 9، 10 و 11 مترو را در دستور کار قرار داد؛ خطوطی که در مجموع بیش از 150 کیلومتر طول دارند و اجرای آن ها بدون تردید زمان بر، پیچیده و پرهزینه خواهد بود اما در این بین، اقدام اخیر شهرداری منبی بر امضای تفاهم نامه با قرارگاه خاتم الانبیاء برای احداث خط 11 متروی تهران، با حاشیه هایی همراه شد.

ابهام در تفاهم نامه شهرداری برای احداث خط 11 مترو

سیدجعفر تشکری هاشمی، رییس کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای شهر تهران، در واکنش به این تفاهم نامه به خبرنگار تسنیم، گفت: ما با توسعه هرچه بیشتر متروی تهران کاملاً موافق هستیم، اما این امر باید مبتنی بر مطالعات و مجوزهای قانونی باشد؛ علی رغم اینکه هنوز احداث خط 11 در شورای عالی هماهنگی ترافیک کشور به تصویب نرسیده، شهرداری اقدام به طرح و امضای تفاهم نامه کرده و این موضوع از نظر قانونی واجد ابهام است.

تشکری هاشمی با اشاره به اینکه این اقدامات پیش از طی مراحل قانونی می تواند توقعاتی غیرواقعی در جامعه ایجاد کند، افزود: اینکه قراردادهایی منعقد و تفاهم نامه هایی امضا می شود که بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد تا اجرایی، پیامدهایی به دنبال دارد و توقعاتی در جامعه ایجاد می کند که باید نسبت به آن توجه داشت.

وی با بیان اینکه توسعه خطوط مترو باید به حداکثر کارآمدی منجر شود، گفت: پیش از این نیز اعلام کرده بودم که مترو یکی از اولویت های بسیار مهم ما در تهران است و باید آن را به حداکثر کارآمدی برسانیم. به همین دلیل بیشترین بودجه را به مترو اختصاص داده ایم. در این راستا تأکید بنده این بود که خطوط 1 تا 7 موجود باید کامل شوند؛ خصوصاً ساخت پایانه های خطوط 3، 6 و 7 و توسعه بخش هایی از خطوط فعلی نظیر ادامه شرقی خط 2 تا پایانه مسافری جدید، امتداد خط 6 تا اتصال به خط 1 در حرم حضرت عبدالعظیم و تکمیل خط 7 تا دانشگاه علوم و تحقیقات.

ساخت 4 خط جدید مترو به 800 هزار میلیارد اعتبار نیاز دارد

تشکری در ادامه با انتقاد از روندی که شهرداری برای احداث چهار خط جدید دنبال می کند، گفت: اکنون مطرح شده که شهرداری قصد دارد خطوط 8، 9، 10 و 11 را احداث کند. این خطوط جمعاً حدود 150 کیلومتر طول دارند و ساخت آن ها به بیش از 800 هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد که معادل تقریباً 50 سال بودجه فعلی مترو است.

وی همچنین یادآور شد که طی چهار سال گذشته تنها یک کیلومتر از خط 10 مترو در بخش تونل احداث شده و این نشان می دهد که صرف امضای قرارداد، مشکل توسعه مترو را حل نمی کند.

رییس کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای شهر در ادامه گفت: وقتی راندمان ما در این بخش تنها ساخت یک کیلومتر بوده، زخمی کردن همه خطوط با طول بیش از 150 کیلومتر هم از نظر منابع و هم از منظر مدیریتی واجد ایراد است. صرف برگزاری آیین های رونمایی در این موارد کفایت نمی کند و شهرداری باید واقع بینانه تر با موضوع برخورد کند.

میزان مسافرپذیری خط 11 نیازمند بررسی مجدد

در واکنش به این اظهارات، محسن هرمزی، معاون حمل ونقل و ترافیک شهردار تهران، توضیحاتی برای تنویر افکار عمومی ارائه داد وبا بیان اینکه کلیات چهار خط جدید در مصوبه 190 شورای عالی ترافیک به تصویب رسیده، گفت: شورای عالی ترافیک تنها نکته ای درباره خط 11 مطرح کرده مبنی بر اینکه بارگذاری شهرسازی و میزان مسافرپذیری آن باید مجدداً توسط شورا بررسی و تأیید شود. این موضوع به معنای ایراد نیست بلکه بخش تکمیلی فرآیند تصویب است.

هرمزی تأکید کرد که طراحی کلی این چهار خط از سال 1396 توسط مشاوران ذی صلاح انجام شده و بر اساس همان مطالعات، خطوط در شورای ترافیک تصویب شده اند. و گفت: در حال حاضر با قرارگاه خاتم الانبیاء در مرحله امضای تفاهم نامه برای احداث خط 11 هستیم، به این شرط که موضوع بررسی مجدد مسافرپذیری در شورای ترافیک انجام و گزارش آن ارائه شود.

وی با اشاره به اهمیت خط 11 در اتصال نقاط پیرامونی شهر تهران اظهار کرد: با توجه به رشد جمعیت تهران و اینکه نقاطی از مسیر این خط، رینگ پیرامونی شهر تهران را تکمیل می کند، خط 11 اهمیت بالایی در شبکه مترو دارد. پیش بینی کارشناسان نیز این است که خط 11 مسافرپذیری لازم را کسب خواهد کرد.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران تصریح کرد: هر خط مترو، نیازمند مطالعات و پیش مطالعات سنگین است تا به مرحله اجرایی و شروع قرارداد برسد بنابراین شهرداری تهران در این دوره عزم خود را جزم کرده که اگر در هر یک از خطوط نیاز به مقدمات باشد، آن را آغاز کند تا زمان به نفع شهر و شهروندان ذخیره شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا شهرداری تهران برای امضای تفاهم نامه عجله داشته است، گفت:عجله شاید تعبیر درستی نباشد. موضوع این است که شهرداری تهران باید خطوط مترو را هم زمان و هم گام با یکدیگر پیش ببرد. در پروژه های جدید مترو، روش سرمایه گذاری به شکلی طراحی شده که پیمانکار موظف است در قالب پالت های 5 درصدی کار را آغاز کند تا زمانی که فاینانس از طرف دولت تأمین شود که این موضوع جزو مصوبات و تکالیف دولت نیز هست.

به گزارش تسنیم، آغاز پروژه هایی در ابعاد خطوط جدید متروی تهران، اگرچه از نظر برنامه ریزی راهبردی قابل دفاع به نظر می رسد، اما بدون تأمین منابع مالی پایدار و برنامه ریزی اجرایی واقع بینانه، می تواند به کندی، توقف یا افزایش نارضایتی منجر شود.

اطلاع رسانی دقیق، شفاف سازی روندها و تصمیم گیری کارشناسی در شورای شهر، می تواند راه حل بهتری برای همراه سازی افکار عمومی و هدایت منابع به اولویت های واقعی توسعه حمل ونقل عمومی در پایتخت باشد.

با این حال سؤال اصلی اینجاست که آیا در شرایط فعلی و با محدودیت های مالی موجود، آغاز احداث خطوط جدید مترو اقدامی در اولویت است یا تمرکز بر تکمیل خطوط فعلی می تواند بازدهی بیشتری برای شهروندان داشته باشد؟ این پرسش موضوعی است که نمایندگان مردم در شورای شهر باید ضمن پاسخگویی به آن تصمیم تعیین کننده را اخذ کنند.

انتهای پیام/