در گزارشی به قلم سه تن از نویسندگان گروه علمی سایت جهانی بیبیسی آمده است: آژانس بینالمللی انرژی اتمی حملات به تأسیسات هستهای ایران را «عمیقاً نگرانکننده» توصیف کرده است. روز دوشنبه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، اظهار داشت که تشدید حملات نظامی «احتمال نشت رادیواکتیو با پیامدهای جدی برای مردم و محیطزیست را افزایش میدهد.» به گزارش ایرنا، ایالات متحده آمریکا بامداد روز یکشنبه (یکم تیرماه) با تجاوز به سه سایت هستهای فردو، نطنز و اصفهان، به جنگ بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی علیه ایران پیوست. در پی این اقدام، «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه با صدور پیامی تاکید کرد: بر اساس منشور سازمان ملل متحد و مفاد آن که اجازه پاسخ مشروع در چارچوب دفاع از خود را میدهد، ایران تمامی گزینهها را برای دفاع از حاکمیت، منافع و مردم خود محفوظ میدارد. سازمان انرژی اتمی نیز در بیانیهای با اعلام اینکه سایتهای هستهای کشور در فردو، نطنز و اصفهان طی اقدامی وحشیانه و مغایر با قوانین بینالمللی، به ویژه معاهده عدم اشاعه سلاحهای اتمی(NPT)، مورد تهاجم دشمنان ایران اسلامی قرار گرفت، تاکید کرد: اجازه نخواهیم داد که مسیر توسعه این صنعت ملی متوقف شود. روز گذشته سایت جهانی بیبیسی در گزارشی با عنوان «خطرات بمباران تأسیسات هستهای ایران چیست؟» نوشته بود: اسراییل زیرساختهای هستهای ایران را با تمرکز ویژه بر تأسیسات غنیسازی اورانیوم زیرزمینی این کشور هدف قرار داده است. تأسیسات نطنز، واقع در مرکز ایران، طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)، متحمل خسارات قابل توجه شده است. تأسیسات دیگر، فردو، در عمق یک کوه قرار دارد. دسترسی به این تأسیسات زیرزمینی نیازمند بمبهای قدرتمند «بونکرباستر» است که تنها ایالات متحده در اختیار دارد. در ادامه این گزارش در پاسخ به این سوال که «پس خطرات بمباران فردو چیست؟» آمده است: آژانس بینالمللی انرژی اتمی حملات به تأسیسات هستهای ایران را «عمیقاً نگرانکننده» توصیف کرده است. روز دوشنبه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، اظهار داشت که تشدید حملات نظامی «احتمال نشت رادیواکتیو با پیامدهای جدی برای مردم و محیطزیست را افزایش میدهد.» تأسیسات غنیسازی اورانیوم برای تولید نوع خاصی از اورانیوم - یا ایزوتوپ - استفاده میشوند. پروفسور پدی ریگان از دانشگاه Surrey و آزمایشگاه ملی فیزیک بریتانیا توضیح میدهد: «وقتی اورانیوم از زمین استخراج میشود، به دو شکل وجود دارد: 99.3 درصد آن اورانیوم-238 و 0.7 درصد، یا حدود یک اتم از هر 150 اتم، اورانیوم-235 است که برای کار در رآکتور هستهای مورد نیاز است.» در ادامه گزارش این سایت انگلیسی آمده است: فرآیند غنیسازی هستهای اساساً به معنای افزایش مقدار اورانیوم-235 است. پروفسور ریگان توضیح داد که این کار با تبدیل اورانیوم به حالت گازی و چرخاندن آن در دستگاههایی به نام سانتریفیوژ انجام میشود. از آنجا که اورانیوم-238 سنگینتر از اورانیوم-235 مورد نیاز است، این دو در حین چرخش از هم جدا میشوند. این فرآیند بارها تکرار میشود تا غنیسازی افزایش یابد. نیروگاههای هستهای معمولاً به حدود 3 تا 5 درصد اورانیوم غنیشده برای ایجاد یک واکنش هستهای کنترلشده که انرژی آزاد میکند، نیاز دارند. اما برای ساخت سلاح هستهای، به درصد بسیار بالاتری از اورانیوم-235 حدود 90 درصدنیاز است. به طور کلی، هرچه اورانیوم غنیتر باشد، انرژی آزادشده هنگام شکافت اتمها بیشتر خواهد بود. آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده که شلیک موشک به ذخایر اورانیوم غنیشده، «حادثه هستهای» در مقیاس فجایع نیروگاههای هستهای فوکوشیما یا چرنوبیل ایجاد نمیکند. پروفسور جیم اسمیت از دانشگاه پورتسموث، که پیامدهای فاجعه چرنوبیل را مطالعه کرده، توضیح میدهد: «اورانیوم با غنای بالا حدود سه برابر اورانیوم غنینشده رادیواکتیو است. اما در واقع، در مقیاس کلی، هیچکدام از آنها بهویژه رادیواکتیو متراکم نیستند. این باعث آلودگی زیستمحیطی عمده نمیشود.» او افزود: «ما بیشتر نگران محصولات شکافت هستیم، موادی که اورانیوم در رآکتور یا بمب به آنها تجزیه میشود، مانند سزیم رادیواکتیو، استرانسیم رادیواکتیو، ید رادیواکتیو. اینها بیشتر مسئله آلودگی زیستمحیطی هستند.» از آنجا که در تأسیسات غنیسازی هیچ واکنش هستهای در جریان نیست - و انفجار بمب نیز واکنشی را ایجاد نمیکند - این محصولات رادیواکتیو خطرناک «محصولات شکافت» وجود نخواهند داشت. در عوض، اورانیوم ممکن است به صورت محلی توسط انفجار پراکنده شود. این گزارش میافزاید: در تأسیسات نطنز، پس از بمباران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی آلودگی رادیواکتیو در محل را شناسایی کرد، اما اعلام کرد که سطح رادیواکتیویته در خارج از سایت بدون تغییر و در سطح عادی باقی مانده است. پروفسور «کلر کورکهیل» رییس کرسی کانیشناسی و مدیریت زبالههای رادیواکتیو در دانشگاه بریستول، میگوید: «تشعشعات اورانیوم واقعاً مسافت زیادی را طی نمیکنند. اما برای افرادی که در نزدیکی محل هستند، ممکن است خطراتی برای سلامتی وجود داشته باشد.» او گفت: «از نظر اسمیت برای بدن انسان، قطعاً نباید ذرات اورانیوم را تنفس کنید یا آنها را بلعید.» او توضیح داد: «زیرا ذرات اورانیوم میتوانند در سلولها، چه در ریهها و چه در معده، جاگیر شوند و بهآرامی و بهصورت رادیواکتیو تجزیه شوند، که این باعث آسیب میشود.» علاوه بر رادیواکتیویته، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی نیز میتواند برای افراد نزدیک به محل مشکلساز باشد. پروفسور «سایمون میدلبورگ» دانشمند مواد هستهای از دانشگاه بنگور، به بیبیسی گفت: «اگر حادثهای رخ دهد و سانتریفیوژها اورانیوم هگزافلوراید، گاز موجود در سانتریفیوژها، را آزاد کنند، یک حادثه شیمیایی بسیار شدید خواهد بود.» او افزود: «اگر این اورانیوم هگزافلوراید با رطوبت هوا تماس پیدا کند، بسیار خورنده و خطرناک است زیرا میتواند اسید بسیار قوی تولید کند.» او تأکید کرد: «اما این تأثیر زیستمحیطی عظیمی فراتر از منطقه بسیار بسیار محلی نخواهد داشت.» در پایان این گزارش آمده است: آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که مرکز حوادث و اضطرار آن بهصورت شبانهروزی فعالیت میکند و همچنان بر وضعیت تأسیسات هستهای ایران و سطح تشعشعات در این سایتها نظارت خواهند داشت. |