انتقال سهام عدالت متوفیان بعد از مرداد 99 هنوز بلاتکلیف مانده است. در این گزارش، مراحل قانونی، نحوه دریافت سود سنواتی، مشکلات وب‌سرویس مالیاتی و راهکارهای سریع برای وراث را بررسی کرده‌ایم تا از حقوق خود عقب نمانید.

اگر پدر یا مادرتان بعد از مرداد 1399 فوت کرده و هنوز سهام عدالتشان به نام شما منتقل نشده، این گزارش را کامل بخوانید. میلیون‌ها وراث هنوز در انتظار تکمیل فرآیند انتقال هستند و بسیاری از خانواده‌ها حتی با داشتن گواهی انحصار وراثت، امکان دریافت سهام یا سود سال‌های گذشته را ندارند. در این مطلب به شما توضیح می‌دهیم که چرا انتقال سهام عدالت متوقف شده، مراحل قانونی چیست، و چگونه می‌توانید سود خود را دریافت کنید.

تا مرداد 1399، فرآیند انتقال سهام عدالت به وراث به صورت حضوری و سنتی انجام می‌شد. پس از آن، با تغییرات قانونی و نیاز به ثبت سیستمی، این روند متوقف شد. دو عامل اصلی توقف عبارت‌اند از:

ابهام در نحوه اخذ مالیات بر ارث سهام عدالت
سهام عدالت نیز مانند دیگر دارایی‌ها مشمول مالیات بر ارث می‌شود و بدون تشکیل پرونده مالیاتی، امکان انتقال رسمی وجود ندارد.

نبود سامانه یکپارچه میان سازمان امور مالیاتی و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی
عدم هماهنگی میان این دو نهاد باعث شده که وب‌سرویس مالیاتی مورد نیاز برای ثبت و انتقال سهام هنوز کامل و عملیاتی نشده باشد.

این مسائل باعث شده بسیاری از وراث حتی با داشتن مدارک قانونی معتبر، نتوانند سهام عدالت متوفیان را دریافت کنند.

طبق قانون ایران، تمامی دارایی‌ها از جمله سهام عدالت مشمول مالیات بر ارث هستند. شرط اولیه انتقال سهام عدالت متوفیان تشکیل پرونده مالیاتی و پرداخت سهم مالیات توسط وراث است.

توجه: بدون تکمیل این مرحله، سهام همچنان به نام متوفی باقی می‌ماند و هیچ انتقال قانونی صورت نمی‌گیرد.

در 15 آبان 1402، سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان رونمایی شد. اهداف این سامانه عبارت بودند از:

حذف نیاز به مراجعه حضوری به دفاتر خدماتی و سازمان‌ها

تسریع فرآیند انتقال سهام

شفافیت در ثبت اطلاعات وراث و سودهای سهام

با این حال، مشکل اصلی پابرجاست: وب‌سرویس مالیاتی هنوز به طور کامل آماده نیست و مانع اصلی انتقال قطعی سهام به وراث شده است.

محمود حسنلو، معاون فناوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، توضیح داده است:

در دی 1403، سازمان امور مالیاتی یک وب‌سرویس اولیه ارائه کرد، اما قابل استفاده نبود.

نسخه اصلاح‌شده هنوز در اختیار شرکت قرار نگرفته است.

بدون این وب‌سرویس، فرآیند عملیاتی انتقال سهام عملاً متوقف است.

بنابراین، تا زمان آماده شدن وب‌سرویس، وراث تنها می‌توانند اطلاعات اولیه را در سامانه ثبت کنند.

هم‌اکنون وراث می‌توانند اطلاعات خود و متوفی را در سامانه ثبت کنند، اما:

سهام همچنان به نام متوفی باقی می‌ماند

وراث نمی‌توانند سهام را معامله یا منتقل کنند

سود سهام پرداخت نشده است و در حساب موقت نگهداری می‌شود

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرده:

تمام سودهای سال‌های گذشته در حساب‌های موقت نگهداری می‌شوند

پس از انتقال سهام، سودها به نسبت سهم‌الارث میان وراث تقسیم و به شماره شبای معتبر واریز می‌شود

وراث می‌توانند سود سنوات گذشته (مثلاً 1400 تا 1403) را یکجا دریافت کنند

این نکته بسیار مهم است: هیچ سودی از بین نمی‌رود و حق مالی شما محفوظ است.

برای دریافت سهام عدالت متوفیان، وراث باید مراحل زیر را طی کنند:

ثبت اطلاعات متوفی و وراث در سامانه انتقال

ارائه گواهی انحصار وراثت معتبر

تشکیل پرونده مالیاتی پس از آماده شدن وب‌سرویس

پرداخت مالیات بر ارث

انتقال سهام به کد بورسی وراث

ثبت شماره شبای معتبر برای دریافت سود

نکته کاربردی: قبل از آماده شدن وب‌سرویس، مدارک و شماره شبای معتبر خود را آماده داشته باشید تا پس از فعال شدن سامانه، روند سریع‌تر انجام شود.

خانوادگی: وراث از منابع مالی خود محروم می‌شوند

اقتصادی: سهام بلوکه‌شده امکان معامله یا سرمایه‌گذاری ندارد

اجتماعی: نارضایتی عمومی و کاهش اعتماد مردم به نهادهای اقتصادی

بررسی مداوم سامانه و اطلاع‌رسانی رسمی

آماده کردن گواهی انحصار وراثت و مدارک شناسایی

ثبت شماره شبای بانکی معتبر برای دریافت سود

پیگیری از طریق تماس با سازمان بورس یا دفاتر پیشخوان دولت

انتقال سهام عدالت متوفیان بعد از مرداد 99 هنوز بلاتکلیف است. وراث نمی‌توانند سهام را به نام خود ثبت کنند، اما سودهای گذشته محفوظ است و پس از فعال شدن وب‌سرویس مالیاتی، به آن‌ها پرداخت خواهد شد. همکاری سریع بین سازمان امور مالیاتی و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی برای حل این مشکل ضروری است تا حقوق قانونی خانواده‌ها تضییع نشود.

باشگاه خبرنگاران جوان

خبرگزاری مهر

اقتصادآنلاین

اظهارات رسمی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی