حذف یارانه | یارانه نقدی از سال 1389 تاکنون یکی از اصلی‌ترین ابزارهای حمایتی دولت برای کمک به معیشت خانوارها بوده است. با این حال، همواره بحث دهک‌بندی یارانه‌ها و حذف افراد پردرآمد از این چرخه، یکی از موضوعات داغ اقتصادی کشور بوده است. حالا با اعلام جدید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حدود سه میلیون نفر دیگر از یارانه‌بگیران دهک‌های چهارم تا نهم در شهریور 1404 حذف شده‌اند.

این تصمیم، ادامه اجرای تکلیف قانونی برای حذف سه دهک پردرآمد جامعه از دریافت یارانه نقدی است. در این گزارش جامع، به بررسی کامل جزییات این خبر، دهک‌های حذف‌شده، دلیل حذف یارانه برخی خانوارها، نحوه اعتراض و ثبت‌نام مجدد جاماندگان می‌پردازیم.

بر اساس گزارش رسمی وزارت کار:

در مردادماه 1404، 46 میلیون و 576 هزار و 331 نفر در دهک‌های چهارم تا نهم یارانه دریافت کرده‌اند.

در شهریورماه 1404 این تعداد به 43 میلیون و 741 هزار و 274 نفر کاهش یافته است.

یعنی در یک ماه گذشته، 2 میلیون و 835 هزار و 57 نفر از فهرست یارانه‌بگیران حذف شده‌اند.

طبق اعلام سازمان هدفمندی یارانه‌ها، افرادی که حذف شده‌اند عمدتاً شامل گروه‌های زیر هستند:

خانوارهایی که درآمد و دارایی بالاتر از دهک نهم دارند.

افرادی که در بررسی‌های اعتبارسنجی، دارای املاک، خودروهای لوکس یا حساب بانکی پرگردش بوده‌اند.

کسانی که قبلاً اطلاعات ناقص یا نادرست در سامانه حمایت وزارت رفاه ثبت کرده‌اند.

طبق قانون بودجه و همچنین قانون حمایت از معیشت خانوارها، دولت موظف است سه دهک پردرآمد جامعه را از فهرست یارانه‌بگیران حذف کند. دلیل اصلی این سیاست:

کاهش بار مالی دولت و اختصاص منابع بیشتر به دهک‌های پایین جامعه.

جلوگیری از ناعدالتی در پرداخت یارانه به افرادی که واقعاً نیازمند نیستند.

فراهم کردن امکان افزایش یارانه برای دهک‌های کم‌درآمد.

برای اطلاع از دهک‌بندی خانوار، سرپرستان می‌توانند به سامانه حمایت وزارت رفاه به نشانی hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند. در این سامانه با وارد کردن کد ملی و شماره حساب، وضعیت دهک و مشمول بودن یا حذف شدن از فهرست یارانه مشخص خواهد شد.

افرادی که یارانه‌شان قطع شده است، می‌توانند به صورت آنلاین اعتراض خود را ثبت کنند:

ورود به سامانه hemayat.mcls.gov.ir

انتخاب گزینه «ثبت اعتراض به دهک‌بندی»

وارد کردن اطلاعات هویتی و بانکی

پیگیری نتیجه از طریق بخش «پیگیری درخواست»

نکته: بررسی اعتراض ممکن است بین 2 تا 4 هفته طول بکشد.

خانوارهایی که تاکنون موفق به ثبت‌نام یارانه نشده‌اند یا در مراحل قبلی حذف شده‌اند، می‌توانند از طریق درگاه ملی خدمات دولت الکترونیک به نشانی my.gov.ir اقدام به ثبت‌نام کنند.

یارانه نقدی شهریور 1404 برای دهک‌های چهارم تا نهم به ازای هر نفر 300 هزار تومان بوده است. با حذف 3 میلیون نفر از یارانه‌بگیران، این مبلغ برای سایر مشمولان بدون تغییر واریز شد.

این اقدام دولت پیامدهای مختلفی برای خانوارها دارد:

برخی از خانوارهای طبقه متوسط که به دلیل تورم فشار مالی زیادی را تحمل می‌کنند، با حذف یارانه دچار مشکلات جدی‌تر خواهند شد.

از سوی دیگر، منابع آزادشده می‌تواند به دهک‌های پایین‌تر جامعه اختصاص یابد و سطح عدالت اجتماعی را بهبود دهد.

بله. اگر خانواری بتواند مدارک کافی برای اثبات درآمد پایین ارائه کند، در صورت تأیید اعتراض، یارانه مجدداً برقرار خواهد شد.

در کنار حذف یارانه‌بگیران پردرآمد، بحث‌های جدی درباره تغییر شکل یارانه نقدی به کارت الکترونیک کالا وجود دارد. این طرح قرار است در آینده نزدیک به‌عنوان جایگزین پرداخت نقدی اجرا شود تا حمایت‌ها به‌طور مستقیم صرف خرید کالاهای اساسی شود.

در شهریور 1404، حدود 3 میلیون نفر دیگر از فهرست یارانه‌بگیران دهک‌های چهارم تا نهم حذف شدند. این اقدام در راستای اجرای قانون حذف سه دهک پردرآمد جامعه انجام شده است. خانوارهایی که یارانه‌شان قطع شده می‌توانند از طریق سامانه حمایت وزارت رفاه اعتراض ثبت کنند.

با توجه به شرایط اقتصادی و تورم موجود، حذف یارانه برای برخی از خانوارها نگرانی‌هایی ایجاد کرده است، اما دولت وعده داده منابع آزادشده صرف حمایت بیشتر از دهک‌های پایین خواهد شد.

خبرگزاری تسنیم

سازمان هدفمندی یارانه‌ها

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی