نتایج مطالعه‌ای بزرگ نشان می‌دهد که لاغری بیش از حد می‌تواند خطرناک‌تر از اضافه‌وزن باشد.

به گزارش ایسنا، کمی اضافه‌وزن ممکن است عمر شما را کوتاه نکند، اما لاغری بیش از حد می‌تواند.

یک مطالعه بزرگ در دانمارک که بیش از 85 هزار بزرگسال را بررسی کرده، نشان داده است که افرادی که «شاخص توده بدنی»(BMI) آنها کمتر از 18.5 است، تقریباً سه برابر بیشتر از افرادی که در میانه تا بالای محدوده به اصطلاح «سالم» قرار دارند و دارای اضافه‌وزن هستند، در معرض مرگ زودرس هستند.

به نقل از اس‌ای، ارتباط بین وزن بدن و سلامت، پیچیده‌تر از آن چیزی است که اغلب تصور می‌شود. این پژوهش جدید که هنوز مورد بررسی همتا قرار نگرفته است، نشان می‌دهد که کمترین خطر مرگ ممکن است به طور کامل در محدوده شاخص توده بدنی(BMI) سنتی «سالم» قرار نگیرد.

در عوض، یافته‌ها نشان می‌دهد که افرادی با BMI که معمولاً به عنوان «اضافه‌وزن» طبقه‌بندی می‌شوند، به نظر می‌رسد نتایجی دارند که به خوبی یا حتی بهتر از افرادی است که BMI پایین‌تری دارند.

محققان هنگام رسم نمودار BMI در برابر مرگ و میر، یک منحنی U شکل یافتند، به این معنی که افراد با کمترین و بیشترین BMI در معرض بیشترین خطر مرگ قرار داشتند.

در داده‌هایی که به عنوان یک مقاله در نشست سالانه انجمن اروپایی مطالعه دیابت ارائه شد، کمبود وزن، بیشترین خطر را به همراه داشت. افرادی که BMI کمتر از 18.5 داشتند، تقریباً سه برابر بیشتر از افرادی که BMI بین 22.5 تا 24.9 داشتند، در معرض مرگ زودرس قرار داشتند.

افرادی که در انتهای پایین محدوده «سالم» قرار داشتند نیز با خطرات بالاتری روبرو بودند، به طوری که BMI بین 18.5 تا 19.9 احتمال مرگ را دو برابر می‌کرد. حتی افرادی که BMI بین 20 تا 22.4 داشتند، در مقایسه با گروه مرجع، 27 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ زودرس بودند.

این یافته‌ها با توجه به اینکه محدوده BMI بین 18.5 و 24.9 معمولاً بهینه در نظر گرفته می‌شود، تعجب‌آور به نظر می‌رسد.

این در حالی است که در طرف مقابل این مقیاس، داشتن وزن اضافی همیشه به معنای خطر بیشتر نبود. در این مطالعه، افرادی که شاخص توده بدنی(BMI) آنها بین 25 تا 35 بود که معمولاً به عنوان «اضافه وزن» یا «چاق» طبقه‌بندی می‌شوند، در مقایسه با گروه مرجع، افزایش قابل توجهی در مرگ و میر نشان ندادند.

در واقع فقط افرادی که شاخص توده بدنی آنها 40 یا بیشتر بود، افزایش قابل توجهی در خطر مرگ خود مشاهده کردند که حاکی از بیش از دو برابر (2.1 برابر) افزایش بود.

این یافته‌ها داده‌های بیشتری را اضافه می‌کنند مبنی بر اینکه ارتباط رایج اجتماعی بین لاغری و سلامت را به چالش می‌کشد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود وزن، به ویژه در سنین بالاتر، خطر بزرگی برای سلامت است.

این یعنی داشتن مقداری ذخایر چربی می‌تواند به بدن در مقابله با بیماری‌ها کمک کند. به عنوان مثال، بیمارانی که تحت درمان سرطان، مانند شیمی‌درمانی قرار می‌گیرند، به دلیل عواملی مانند کاهش اشتها و تغییر در درک طعم‌ها، اغلب با کاهش وزن مواجه می‌شوند و کسانی که در ابتدا ذخایر چربی بیشتری دارند، می‌توانند از این چربی‌ها استفاده کنند و به بدن خود کمک کنند تا عملکردهای ضروری خود را ادامه دهد. در مقابل، کسی که چربی بسیار کمی دارد، ممکن است به سرعت ذخایر خود را تمام کند و توانایی بدن خود را برای بهبودی محدود کند.

کاهش وزن ناخواسته نیز اغلب نشانه هشدار دهنده بیماری است، زیرا بیماری‌هایی مانند سرطان و دیابت نوع 1 اغلب منجر به کاهش وزن قبل از تشخیص می‌شوند. این بدان معناست که BMI پایین گاهی اوقات می‌تواند نشانه‌ای از بیماری زمینه‌ای باشد.

این نتایج ممکن است تعجب‌آور به نظر برسد، اما نباید اینطور باشد، چرا که ما برای زنده ماندن به غذا نیاز داریم و بدون آن خواهیم مرد. بدون غذا، بدن وارد حالت کاتابولیک(catabolic) می‌شود، جایی که بافت‌ها را تجزیه می‌کند تا انرژی لازم برای عملکرد مغز را به دست آورد. در این فرآیند، سایر عملکردهای مهم بدن، مانند عملکرد سیستم ایمنی، برای اولویت‌بندی انرژی برای مغز متوقف می‌شوند.

یافته‌های این مطالعه، آنچه را که تحقیقات دیگر نشان داده‌اند، تقویت می‌کنند. اینکه لاغری همیشه محافظ نیست و وزن اضافی نیز همیشه مضر نیست. این مفهوم که شما می‌توانید کمی چاق باشید اما متناسب باشید، همچنان از حمایت علمی برخوردار است.

اکنون آیا این بدان معناست که «محدوده BMI سالم» باید به سمت بالا اصلاح شود؟ محققان این را پیشنهاد می‌کنند و می‌گویند که پیشرفت‌های پزشکی مدرن که به افراد کمک می‌کند تا بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت و بیماری‌های قلبی را مدیریت کنند، می‌تواند محدوده وزن ایمن را بالاتر از قبل ببرد.

شاخص توده بدنی بین 22.5 تا 30 اکنون ممکن است کمترین خطر مرگ را داشته باشد. حداقل در جمعیت دانمارکی مورد مطالعه چنین است.

مشکل این است که BMI همیشه ابزاری کمی مبهم بوده است، چرا که این ابزار عوامل مهم سلامتی، مانند رژیم غذایی، سبک زندگی و توزیع چربی و موارد دیگر را در نظر نمی‌گیرد. همچنین شاخص توده بدنی می‌تواند برای افرادی با پیشینه‌های نژادی، قومی یا فرهنگی مختلف گمراه‌کننده باشد. منتقدان می‌گویند که حد نصاب‌های استاندارد بر اساس انواع بدن سفیدپوستان است که می‌تواند بدن‌های کاملاً سالم از گروه‌های دیگر را «ناسالم» جلوه دهد.

در واقع، شاخص توده بدنی تقریباً دو قرن پیش با استفاده از داده‌های یک نمونه کوچک از مردان سفیدپوست اروپایی توسعه داده شد.

اگرچه تلاش‌هایی برای تطبیق محدوده‌ها برای گروه‌های قومی خاص انجام شده است. به عنوان مثال، دستورالعمل‌های سرویس سلامت ملی بریتانیا(NHS)، آستانه‌های BMI را برای افزایش خطر دیابت در گروه‌های آسیایی و سیاه‌پوست کاهش داده است. ضمن اینکه BMI هنوز تفاوت‌ها در ترکیب بدن، توزیع چربی و خطر پایه در بین افراد در جوامع متنوع را در نظر نمی‌گیرد.

هنگامی که تصمیمات مهم مراقبت‌های بهداشتی مانند دسترسی به درمان‌های باروری و برخی جراحی‌ها بر اساس BMI باشد، باید انتظار داشته باشیم که این یک معیار دقیق و منصفانه باشد که در جمعیت‌هایی که واقعاً نماینده افرادی هستند که برای آنها اعمال می‌شود، توسعه یافته و اعتبارسنجی شده باشد.

در یک دنیای ایده‌آل، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی به معیارهای دقیق‌تری مانند آزمایش خون، اسکن‌های تصویربرداری و اطلاعات دقیق سبک زندگی دسترسی خواهند داشت. اینها پرهزینه و زمان‌بر هستند، اما چیزهای بسیار بیشتری از آنچه نسبت قد به وزن می‌تواند نشان دهد، آشکار می‌کنند.

تا زمانی که معیارهای بهتری به طور گسترده در دسترس قرار گیرند، استفاده از BMI ادامه خواهد یافت، اما مطالعاتی مانند این، نیاز به اصلاح نحوه تفسیر آن را برجسته می‌کنند.

داده‌های این مطالعه دانمارکی هنوز مقدماتی است و قبل از نتیجه‌گیری قطعی، جزییات بیشتر و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما پیام اصلی همچنان پابرجاست؛ لاغری مفرط خطرناک است و داشتن مقداری وزن اضافی ممکن است طول عمر را کوتاه نکند. در واقع، نکته اصلی این مطالعه این نیست که لاغری بد و چاقی خوب است، بلکه این است که در نظر گرفتن BMI به تنهایی، معیار شکننده‌ای برای ارزیابی سلامت است.