به نقل از تسنیم، روز جهانی آلزایمر، که هر سال در 21 سپتامبر برگزار می شود، تلاشی جهانی برای افزایش آگاهی و مقابله با انگ و نگاه منفی نسبت به بیماری آلزایمر و سایر اختلالات شناختی است.

براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت بیش از 57 میلیون نفر در سراسر جهان با آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل زندگی می کنند. دمانس (اختلال شناخت و حافظه) در زمان حاضر هفتمین علت مرگ ومیر در جهان به شمار می رود و یکی از اصلی ترین دلایل ناتوانی و وابستگی میان سالمندان است.

در سال 2019، هزینه های ناشی از دمانس در سطح جهانی به 1.3 تریلیون دلار رسید، حدود 50 درصد این هزینه ها مربوط به مراقبت هایی است که توسط اعضای خانواده و دوستان نزدیک ارائه می شود. این افراد به طور میانگین روزانه 5 ساعت صرف مراقبت و نظارت بر بیمار می کنند، زنان بیش از مردان تحت تأثیر دمانس قرار دارند.

آلزایمر، شایع ترین شکل زوال عقل در جهان

آلزایمر شایع ترین شکل زوال عقل (اختلال شناخت و حافظه) است که به تدریج آغاز می شود و به مرور پیشرفت می کند، این بیماری ابتدا حافظه را تحت تأثیر قرار می دهد و سپس توانایی های ذهنی دیگری مانند تفکر منطقی، استدلال و قضاوت را دچار اختلال می سازد، در نتیجه، فرد در انجام کارهای روزمره با دشواری روبه رو می شود. این بیماری ماهیتی پیش رونده و تخریب کننده دارد؛ به این معنا که با گذر زمان عملکرد مغز رو به افول می رود و علائم بالینی و مشکلات رفتاری و شناختی شدت بیشتری پیدا می کنند.

نشانه ها و مراحل آلزایمر چیست؟

عوامل فردی مانند ویژگی های شخصیتی، تفاوت های فردی و حتی جنسیت می توانند بر نوع و شدت نشانه ها تأثیرگذار باشند. دوره آلزایمر می تواند بین 3 تا 20 سال ادامه یابد، اما به طور میانگین طول آن حدود پنج تا 10 سال است. این بیماری معمولاً در سه مرحله متوالی بروز می کند:

مرحله ابتدایی

نشانه های آلزایمر در آغاز به آهستگی پدیدار می شوند و به همین دلیل نمی توان زمان مشخصی برای شروع آن تعیین کرد، در این مرحله معمولاً فرد:

رویدادهای اخیر یا آموخته های جدید را به خاطر نمی آورد.

در صحبت کردن یا یافتن کلمات مناسب مشکل پیدا می کند.

در تشخیص زمان و تاریخ دچار سردرگمی می شود.

حتی در محیط ها و محله های آشنا راه خود را گم می کند.

برای تصمیم گیری های ساده مردد است.

انگیزه و اشتیاقش برای انجام فعالیت ها کاهش می یابد.

ممکن است علائمی از افسردگی، عصبانیت یا پرخاشگری نشان دهد.

نسبت به تفریحات و سرگرمی های معمول بی میل می شود.

مرحله میانی

با پیشرفت بیماری، مشکلات به قدری شدید می شوند که بر زندگی روزمره، کار و روابط اجتماعی فرد اثر مستقیم می گذارند، در این مرحله:

به گفته متخصصان، برآوردها نشان می دهد در ایران، هر 7 دقیقه یک نفر به آلزایمر دچار می شود. شیوع بیماری در سالمندان بالای 60 سال حدود 8 درصد تخمین زده می شود و میزان بروز آن در زنان بیشتر از مردان است.

در زمان حاضر درمان قطعی برای زوال عقل و آلزایمر وجود ندارد، اما اقدامات زیادی می توان انجام داد تا به افراد مبتلا کمک شود؛ از جمله فعالیت بدنی منظم و شرکت در فعالیت ها و تعاملات اجتماعی که ذهن را تحریک و توانایی های روزمره را حفظ می کند، علاوه بر این، برخی داروها می توانند به کنترل علائم دمانس کمک کنند که در صورت مراجعه به متخصص مغز و اعصاب این داروها برای بیمار تجویز می شود.

به طورکلی برای افرادی که به دمانس مبتلا هستند، روش هایی وجود دارد که می تواند به مدیریت علائم کمک کند و بنابراین به خانواده ها و همراهان بیماران توصیه می شود به این نکات توجه و به افراد مبتلا برای انجام این فعالیت ها کمک کنند، از جمله:

عوامل خطر و پیشگیری از آلزایمر

براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، اگرچه افزایش سن مهم ترین عامل خطر برای زوال عقل و آلزایمر شناخته می شود، اما دمانس پیامد اجتناب ناپذیر پیری نیست، همچنین این بیماری فقط افراد سالمند را درگیر نمی کند؛ حدود 9 درصد موارد دمانس به نوع زودهنگام (شروع علائم پیش از 65سالگی) مربوط می شود. عوامل خطر دیگر شامل افسردگی، انزوای اجتماعی، سطح پایین تحصیلات و آلودگی هوا هستند.

تحقیقات نشان داده اند که افراد می توانند با اقداماتی خطر زوال شناختی و ابتلا به دمانس را کاهش دهند، از جمله: