جدر این گزارش مروری بر نکات کلیدی و تغییرات قانون برگزاری هفتمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا که قرار است در یازدهم اردیبهشت ماه سال آتی برگزار شود، خواهیم داشت.

به گزارش ایسنا، بر اساس اطلاعیه ستاد انتخابات وزارت کشور؛ هفتمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در روز جمعه  1405/2/11 برگزار خواهد شد.

شوراهای اسلامی شهر و روستا به عنوان بازوی مشورتی در نظام مدیریت شهری کشور از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اولین دوره انتخابات سراسری شوراهای اسلامی شهر و روستا در سراسر کشور و  در هفتم اسفند سال 1377 با مشارکت مردم برگزار شد؛ نهایتا حدود 200 هزار نفر از منتخبین مردم جهت اداره امور شهرها و روستاهای کشور به عنوان عضو شورای اسلامی شهر یا روستا انتخاب شدند.

شوراهای اسلامی شهر و روستا چند عضو دارند؟

مطابق قانون دوره فعالیت هر شورا از تاریخ تشکیل چهار سال خواهد بود و انتخاب مجدد آنان بلامانع است. تعداد اعضای شورای اسلامی روستاهای تا 1500 نفر جمعیت سه نفر و روستاهای بیش از 1500 نفر جمعیت و بخش پنج نفر خواهد بود. تعداد اعضای شوراهای اسلامی شهرهای تا 50 هزار نفر، 5 نفر؛ شهرهای بیش از 50 هزار تا دویست هزار نفر جمعیت، 7 نفر؛ شهرهای بیش از 200 هزار تا یک میلیون نفر جمعیت، 9 نفر؛  شهرهای بیش از یک میلیون نفر جمعیت، 11 نفر و شهر تهران نیز 15 نفر می باشد.

انتخابات شورای شهر و روستا، تنها انتخابات سراسری در کشور است که بدون نظارت شورای نگهبان برگزار می‌شود. مطابق قانون بررسی و رسیدگی به صلاحیت داوطلبان انتخابات شوراهای اسلامی برعهده هیئت‌های اجرایی و نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا است.

مهم ترین وظیفه شوراهای اسلامی شهر

شاید بتوان مهم‌ترین وظیفه شوراهای اسلامی شهر را انتخاب شهردار دانست. مطابق قانون، شورای اسلامی شهر موظف است بلافاصله پس از رسمیت یافتن نسبت به انتخاب شهردار واجد شرایط اقدام نمایند. شهردار انتخابی نمی‌تواند عضو شورای شهر باشد. همچنین سوال و حتی استیضاح شهردار برعهده شوراهای شهر است. از دیگر وظایف شوراهای اسلامی شهر در حوزه نظارت، پژوهش و برنامه‌ریزی و تصویب بودجه شهری است. شورای شهر می‌تواند در هر مقطع زمانی بر روی عملکرد شهرداری نظارت کند و به صورت کتبی گزارش عملکرد بخواهد و در هر موردی که نیاز به تذکر یا راهنمایی بود به صورت کتبی به شهرداری ابلاغ کند.

زمان آغاز ثبت نام داوطلبان عضویت در شوراهای اسلامی

بر اساس اطلاعیه ستاد انتخابات کشور، مقرر است انتخابات هفتمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روست در روز جمعه مورخ 1405/02/11 برگزار گردد؛ به همین منظور ثبت نام از داوطلبان عضویت در شورای اسلامی شهر از روز یکشنبه مورخ 1404/10/21 تا روز شنبه مورخ 1404/10/27 جمعا به مدت 7 روز به عمل خواهد آمد.

علی زینی وند، رییس ستاد انتخابات کشور، در گفت وگویی تلویزیونی با اشاره به جزییات برگزاری این انتخابات خاطر نشان کرد که بر اساس قانون جدید در اطلاعیه‌ای که صادر کردیم، لازم است کسانی که نمانیدگی و عضویت در شوراها را بر عهده دارند از تاریخ 1404/7/21 تا 1404/7/27 استعفای خود را تقدیم کنند. از آنجا که مبنای استعفا روز ثبت نام است، بنابراین ما توصیه می کنیم که داوطلبان همان روز 21 مهر را مبنا قرار دهند؛ اگرچه  27 مهر آخرین مهلت برای استعفا است.

کدام داوطلبان باید قبل از ثبت نام استعفا دهند

بر اساس ماده 41 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، مقامات و مشاغل همتراز ذیل که قصد داوطلبی برای نمایندگی هفتمین دوره شوراهای اسلامی کشور را دارند به واسطه مقام و شغل خود از داوطلب شدن برای  انتخابات شوراهای اسلامی کشور محرومند مگر آنکه حداقل سه ماه قبل از ثبت‌نام از سمت خود استعفاء نموده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند؛

رییس­ جمهور و مشاوران و معاونان وی، نمایندگان مجلس خبرگان­ رهبری، وزرا، معاونان و مشاوران آنان، نمایندگان مجلس شورای ­اسلامی، معاونان و مشاوران رییس مجلس شورای اسلامی، اعضای شورای ­نگهبان، رییس ‌قوه قضاییه و معاونان و مشاوران وی، رییس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور و معاونان و مشاوران آنان، رییس دیوان عدالت اداری، رییس دیوان محاسبات کشور و معاونان وی، دادستان دیوان محاسبات، رییس‌سازمان بازرسی کل کشور و معاونان وی، شهرداران، شاغلان نیروهای مسلح، رؤسای سازمان ها و ادارات عقیدتی سیاسی نیروهای مسلح، رییس سازمان صدا و سیمای‌ جمهوری اسلامی ایران و معاونان وی، دبیر هیأت دولت، رؤسای دفاتر سران سه قوه، رؤسای سازمان­های دولتی، رؤسای دانشگاهها (دولتی و غیردولتی)، رییس دانشگاه آزاد اسلامی، رؤسای کل و مدیران عامل بانک­ها، رییس‌جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و معاونان وی، رییس بنیاد مستضعفان، رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران، رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، رییس کمیته امداد امام خمینی (ره)، مدیران عامل شرکت های دولتی (‌مانند شرکت مخابرات، دخانیات و ... )، رییس سازمان نظام پزشکی ‌ایران، رییس سازمان نظام مهندسی کشور و اعضای هیأت‌مدیره اتحادیه‌های صنفی کشوری و هیأت‌رییسه اتاق اصناف ایران، مدیران کل ادارات کل ستادی مجلس شورای اسلامی، مدیران­ کل تشکیلات ستادی وزارتخانه‌ها و سازمان ها و ادارات دولتی و سایر رؤسا و مدیرانی که حوزه مسؤولیت آنان به کل کشور ‌تسری دارد، از عضویت در شوراهای اسلامی سراسر کشور محرومند مگر آنکه سه ماه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و به هیچ وجه در آن ‌پست شاغل نباشند.

 استانداران و معاونان و مشاوران آنان، فرمانداران و معاونان آنان، معاونان شهردار، بخشداران، مدیران کل ادارات استانداری، مدیران کل، معاونان ادارات کل، دادستان­ ها، دادیارها، بازپرس ­ها، قضات، رؤسای دانشگاه ها (دولتی و غیر دولتی) و رؤسای شعب آن ها، رؤسای بانک ­ها، رییس و اعضای هیأت­ مدیره سازمان نظام پزشکی، رییس و اعضای هیأت ­مدیره سازمان نظام مهندسی، اعضای هیأت­ مدیره اتحادیه‌­های صنفی غیرکشوری، هیأت­رییسه اتاق اصناف شهرستان، رییس و اعضای هیأت‌مدیره سازمان نظام مهندسی کشاورزی، رییس و اعضای هیأت ­مدیره سازمان نظام پرستاری، رییس و اعضای هیأت­ مدیره کانون وکلای دادگستری، مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه، رؤسا و معاونان سازمان­ها و شرکت­ های دولتی و نهادها و مؤسسات دولتی و یا وابسته به دولت که از بودجه عمومی به هر مقدار استفاده می‌نمایند و سایر رؤسا و مدیران استان، شهرستان و بخش به ترتیب از عضویت در شوراهای اسلامی واقع در محدوده استان، شهرستان و بخش محرومند، مگر آنکه ‌ سه ماه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند.

مدیران مناطق و نواحی شهرداری و مؤسسات و شرکتهای وابسته و دهیاران از عضویت در شورای اسلامی شهر و روستای محل خدمت محروم اند، ‌مگر آنکه سه ماه قبل از ثبت‌نام از سمت خود استعفاء نموده و به‌هیچ وجه در آن سمت شاغل نباشند.

ارائه گواهی سوء پیشینه الزامی است

همچنین به استناد تبصره 2 بند «ط» ماده37  قانون برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، ارائه گواهی عدم سو پیشینه که از تاریخ صدور آن بیش از سه ‌ماه نگذشته باشد، برای تمامی داوطلبان شوراهای اسلامی کشور در هنگام ثبت ‌نام الزامی است.

ثبت نام داوطلبان به شکل الکترونیکی خواهد بود

یکی دیگر از تغییراتی که در قانون برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا اعمال شده است، ثبت نام الکترونیکی داوطلبان است. به گفته رییس ستاد انتخابات کشور، فرم ثبت نام در حال طراحی است و به زودی در اختیار نامزدها قرار خواهد گرفت. فلذا داوطلبان هفتمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، باید آمادگی لازم را برای ثبت نام الکترونیکی داشته باشند.

آغاز رسمی فرآیند انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا

در روز جمعه(21 شهریور) نشست مدیران کل سیاسی استانداری‌های کشور با محوریت انتخابات شوراهای اسلامی در مشهد برگزار شد. در این نشست که با حضور معاون سیاسی وزیر کشور و مدیران کل سیاسی استان‌ها تشکیل گردید، فرآیند انتخابات شوراهای اسلامی به طور رسمی آغاز شد.

علی زینی وند؛ معاون سیاسی وزیر کشور در این نشست با دفاع از انتخابات الکترونیکی به‌عنوان یکی از تحولات بنیادین در کشور خاطر نشان کرد که ما سال‌هاست برای الکترونیکی کردن انتخابات تلاش کرده‌ایم. برخی می‌گویند این کار راه نفوذ را باز می‌کند، اما حقیقت این است که انتخابات الکترونیک موجب شفافیت، سلامت و سرعت بیشتر می‌شود. این موضوع در دولت‌های مختلف، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا، پیگیری شده و اکنون به نقطه‌ای رسیده که باید به‌طور کامل نهادینه شود.

بر اساس اعلام وزارت کشور، هفتمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در 11 اردیبهشت 1405 برگزار می شود و هم زمان با این انتخابات سراسری، دو انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری نیز برگزار خواهد شد.