به نظر حمله اسراییل به قطر همچون پتکی بر سر کشورهای عرب مسلمان آنان را از این خواب شتری بیدار کرده است. تجاوز به قطر که یک کشور میانجی و متحد آمریکاست، نشان داد رژیم صهیونیستی در راستای این راهبرد هیچ مرزی را رعایت نمیکند. این رویداد، نهتنها برای قطر، بلکه برای تمام کشورهای غرب آسیا، یک هشدار بزرگ است: «اسراییل این بار قطر را هدف قرار داد، بار بعد چه کشوری خواهد بود؟ در این بین اما علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در پیامی در شبکه ایکس آن هم با زبان عربی و سرتاسر کنایه به استقبال نشست دوحه رفت. لاریجانی که همواره به صراحت، هدفمندی و تأثیرگذاری سخنانش شناخته میشود، این بار نیز با کلماتی که جزء جزء آن معنادار بود، خطاب به سران کشورهای اسلامی نوشت :« هشدار به دولتهای اسلامی! تشکیل اجلاس کنفرانس اسلامی پر از سخنرانی و بدون نتیجه عملی (همانند نشست شورای امنیت) مساوی است با سفارش تجاوز جدید به رژیم صهیونیستی! حداقل علیه دیوانگی این رژیم «ستاد عملیات مشترک» تشکیل دهید. همین تصمیم ارباب این رژیم را بسی نگران میکند تا برای ایجاد صلح جهانی و جایزه نوبل! ،دستپاچه، اوامر خود به رژیم صهیونیستی را تغییر دهد. برای مسلمانان گرسنه و مظلوم فلسطینی که کاری نکردید، حداقل برای جلوگیری از نابودی خودتان تصمیم مختصری بگیرید!» استقبال کاربران عرب از پیشنهاد لاریجانی این پیام بلافاصله با استقبال کاربران عرب زبان همراه شد. بسیاری از دنبالکنندگان عرب زبان صفحه علی لاریجانی در ایکس، حکام عرب کشورهای اسلامی را به «انفعال» و «سرسپردگی به آمریکا و اسراییل» متهم کردند و خواستار «اتحاد دنیای اسلام در برابر دشمنان مشترک» شدند. بسیاری از کاربران با به کاربردن ضرب المثلی در دنیای عرب که میگوید «لقد أسمعتَ لو نادیت حیاً، ولکن لا حیاه لمن تنادی» یعنی اگر زندهای را صدا بزنی، صدایت را میشنود؛ اما تو کسی را صدا میزنی که زندگی در او نیست؛ سران عرب را موجوداتی توصیف کردند که اثری از «غیرت و انسانیت» در آنها نیست. باید گفت؛ هشدار علی لاریجانی به کشورهای اسلامی را باید یکی از مواضع پیشدستانه و دقیق در بزنگاه پرتنش این روزهای منطقه دانست. این پیام، در عین ایجاز، حامل دو پیام کلیدی بود: نخست، ضرورت عبور از سطح واکنشهای نمادین و ورود به مرحله اقدام عملی؛ دوم، هشدار به رهبران اسلامی درباره پیامدهای هرگونه تعلل در شکلدهی یک راهبرد مشترک. لاریجانی با این موضعگیری نشان داد که ایران نهتنها تحولات جاری را به دقت رصد میکند، بلکه آماده است بهعنوان بازیگری فعال، مسیر حرکت جمعی را نیز پیشنهاد دهد. از این زاویه، هشدار لاریجانی صرفاً یک واکنش لحظهای نبود، بلکه نقشه راهی غیررسمی برای جهان اسلام به شمار میآمد؛ نقشهای که بر اساس آن، تنها با عبور از وضعیت انفعال و ورود به عرصه ابتکار سیاسی و امنیتی میتوان در برابر تجاوزگریهای تلآویو ایستاد. به بیان دیگر، پیام او تلنگری بود به سران منطقه که فرصت آزمون فرارسیده است و هر روز تأخیر در تصمیمسازی، تنها به سود رژیمی خواهد بود که جز با هزینهسازی برای جهان اسلام بقای خود را تضمین نمیکند. فرصت استثنایی تهران برای همگرایی منطقهای اما فارغ از پیام مهم لاریجانی، حضور رییسجمهور ایران در نشست اضطراری دوحه، تنها یک مشارکت نمادین محسوب نمیشود، بلکه فرصتی استراتژیک برای بازتعریف مواضع جمهوری اسلامی در قبال همگرایی منطقهای به شمار میرود. پیامهای حمایتی تهران به قطر، نشانهای آشکار از اراده سیاسی برای ایستادن در کنار همسایگان و تبدیل حمایت از فلسطین به سیاست عملی و نه صرفاً شعارگونه است. این موقعیت میتواند بستری برای ارائه پیشنهادهای مشخص از سوی ایران باشد؛ پیشنهادهایی که در حوزههای امنیتی، اقتصادی و سیاسی به ایجاد سازوکارهای مشترک منجر شود. از طراحی مکانیزمهای اطلاعاتی و پدافندی گرفته تا همکاری در مقابله با تحریمها و فشارهای خارجی، همگی میتوانند در دستور کار قرار گیرند. به باور تحلیلگران، اگر چنین ابتکارهایی با همراهی دیگر کشورهای منطقه دنبال شود، جبههای واحد و مبتنی بر اعتماد متقابل شکل خواهد گرفت که قدرت بازدارندگی جهان اسلام را بهطور جدی افزایش میدهد. از این منظر، تهران در دوحه نه صرفاً بهعنوان یک عضو، بلکه بهعنوان بازیگری پیشنهاددهنده و راهبردساز میتواند جایگاه خود را تثبیت کند و به محور همگرایی واقعی بدل شود. روزنامه خراسان |