در حالی بازار ارز وارد فازهای جدید قیمت شده و رکوردهای را ثبت کرده است که به اعتقاد برخی کارشناسان و تحلیلگران، بازار در فاز انتظار قرار دارد و مهمترین عامل در تغییر قیمت‌ها، مسایل سیاسی است. مقامات دولتی نیز تاکید دارند در حال حاضر دلار بالای ۱۰۰ هزار تومان غیرقابل انکار است، اما حجم بسیار بالایی از آن روانی‌ است. این را اخیرا فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت عنوان کرده است.

محمدرضا فرزین، رییس‌کل بانک مرکزی نیز در یک اظهارنظر پس از ورود دلار به کانال ۱۰۰ هزار تومانی گفت: بانک مرکزی هیچ برنامه‌ای برای افزایش نرخ ارز ۷۰ هزار تومانی ندارد؛ چراکه تجربه گذشته نشان می‌دهد این اقدام منجر به تورم شدید خواهد شد.

این در حالی است که علی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد پیش‌تر گفته بود: دولت تلاش می‌کند شرایطی ایجاد شود که بازار ارز یک نرخ داشته باشد و بانک مرکزی بتواند آن را مدیریت کند تا ثبات اقتصادی به دست آید.

سرمایه‌گذاران ریسک کاهش قیمت را بپذیرند

با این وجود، برخی کارشناسان اعتقاد دارند که تخلیه فشار سیاسی می تواند زمینه را برای کاهش نرخ‌ها مهیا کند؛ به‌طوری که محمد کشتی‌آرای، رییس اسبق اتحادیه طلا و جواهر در گفتگو با خبرآنلاین این هشدار را به سرمایه‌گذاران داد که ریسک کاهش قیمت را در صورت از میان رفتن تنش‌ها در نظر بگیرند.

به گفته او، همان‌طور که تحولات سیاسی ناشی از بیانیه سه کشور اروپایی درباره مکانیزم ماشه سبب شد قیمت‌ها بالا رود، یک توافق یا یک خبر خوش در حوزه دیپلماسی نیز سبب می‌شود قیمت‌ها دستخوش کاهش شود. پس باید این مساله را مدنظر قرار داد و با پذیرش ریسک دست به سرمایه‌گذاری در این بازار زد.

در این خصوص حمیدرضا جیهانی، کارشناس اقتصادی عنوان کرد: افزایش اخیر نرخ ارز موقتی و ناشی از نگرانی‌های سیاسی است؛ مکانیسم ماشه صرفا جنبه سیاسی و روانی دارد و دیگر ظرفیت تحریمی تازه‌ای علیه ایران وجود ندارد. تجربه پایان سال گذشته و همچنین جنگ ۱۲ روزه نشان داد که افزایش نرخ ارز تحت‌تاثیر هیجانات سیاسی کوتاه‌مدت است.

حسن ولی‌بیگی، اقتصاددان نیز متذکر شد: افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر بیشتر ناشی از رفتار هیجانی عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان است، اما این روند می‌تواند با انتشار خبرهای مثبت یا تعدیل‌کننده از مذاکرات سیاسی به سرعت معکوس شود. واقعیت این است که رفتارهای هیجانی چندان با سیاست‌گذاری ارزی قابل کنترل نیست.

بازارساز چقدر در کنترل قیمت‌ها موثر است؟

در همین رابطه کامران سلطانی، دبیر کانون صرافان ارز نیز به خبرآنلاین گفت: فعلا شرایط و جو روانی حاکم بر بازار و اقتصاد ایران مبهم است. به این ترتیب عجیب نیست که نرخ ارز به ارقام فعلی رسیده باشد.

وی ادامه داد: در عین حال گزارش‌ها و تحلیل‌هایی که از چشم انداز کشور و نرخ دلار و تورم منتشر می‌شوند که البته این قبیل گزارش‌ها بر میزان نااطمینانی‌ها خواهد افزود.

دبیر کانون صرافان ارز با پیش‌بینی روند آتی بازار ارز توضیح داد: جنگ از بزرگ‌ترین بحران‌ها است و در یک وضعیت جنگی همه چیز تحت‌الشعاع آن قرار می‌گیرد. بازار ما که پیش از جنگ هم شرطی بود و اکنون شرطی‌تر هم شده است.

سلطانی‌زاده ادامه داد: البته در طول جنگ ۱۲ روزه با اقدام به موقع، سیاست‌گذار موفق شدند قیمت‌ها را کنترل کند.

سلطانی با یادآوری فضای حاکم در روزهای مذاکرات غیرمستقیم تاکید کرد: حمله اسراییل به ایران، آن تصویر را یک‌سره دگرگون کرد و حالا خبری از پالس‌های مثبت دیده نمی‌شود.

او درباره چشم‌انداز بازار طلا هم عنوان کرد: طلا یک مقداری با ارز متفاوت است زیرا نرخ طلا به دو عامل بستگی دارد، یکی نرخ ارز بازار و دیگری نرخ جهانی طلا است و هر تغییری در این دو نرخ به سرعت قیمت طلا را دستخوش تغییر می‌کند. بازار جهانی طلا اکنون به اندازه بازار پرتلاطم ارز در کشور به تورم دامن نمی‌زند، ولی اقداماتی که در حوزه تعرفه‌گذاری یا نرخ بهره آمریکا انجام می‌شود، می‌تواند به سرعت بر نرخ اونس طلا در بازارهای جهانی تاثیر گذارد.

این تحلیل‌گر در پاسخ به اینکه سیاست‌گذار با سیاست‌هایش چقدر می‌تواند در کنترل قیمت‌ها موثر یاشد؟ تصریح کرد: در جنگ ۱۲ روزه اقدام بانک مرکزی در توقف معاملات موثر بود و جلوی جهش‌های دوباره را گرفت. اکنون بازارساز یا باید منابعش را به بازار بریزد تا قیمت را کنترل کند یا اینکه تمرکز خود را بر حفظ منابع ارزی کشور برای تامین نیازهای اساسی بگذارد. این روزها سیاست‌گذار تمایلی به ارزپاشی برای کنترل قیمت‌ها ندارد و حتی تخصیص ارز هم به مراتب کمتر و دشوارتر از گذشته شده است