وام | طرح نهضت ملی مسکن با هدف خانهدار کردن اقشار متوسط و کمدرآمد کشور کلید خورد؛ اما روند اجرایی آن با مشکلات جدی روبهرو شده: افزایش شدید آورده نقدی: برای تهرانیها، مبلغ اولیه 150 میلیون تومان بود که به بیش از یک میلیارد تومان رسیده است. اقساط سنگین و ناتوانی متقاضیان: اقساط ماهانه به حدی رسیده که بسیاری از خانوادهها توان پرداخت آن را ندارند. تاخیر در تحویل واحدها: بسیاری که چند سال پیش ثبتنام کردهاند هنوز خانه دریافت نکردهاند. کیفیت پایین ساخت: گزارشهایی از ترکخوردگی دیوار، ضعیف بودن تأسیسات و مشکلات زیرساختی. این وضعیت موجب نارضایتی عمومی شده و امید به طرحهای حمایتی بیشتر را افزایش داده است. سیاست جدید دولت: تسهیلات قرضالحسنه به سبک حمایت اجتماعی خبر خوش برای زوجهای جوان و دهکهای کمدرآمد این است که بانک مسکن طی دوره آغاز دولت چهاردهم اقدام قابل توجهی انجام داده است: پرداخت بیش از 20 همت تسهیلات قرضالحسنه (200 هزار میلیارد ریال) بین مرداد 1403 تا تیر 1404؛ 124671 فقره تسهیلات در این مدت. در کل سال اول دولت، تعداد 507251 فقره تسهیلات با ارزش 168 هزار میلیارد تومان اعطا شده که شامل مسکن ملی، تعمیرات، قرضالحسنه و سایر خدمات مالی بوده است. در سال جاری (تا پایان تیرماه 1404)، تعداد 41372 فقره تسهیلات قرضالحسنه به ارزش 74 هزار میلیارد ریال پرداخت شده، که رشد 57٪ در تعداد قرارداد نسبت به سال گذشته را نشان میدهد. از این بین، 2900 فقره تسهیلات قرضالحسنه ازدواج (9765 میلیارد ریال) و 3000 فقره تسهیلات فرزندآوری (حدود 3000 میلیارد ریال) ارائه شده است. این آمار نشان میدهد که دولت و بانک مسکن در شبکه حمایتی خود، تمرکز ویژهای بر اقشار نیازمند و اهداف اجتماعی—نظیر ازدواج و مسکن—گذاشتهاند. چرا این تسهیلات اهمیت دارند؟ 1. سبکسازی فشار مالی با توجه به شرایط هزینهبر مسکن ملی، ارائه تسهیلات قرضالحسنه—بهویژه برای زوجهای جوان—میتواند بخش قابل توجهی از فشار مالی را کاهش دهد. 2. پویایی اجتماعی و عدالت محوری تأکید بر تسهیلات ازدواج و فرزندآوری، نشاندهنده رویکرد عدالتمحور دولت و ارتقای رفاه عمومی است. مدیرعامل بانک مسکن این اقدامات را خدمت اجتماعی و فرهنگی توصیف کرده است. 3. جبران کاستیهای اجرا این حمایتها بخشی از پاسخی است به مشکلات طرح مسکن ملی—از جمله هزینههای بالا، تاخیر در تحویل و سقوط کیفیت ساخت. چالشها و راهحلها چالشهای اجرای طرح مسکن ملی بالا بودن اقساط ماهانه تا حدود 5 تا 12 میلیون تومان بسته به مبلغ وام و زمان بازپرداخت. تسهیلات موجود حتی با افزایش به 650 میلیون تومان یا بیشتر، کفاف هزینههای واقعی ساخت را نمیدهند. قشرهایی که توان نقدی ندارند، حتی با حمایتهای فعلی نمیتوانند ادامه دهند. پیشنهادات حمایتی بیشتر افزایش مبلغ وام نهضت ملی مسکن تا حدی که اقساط به توان متقاضی نزدیکتر شود (مثلاً 800 میلیون تومان یا بیشتر). ارائه یارییافتهای غیرنقدی ـ مانند زمین رایگان، تخفیف پروانه ساخت، مالیات کمتر، مصالح ارزان. شفافیت کامل در روند ساخت، هزینهها، اقساط و کنترل کیفیت برای بازسازی اعتماد عمومی. جدول خلاصه: حمایتهای بانک مسکن |