اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (دوشنبه) چهارم شهریورماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی در ابتدا روز پزشک را به همه پزشکان کشور تبریک گفت.

سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین یاد و خاطره پنج پزشکی که در جریان حمله تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند، گرامی داشت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در ادامه به تحولات منطقه اشاره کرد و گفت: مهمترین تحولی که قلب هر انسان آزاده ای را به درد می آورد تداوم نسل کشی در غزه است طیب 24 ساعت گذشته بیش از یکصد نفر در غزه توسط رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند.

وی افزود: دیروز اتفاق بسیار وحشتناکی رخ داد کشتار عامدانه پنج خبرنگار در حمله رژیم صهیونیستی و بار دیگر ثابت شد رژیم اشغالگر با حقیقت و آگاه سازی عمومی درباره جنایات در غزه و کرانه باختری مشکل دارد. ما این جنایت را به شدت محکوم می کنیم و بیانیه هم صادر کردیم و انتظار داریم نهادهای بین المللی و دیوان های بین المللی دادگستری و کیفری به این موضوع بپردازند.

این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره مصوبات نشست فوق العاده سازمان همکاری اسلامی که دیروز در جده برگزار شد، عنوان کرد: این اجلاس بنا به پیشنهاد ایران و یکی دو کشور دیگر دیروز برگزار شد. مهم این است موضوع فلسطین در سازمانی که مهمترین فلسفه وجودی آن رسیدگی به موضوع فلسطین است به صورت زنده نگهداشته شود.
وی گفت: باید تصمیمات این نشست ها را در حد خود ارزیابی کنیم.

بقایی بیان کرد: مهمترین تشکیل این سازمان حمایت از مبارزات مشروع مردم فلسطین برای تعیین حق سرنوشت بوده است.

وی گفت: در این اجلاس ایران پیشنهادات مشخصی را مطرح کرد که بخش قابل توجهی در قطعنامه پایانی نشست درج شده است. یکی از مباحثی که در آستانه برگزاری این اجلاس رخ داد اعتراف نخست وزیر رژیم صهیونیستی به پیگیری ایده اسراییل بزرگ که به معنای چشمداشت ارضی به تعدادی از کشورهای منطقه و اسلامی بود. در این قطعنامه این ایده محکوم شده و درخواست برای توقف صادرات تسلیحات به این رژیم و تجدیدنظر در قطع روابط دیپلماتیک با این رژیم و ... از جمله مواردی است که در قطعنامه به آنها اشاره شده است.

وی گفت: اجرایی کردن اینها نیازمند پیگیری در سازمان های دیگر از جمله سازمان ملل و شورای امنیت است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اقدامات دستگاه دیپلماسی برای جلوگیری از اجرایی شدن مکانیسم اسنپ بک، گفت: به هیچ وجه چنین نیست که ما درصدد تخفیف اهمیت آنچه که موسوم به سازوکار بازگرداندن تحریم های شورای امنیت باشیم. آگاه هستیم به تبعات نامطلوب چنین اتفاقی. وقتی می گوییم به هیچ عنوان طرف های اروپایی از صلاحیت قانونی و اخلاقی برای توسل به این سازوکار برخوردار نیستند یعنی نه تنها تایید نمی کنیم بلکه نگران تبعاتش هستیم.

وی افزود: آنچه دوستان در وزارت خارجه گفته اند این است که اجازه ندهیم این موضوع به جنگ روانی علیه مردم تبدیل شود. در عین حال وقتی قائل هستیم چنین حقی وجود ندارد و طرف های اروپایی مجاز نیستند که از این سازوکار برای بازگرداندن قطعنامه های تحریمی شورای امنیت استفاده کنند حتما برنامه روشنی داریم و تلاش های گسترده ای را به کار گرفتیم که چنین اتفاقی نیفتد.

بقایی بیان کرد: گفت وگوهایی که امروز در ژنو در حال انجام است بعد از تماس تلفنی وزیر خارجه با همتایان اروپایی و خانم کالاس و گفت وگوهایی که با چین و روسیه داریم در همین راستاست.
وی گفت: دستگاه دیپلماسی با این باور که سه کشور اروپایی حق هم از حیث قانونی و اخلاقی برای سوءاستفاده از سازوکار پس گشت ندارند از مدت ها قبل این موضوع را در دستورکار داشته و امیدواریم نتایج این تلاش ها مثمرثمر باشد.

بقایی درباره پیش نویس قطعنامه ای که گفته می شود روسیه برای تمدید قطعنامه 2231 ارائه داده نیز بیان کرد: ما در جریان پیش نویس روسیه هستیم و در حال بررسی آن هستیم.

خبرنگاری همچنین به طرح ادعاهای بی اساس مطرح شده از سوی دولت استرالیا مبنی بر دخالت ایران در دو حمله یهودستیزانه در شهرهای سیدنی و ملبورن و فرصت یک هفته ای به سفیر ایران برای ترک استرالیا و تعلیق فعالیت های سفارت این کشور در تهران اشاره کرد و نظر سخنگوی وزارت امور خارجه را جویا شد که وی گفت: در حال تصمیم گیری درباره نحوه پاسخ هستیم. مفهومی تحت عنوان یهودی ستیزی در فرهنگ و تاریخ و دین ما جایی ندارد. این موضوع و مفهوم پدیده ای غربی و اروپایی است.

وی افزود: متاسفانه در این موارد به فرافکنی رو می آورند برای توجیه سیاست های ضد ایرانیشان. به نظر می رسد این تصمیم متاثر از تحولات داخلی استرالیا باشد. دو هفته گذشته شاهد بودید تظاهرات و اعتراضات میلیونی در انتقاد به نسل کشی و کشتار در سرزمین های فلسطین رخ داد.

وی در پاسخ به سؤالی درباره خطوط قرمز ایران در مذاکرات با سه کشور اروپایی گفت: خط قرمز ما منافع ملی است.

وی همچنین گفت که اجلاس سران شانگهای دهم شهریور برگزار و رییس جمهور قرار است در این اجلاس شرکت کند. این اولین سفر رییس جمهور به چین است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره سفر فرمانده نیروی دفاع ملی آفریقای جنوبی که با واکنش سفارت آمریکا در پرتوریا مواجه شده و این سفارتخانه در بیانیه ای مداخله جویانه خواستار توضیح دولت آفریقای جنوبی درباره این سفر شد، عنوان کرد: حیرت آور است اینکه دو دولت مستقل و صاحب حاکمیت که دارای روابط طولانی تاریخی با هم هستند، شاهد چنین اقداماتی باشیم.

وی افزود: ایران به عنوان مخالف رژیم آپارتاید و معتقد به تعیین حق سرنوشت مردم آفریقای جنوبی با آفریقای جنوبی و سایر کشورهای آفریقایی روابط حسنه داشته و دارد.
بقایی ادامه داد: رفت و آمد بین مقامات رسمی دو کشور امری طبیعی و عادی است، آنچه غیرعادی است مداخله غیرقانونی مقامات آمریکایی و سفیر آمریکا و درخواست از یک کشور مستقل برا توضیح درباره یک تماس عادی دیپلماتیک بین دو کشور است.

سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: قطعا دولت آفریقای جنوبی به عنوان دولت مستقل در این خصوص مصالح خود را تشخیص می دهد.