به نقل از خبرآنلاین گزارش کمیته یکپارچه طبقه بندی امنیت غذایی (IPC) در 22 اوت 2025 (جمعه 31 مرداد) تأیید کرد که غزه، به ویژه شهر غزه و مناطق اطراف، با بیش از 500 هزار نفر در شرایط فاجعه بار و 1.4 میلیون نفر در آستانه قحطی است. این وضعیت نتیجه محاصره اسراییل، تخریب زیرساخت های غذایی و محدودیت های شدید کمک رسانی است که به عنوان یک بحران کاملاً ساخته دست انسان توصیف شده است. تأخیر در اعلام قحطی، علی رغم شواهد واضح، به موانع دسترسی و ملاحظات سیاسی نسبت داده می شود.

گزارش کمیته یکپارچه طبقه بندی امنیت غذایی (به اختصار IPC) (22 اوت 2025) تأیید کرد که قحطی در شهر غزه و مناطق اطراف آن، با جمعیتی حدود 514,000 نفر، برقرار است. این وضعیت با سه آستانه قحطی تعریف می شود: کمبود شدید غذا (20٪ خانوارها)، سوءتغذیه حاد در کودکان زیر پنج سال (30٪)، و مرگ ومیر روزانه حداقل دو نفر یا چهار کودک به ازای هر 10,000 نفر. در این شرایط بیش از 500,000 نفر در شرایط فاجعه بار (IPC Phase 5) با گرسنگی شدید، سوءتغذیه حاد و مرگ ومیر مواجه اند، و 1.4 میلیون نفر در شرایط اضطراری (IPC Phase 4) در خطر قحطی هستند. در همین راستا به گزارش وزارت بهداشت غزه، 271 نفر، از جمله 112 کودک، از گرسنگی و سوءتغذیه جان باخته اند. تخریب 98٪ زمین های کشاورزی، ممنوعیت ماهیگیری، و محاصره کامل از مارس 2025 دسترسی به غذا را غیرممکن کرده است. این وزارتخانه (29 ژوییه 2025) از افزایش 300٪ موارد سوءتغذیه کودکان در شمال غزه خبر داد، و بیش از 20,000 کودک از آوریل تا ژوییه 2025 برای سوءتغذیه حاد درمان شده اند.

از سوی دیگر قحطی غزه نتیجه محاصره عمدی اسراییل، تخریب زیرساخت های غذایی مانند نانوایی ها و مزارع، و محدودیت های شدید بر کمک رسانی است. گاردین گزارش داد که اسراییل میزان کالری مورد نیاز فلسطینی ها را محاسبه کرده، اما تنها کسری از آن را اجازه ورود داده است، که به مهندسی گرسنگی تعبیر شده است. در تایید این مسئله، ریم توفیق خادر، مادر پنج فرزند، به بی بی سی جهانی گفت فرزند چهارساله ام نمی داند میوه و سبزیجات چه مزه ای دارند که این مسئله ابعاد انسانی فاجعه را نشان می دهد. این بحران با تأثیرات بلندمدت، مانند رشد ناقص و آسیب های شناختی در کودکان، نسل های آینده را نیز تهدید می کند و تراکم جمعیتی بالای غزه (2.1 میلیون نفر در 365 کیلومتر مربع) شدت این فاجعه را تشدید کرده است.

که اعلام رسمی قحطی تا 22 اوت 2025 به تأخیر افتاد و علی رغم هشدارهای مکرر از مارس 2024، اعلام قحطی نیازمند تأیید سه آستانه توسط کمیته یکپارچه طبقه بندی امنیت غذایی و کمیته بازبینی قحطی (FRC) است، که به داده های جامع نیاز دارد. اما محدودیت های دسترسی اسراییل، به ویژه در شمال غزه، جمع آوری داده های مرگ ومیر را دشوار کرد. تا آنجا که حتی پس از کاهش جزیی محاصره در مه 2025، کمک ها به صورت محدود وارد شده و داده های کافی جمع آوری نشده بود. ملاحظات سیاسی نیز نقش داشتند؛ از سوی دیگر رهبران جهانی اغلب منتظر طبقه بندی قحطی پس رو می مانند تا از پیامدهای سیاسی اجتناب کنند.

تأخیر در اعلام قحطی نتیجه موانع فنی و فشارهای سیاسی است. محدودیت های دسترسی اسراییل، که جمع آوری داده ها را مختل کرد. این محدودیت ها به اسراییل امکان داد شدت بحران را کم اهمیت جلوه دهد، همان طور که نتانیاهو ادعا کرد هیچ گرسنگی در غزه وجود ندارد . فشارهای سیاسی از سوی متحدان اسراییل، به ویژه آمریکا، که طبق گزارش گاردین از اتهامات مستقیم اجتناب کرده، نیز به تأخیر کمک کرد. این تأخیر خطر مرگ ومیر قابل پیشگیری را افزایش داد و کمک رسانی فوری را به تعویق انداخت.از سوی دیگر، فقدان داده های جامع، به ویژه در شمال غزه، نشان دهنده چالش های ارزیابی در مناطق جنگی است.

کمیته یکپارچه طبقه بندی امنیت غذایی از سال 2004 تنها در چهار مورد قحطی را تأیید کرده است: اتیوپی (1984-1985)، سومالی (2011)، سودان جنوبی (2017 و 2020)، و سودان (2024). قحطی سومالی بیش از 100,000 کشته داشت، در حالی که سودان و سودان جنوبی نیز با مرگ ومیر و آوارگی گسترده همراه بودند. قحطی غزه به دلیل سرعت شروع، شدت، و ماهیت کاملاً انسانی (ناشی از محاصره و تخریب) بی سابقه است. کل جمعیت 2.2 میلیونی غزه در سطوح سوم قحطی یا بالاتر قرار دارد، که در مقایسه با سومالی (4.6 میلیون نفر) و سودان (8.1 میلیون نفر) بی نظیر است. قحطی هلند (1944-1945) نشان داد که سوءتغذیه مادران باردار تأثیرات چندنسلی مانند بیماری های قلبی و دیابت دارد، که مشابه خطرات کنونی در غزه است.

قحطی غزه با سومالی متفاوت است، زیرا در سومالی خشکسالی و درگیری داخلی عوامل اصلی بودند، اما در غزه محاصره عمدی و تخریب زیرساخت ها نقش اصلی را دارند. این امر قحطی غزه را به هولودومور اوکراین (1932-1933)، که نتیجه سیاست های استالین بود، شبیه تر می کند. تراکم جمعیتی بالای غزه شدت بحران را افزایش داده است، برخلاف سودان که مناطق وسیع تری را در بر می گیرد. تأثیرات بلندمدت، مانند سوءتغذیه 95٪ زنان باردار و شیرده در شمال غزه، با قحطی هلند قابل مقایسه است و خطر آسیب های شناختی و جسمی در کودکان را نشان می دهد. این مقایسه بر ضرورت اقدام فوری برای جلوگیری از فاجعه چندنسلی تأکید دارد.

اعلام قحطی واکنش های گسترده ای را برانگیخت. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، آن را شکست بشریت و فاجعه دست ساز خواند و خواستار آتش بس فوری و دسترسی کامل بشردوستانه شد. این در حالی است که بیش از 100 سازمان بشردوستانه، از جمله پزشکان بدون مرز، اسراییل را به مهندسی گرسنگی متهم کردند. در مقابل، نتانیاهو گزارش IPC را دروغ آشکار خواند و حماس را متهم به سرقت کمک ها کرد. وزارت خارجه اسراییل گزارش را جعلی دانست.

اما واکنش ها شکاف سیاسی عمیقی را نشان می دهند. محکومیت های سازمان ملل و سازمان های بشردوستانه فشار بر اسراییل را افزایش داده، اما فقدان اقدامات عملی مانند تحریم ها محدودیت های دیپلماتیک را نشان می دهد. انکار اسراییل، به گفته گاردین، بخشی از استراتژی کاهش شدت بحران و سرزنش حماس است. در مقایسه با سومالی (2011)، که اعلام قحطی کمک های جهانی را تسریع کرد، واکنش به غزه به دلیل ملاحظات سیاسی کندتر بوده است. اعتراضات داخلی در اسراییل، مانند خواسته های خانواده های اسرا، ممکن است به آتش بس کمک کند، اما بدون رفع محاصره، بحران ادامه خواهد یافت.

قحطی غزه که تأیید هم شده ، نتیجه محاصره اسراییل، تخریب زیرساخت ها و محدودیت های کمک رسانی است. تأخیر در اعلام به دلیل موانع دسترسی و ملاحظات سیاسی، جان های بسیاری را به خطر انداخت. این قحطی، در مقایسه با سومالی و سودان، به دلیل ماهیت انسانی و تراکم جمعیتی بی سابقه است. واکنش های جهانی، از محکومیت سازمان ملل تا انکار اسراییل، نشان دهنده پیچیدگی های سیاسی است. آتش بس فوری و دسترسی بشردوستانه تنها راه جلوگیری از فاجعه بزرگ تر است.