الزام افتتاح حساب‌های وکالتی و ممنوعیت خرید خودرو توسط اشخاص حقوقی طبق مصوبه جدید شورای رقابت از روند ثبت‌نام خودرو حذف شد. این تغییر در تازه‌ترین نامه رسمی شرکت ایران خودرو به بورس که در سامانه کدال منتشر شده، نیز تایید شده است.

در نامه مدیرعامل این خودروساز خطاب به رئیس اداره نظارت بر ناشران گروه صنعتی و معدنی سازمان بورس و اوراق بهادار، به بند ۳ دستورالعمل جدید شورای رقابت استناد شده که بر اساس آن نرخ‌های فروش خودرو ابتدا توسط هیات‌مدیره خودروساز تعیین شده و سپس مدارک و مستندات مربوط به قیمت‌گذاری برای سازمان حمایت ارسال می‌شود. بعد از این مرحله، سازمان حمایت بر قیمت‌ها نظارت خواهد کرد.

همچنین، در ادامه این نامه به ماده ۴ دستورالعمل شورا اشاره شده که بر اساس آن، الزام افتتاح حساب وکالتی و ممنوعیت خرید خودرو توسط اشخاص حقوقی حذف شده است. اما جزئیات ماده ۴ دستورالعمل ۵۴۳ شورای رقابت که ایران خودرو به آن استناد کرده، چه می‌گوید؟ این ماده شرایط محدودکننده خرید خودرو را یادآوری کرده است.

از جمله اینکه حداقل سن متقاضیان خرید خودرو باید ۱۸سال باشد. همچنین متقاضیانی که طی ۴۸ماه گذشته صدور فاکتور خودرو نزد شرکت‌های ایران خودرو و سایپا یا طی ۲۴ماه گذشته صدور فاکتور خودرو نزد دیگر شرکت‌ها داشته‌اند امکان ثبت‌نام و خرید خودرو ندارند.

در ضمن، متقاضیانی که دارای پلاک انتظامی فعال هستند امکان ثبت‌نام و خرید خودرو ندارند.بنابراین شورای رقابت در آیین‌نامه خود از سویی برخی از موارد محدودکننده خرید خودرو را حفظ و برخی موارد دیگر همچون الزام حساب وکالتی را حذف کرده است.

ناگفته نماند که پیش‌تر ایران خودرو در دومین طرح فروش خود که در مردادماه کلید خورد، مبلغ مورد نیاز برای بلوکه کردن در حساب‌های وکالتی را از ۳۶۰‌میلیون تومان به ۱۰۰‌میلیون تومان رساند که در راستای همان آسان‌تر شدن مسیر ثبت‌نام برای خرید خودرو با توجه به کاهش خرید از سوی متقاضیان بود. آمارها نیز بیانگر همین ریزش تقاضا در بازار خودروی ایران است.

بررسی آماری ثبت‌نام ششمین دور خرید محصولات ایران خودرو نشان می‌دهد که بیش از ۵۲۰هزار نفر برای خرید محصولات این خودروساز ثبت‌نام کرده بودند، این در حالی‌ است که در هفتمین دوره این رقم به ۴۱۴هزار و ۷۹۳ نفر رسیده است که نشان از یک ریزش حدود ۱۰۶هزارنفری متقاضیان دارد.

در حالی خودروساز بزرگ کشور تصمیم به کاهش محدودیت‌های ثبت‌نام خودرو گرفته که پیش‌تر سیاستگذاران همزمان با عرضه خودرو در سامانه یکپارچه با هدف کاهش دلالی و واسطه‌گری در بازار، اقدام به وضع محدودیت‌هایی از قبیل افتتاح حساب وکالتی یا ممنوعیت خرید توسط اشخاص حقوقی کرده بودند، اما حالا ورق در بازار خودروی ایران برگشته است.

نمای کلی از بازار خودروی ایران نشانگر رکود عمیقی است که در چند ماه اخیر بر سر آن سنگینی می‌کند، در نتیجه این شرایط رکودی، تقاضای مصرف‌کننده روند نزولی را طی کرده است. کاهش انتظارات تورمی و افت جذابیت سوداگرانه در خرید خودرو، موجب شده تا خریداران از معاملات سفته‌بازی دوری کنند.

در واقع در شرایط کنونی خرید خودرو به‌عنوان یک کالای مصرفی و نیاز واقعی مورد توجه قرار گرفته و متقاضیان سرمایه‌گذاری با هدف کسب سود در آن کاهش پیدا کرده‌اند.

در سال‌های گذشته خودرو به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای مورد استقبال قرار می‌گرفت و همین موضوع سبب بالا گرفتن تب تند دلالی در این بازار شده بود اما حالا بازار خودرو به سقف قیمتی خود رسیده و شاهد کاهش اختلاف قیمت از درب کارخانه تا بازار هستیم، همین امر دلالان را از این بازار فراری داده است.

با این اوصاف، حالا دیگر محدودیت‌های خرید توجیهی ندارد و سیاستگذاران و خودروساز در جهت کاهش این محدودیت‌ها گام برداشته‌اند؛ همان‌طور که در دستورالعمل جدید شورای رقابت که بر اساس آن متولی قیمت‌گذاری خودرو تغییر کرده و در نامه جدید ایران خودرو به بورس شاهد این تغییرات هستیم.