حقوق بازنشستگان | در شرایطی که تورم، افزایش هزینههای زندگی، و کاهش قدرت خرید، بازنشستگان را بیش از پیش تحت فشار قرار داده، خبرهای تازهای از پرداخت بخشی از مطالبات و معوقات بازنشستگان منتشر شده که میتواند نویدبخش گشایشهایی باشد. آغاز پرداخت وام ازدواج فرزندان بازنشستگان وام 60 میلیون تومانی در پنج مرحله بر اساس اعلام حجتاله میرزایی، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، مرحله نخست پرداخت وام 60 میلیون تومانی ازدواج فرزندان بازنشستگان تا پایان ماه جاری انجام میشود. او توضیح داد که این وام برای خانوادههایی که قبلاً در سامانه ثبتنام کردهاند و مدارکشان تکمیل شده است، در پنج مرحله و با اولویتبندی مشخص پرداخت خواهد شد. این اقدام، گامی مهم در جهت کاهش هزینههای خانوادگی و کمک به جوانان در آغاز زندگی مشترک است. واریز مرحله سوم وام ضروری 50 میلیون تومانی بیش از 30 هزار بازنشسته مشمول شدند میرزایی همچنین خبر داد که مرحله سوم پرداخت وام ضروری 50 میلیون تومانی نیز برای حدود 30 هزار نفر از بازنشستگان مشمول این مرحله انجام شده است. با این اقدام، در مردادماه دو مرحله از وام ضروری واریز شده است. این وام میتواند بخشی از هزینههای درمان، مسکن یا زندگی روزمره بازنشستگان را پوشش دهد و از فشار اقتصادی آنها بکاهد. متناسبسازی حقوق بازنشستگان خویشفرما احکام صادر شد، واریزی تا پایان شهریور موضوع متناسبسازی حقوق بازنشستگان خویشفرما نیز در دستور کار قرار گرفته است. طبق اعلام صندوق بازنشستگی، احکام این گروه صادر شده و مطالبات مربوطه تا پایان شهریور ماه 1403 پرداخت خواهد شد. این اقدام در جهت جبران عقبماندگیهای مزدی در شرایط تورمی انجام میشود و یک گام عملی در راستای اجرای قانون همسانسازی است. تسویه حساب با معلمان بازنشسته سال 1400 پرداخت مرحله دوم معوقات با حقوق مرداد در خبر دیگری، مدیرعامل صندوق بازنشستگی اعلام کرد که مطالبات معلمان بازنشسته سال 1400 در مرحله دوم نیز پرداخت میشود. طبق این اعلام، در مردادماه مرحله دوم معوقات همزمان با حقوق ماهانه واریز شده و مطالبات این قشر بهطور کامل تسویه خواهد شد. بازنشستگان فرهنگی همواره یکی از گروههای مطالبهگر بودهاند و تحقق این وعده، از نظر روانی و مالی، اهمیت فراوان دارد. متناسبسازی سال 1403 در حال پرداخت است واریز مرحله پنجم از 10 مرحله به گفته میرزایی، مرحله پنجم از مجموع 10 قسط تعیینشده متناسبسازی حقوق سال 1403 نیز با حقوق مردادماه به حساب بازنشستگان مشمول واریز شده است. این پرداختیها با هماهنگی نزدیک با سازمان برنامه و بودجه و بانک عامل انجام شدهاند و تلاش شده روند پرداختها سرعت بگیرد. وعدههایی که محقق نشدند؛ اعتماد از دست رفته بازنشستگان قسط دوم معوقات معلمان هنوز پرداخت نشده است در حالی که قسط اول معوقات معلمان بازنشسته در خردادماه پرداخت شد، وعدهی پرداخت قسط دوم آن در تیرماه محقق نشد. طبق آخرین خبرها، با تاخیری یکماهه قرار است این مبلغ تا پایان مردادماه واریز شود. اما این تأخیر باعث کاهش اعتماد عمومی شده و برخی بازنشستگان معتقدند که «این وعدهها اغلب عملی نمیشود.» وضعیت صندوق بازنشستگی در سال 1403 رشد تعداد بازنشستگان و بار مالی مضاعف طبق آمار منتشرشده از صندوق بازنشستگی کشوری: در پایان سال 1402 تعداد بازنشستگان این صندوق حدود 1,770,000 نفر بود. در سال 1403 این رقم به 1,850,000 نفر رسیده است. همچنین 700,000 نفر بیمهپرداز فعال به این صندوق مرتبط هستند. این آمارها نشان میدهد که بار مالی صندوق در حال افزایش است و تأمین منابع پایدار برای پرداخت حقوق و معوقات، یکی از چالشهای جدی دولت و نهادهای بودجهای است. قانون همسانسازی؛ اجرا یا تأخیر؟ اگر قانون است، چرا تاخیر در اجرا؟ یکی از مطالبات اساسی بازنشستگان، اجرای کامل قانون همسانسازی حقوق است. در حالیکه دولت موظف به اجرای این قانون بوده، پرداختهای متناسبسازی با تأخیر و در قالب اقساط انجام شده است. سؤال اصلی بازنشستگان این است: آیا اگر مسئولان برای معیشت خودشان چنین تصمیمگیری میکردند، باز هم اینگونه عمل میکردند؟ چرا واریزیها به تأخیر میافتد؟ بیثباتی منابع، عدم برنامهریزی مالی دلیل اصلی این تأخیرها از نظر کارشناسان: عدم تخصیص بهموقع بودجه ناترازی صندوقهای بازنشستگی تغییرات لحظهای در سیاستهای بودجهای کمبود نقدینگی در خزانه برخی کارشناسان معتقدند که «پرداخت اقساطی معوقات، تنها تسکینی موقت است و مشکلات ساختاری نیاز به اصلاحات ریشهای دارند.» ضرورت بازطراحی نظام بازنشستگی در ایران چالشهایی که تنها با وعده رفع نمیشوند با توجه به افزایش جمعیت سالمندان، نرخ پایین تولد، فشار بر صندوقها، و تورم مزمن، ساختار فعلی بازنشستگی در ایران با چالشهای بزرگی مواجه است. پیشنهاد کارشناسان برای بهبود وضعیت: تنوعبخشی به منابع درآمدی صندوقها اصلاح ساختار نظام حقوق و مزایا شفافسازی روند پرداخت معوقات افزایش کف حقوق بازنشستگان متناسب با تورم واقعی بازنشستگان؛ ستونهای فراموششده جامعه آیا امید به بهبود وضعیت وجود دارد؟ بازنشستگان امروز، کارمندان پرتلاش دیروزند. آنها انتظار دارند که حاصل سالها تلاش خود را در قالب زندگی با کرامت و رفاه نسبی دریافت کنند. پرداخت وام، معوقات و همسانسازی حقوقها، تنها بخشی از مطالبات آنهاست. بازنشستگان، فراتر از پول، عدالت، احترام و امنیت اقتصادی میخواهند. نتیجهگیری: وعدهها کافی نیست، اقدام میخواهیم پرداخت وام ازدواج، وام ضروری، معوقات فرهنگیان و اقساط متناسبسازی گامهای مثبتی هستند، اما مشکلات ساختاری نظام بازنشستگی کشور فراتر از این وعدههاست. برای بازگرداندن اعتماد از دسترفته، لازم است که دولت: به تعهدات قانونی خود در زمانبندی مشخص عمل کند، منابع پایدار برای صندوقها تعریف کند، و صدای بازنشستگان را بشنود نه فقط در زمان بحران. |