ساعاتی پیش از دیدار دیشب رییس‌جمهور امریکا با ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین و رهبران اروپایی در کاخ سفید، دونالد ترامپ یک بار دیگر به زلنسکی گوشزد کرد که اوکراین راهی جز مصالحه بر سر بخشی از سرزمین خود با روسیه ندارد تا شاید صلح یک‌روزه‌ای را که طی هفت ماه گذشته نتوانسته به دست بیاورد، به قیمت جدایی بخش‌هایی از خاک اوکراین رقم بزند: «کریمه که در دوران اوباما واگذار شد (12 سال پیش، بدون شلیک حتی یک گلوله!) دیگر بازگرداندنی نیست.»

جوان آنلاین: زلنسکی و رهبران اروپا در اقدامی بی‌سابقه به دیدار ترامپ در کاخ سفید رفتند تا برای اوکراین صلح به ارمغان بیاورند، صلحی که ترامپ می‌خواهد با بخشیدن بخش‌های مهمی از خاک اوکراین، به جایزه‌اش -نوبل صلح- برسد! در آغاز جنگ اوکراین و روسیه، سناتوری از امریکا با حمایت از اصل جنگ گفته بود هر دو طرف که کشته می‌شوند، «روس‌تبار» هستند! حالا و در زمان پیشروی‌های روس‌ها، صرفه امریکا و اروپا در توقف جنگ است. زلنسکی که بسیاری او را در ایران و خارج از ایران، یک قهرمان می‌دیدند چالشی بزرگ دارد. او ابتدا مخالف واگذاری خاک سرزمینش بود، اما حالا گویا چاره دیگری نمی‌بیند، چون او نیست که می‌خواهد تصمیم بگیرد. رهبران اروپا که می‌روند تا با این تصمیم ترامپ همراهی کنند، همزمان با سخنان وزیر خزانه‌داری امریکا هم روبه‌رو شده‌اند که گفته است متحدان ما یعنی اروپا، کره و ژاپن باید به صندوق مالی امریکا تبدیل شوند و در شرکت‌ها و صنایع خاصی در امریکا سرمایه‌گذاری کنند.

***

شب گذشته دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا میزبان ولودیمیر زلنسکی و رهبران آلمان، فرانسه، انگلیس و چند کشور اروپایی در کاخ سفید بود. طبق برنامه، ترامپ و زلنسکی ابتدا در دفتر بیضی کاخ سفید دیداری خصوصی داشتند که بیش از یک ساعت طول کشید. ترامپ با توییت در شبکه تروث‌سوشال که ساعاتی قبل از این جلسه انجام شد، تلویحاً به زلنسکی گوشزد کرده بود که باید بین صلح با روسیه و حفظ خاک اوکراین دست به یک انتخاب دردناک بزند: «رییس‌جمهور زلنسکی در اوکراین می‌تواند جنگ با روسیه را تقریباً فوری پایان دهد، اگر بخواهد؛ یا می‌تواند به جنگ ادامه دهد.» او در ادامه نوشت: «به یاد بیاورید که جنگ چگونه آغاز شد. کریمه که در دوران اوباما واگذار شد (12 سال پیش، بدون شلیک حتی یک گلوله!) دیگر بازگرداندنی نیست، و هیچ‌گونه ورودی برای اوکراین به ناتو در کار نخواهد بود. برخی چیز‌ها هرگز تغییر نمی‌کنند!»

ترامپ تضمین امنیتی می‌دهد

پس از این دیدار خصوصی، ترامپ جلسه‌ای گسترده‌تر با حضور رهبران اروپایی از جمله امانوئل ماکرون، رییس‌جمهور فرانسه؛ فردریش مرتس، صدراعظم آلمان؛ کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر انگلیس؛ الکساندر استاب، رییس‌جمهور فنلاند؛ جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا؛ مارک روته، دبیرکل ناتو و اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا برگزار کرد. مهم‌ترین چیزی که طی روز‌های گذشته، بعد از ملاقات ترامپ با پوتین در آلاسکا تغییر و زمینه حضور رهبران اروپا در پایتخت امریکا را فراهم کرد، گزارش‌هایی بود که درباره موافقت ترامپ با ارائه تضمین امنیتی غیرناتویی به اوکراین منتشر شد. متیو ویتاکر، سفیر امریکا در ناتو گفته که در تضمین‌های امنیتی که در صورت دستیابی به توافق صلح به اوکراین داده خواهد شد، ناتو هیچ نقشی نخواهد داشت ولی ممکن است مشارکت «ائتلاف داوطلبان» و ایالات متحده را در بر گیرد. ویتاکر گفته که «اگر نیرو‌هایی در میدان باشند، ائتلاف داوطلبانی شامل کشور‌هایی مانند فرانسه، آلمان، بریتانیا و احتمالاً امریکا شکل بگیرد، همان اصل «حمله به یکی، حمله به همه» بخشی از آن خواهد بود. اوکراین قطعاً بخشی از آن ائتلاف داوطلبان در میدان خواهد بود.» پیش‌تر استیو ویتکاف، نماینده ویژه رییس‌جمهور امریکا هم که در ملاقات جمعه قبل او با پوتین در آلاسکا حضور داشت گفته بود که ایالات متحده و روسیه بر سر تضمین‌های امنیتی برای اوکراین توافق کرده‌اند، اما اکنون همه چیز به تصمیم کی‌یف بستگی دارد. به گفته ویتکاف، این تضمین‌ها شامل حضور ناتو نخواهد بود، اما بر اساس اصل پنجم ناتو عمل خواهد کرد و واشینگتن به‌عنوان ضامن ایفای نقش می‌کند. 

بیش از کریمه... 

هرچند ترامپ پیش از نشست دیشب، در توییت خود صرفاً روی چشم‌پوشی اوکراین از کریمه اصرار کرده بود، ولی شواهد و قرائن نشان می‌دهد مصالحه ارضی که ترامپ از زلنسکی انتظار دارد، به همین‌جا ختم نمی‌شود. 

دو منبع آگاه که نام‌شان فاش نشده به رویترز گفته‌اند که «ولادیمیر پوتین» رییس‌جمهور روسیه در نشست با «دونالد ترامپ» در آلاسکا گفته که شرط او برای پایان دادن به جنگ در اوکراین و برقراری آتش‌بس این است که کی‌یف باید مناطق شرقی را که هنوز نیرو‌های نظامی روسی نتوانسته‌اند به کنترل خود درآورند، به روسیه واگذار کند که این به معنای از دست دادن 20 درصد از خاک اوکراین است. به گفته این دو نفر، مسکو نیز در مقابل نیرو‌های خود را از بخش‌های کوچکی از اوکراین که اکنون تحت کنترل روسیه هستند، خارج خواهد کرد و همچنین می‌پذیرد که اوکراین در چارچوبی غیرناتویی زیر چتر امنیتی غرب قرار گیرد. 

زلنسکی پیش از جلسه دیشب، موافقت امریکا با مشارکت در تضمین امنیتی به اوکراین را یک تغییر مهم قلمداد کرده و نوشته بود «موافقت امریکا با اروپا برای ارائه تضمین‌های امنیتی به اوکراین و به تبع آن به همه اروپا مسئله‌ای مهم است. این یک تغییر قابل‌توجه است.» هرچند زلنسکی در همین توییت نوشت که «این صلح باید دائمی باشد و نه مانند سال‌ها پیش که اوکراین وادار شد کریمه و بخشی از منطقه شرقی دونباس را تسلیم کرده و (این مناطق) سرپل حمله جدید پوتین شوند.» ولی تمرکز توییت او بر اینکه «همگی ما به شدت مایلیم که این جنگ را به سرعت و با آسودگی خاطر پایان دهیم» نشان داد که احتمالاً او خود را برای مصالحه ارضی آماده کرده است. او البته یک شرط جدید را هم به شروط خود درباره پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا اضافه کرده و نوشته که «ما پیوستن کی‌یف به اتحادیه اروپا را بخشی از ضمانت‌های امنیتی می‌دانیم»؛ چیزی که بیش از هر زمان ظن و گمان‌ها درباره موافقت او با مصالحه ارضی را تقویت کرده است. با حضور رهبران اروپایی در جلسه دیروز کاخ سفید، امریکا کوشید نقش اروپا را در این مذاکرات برجسته کند، اما واقعیت‌های دیپلماتیک نشان می‌دهد که تصمیمات اصلی همچنان در واشینگتن و توسط حلقه‌ای محدود اتخاذ می‌شود.

منبع: روزنامه جوان