بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت برنج ایرانی نسبت به هفته های اخیر کاهش ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزارتومانی داشته است، اما کماکان خانوارها به این نرخ گلایه دارند و اذعان می کنند که جهش یکباره قیمت برنج چشمگیر بود که با تشدید نظارت ها انتظار می رود شیب نزولی قیمت برنج استمرار یابد و همواره به نرخ منطقی خود برسد.

آمارها حاکی از آن است که ماهانه به طور متوسط ۲۵۰ هزارتن برنج در کشور مصرف می شود که دوسوم آن از محل تولید داخل و مابقی از طریق واردات تامین می شود که امسال براساس مصوبه هیئت دولت ممنوعیت واردات لغو شد تا بازار به تعادل برسد.

غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به علل افزایش قیمت در بازار گفت: ۵۰ درصد برنج مصرفی کشور با ارز ترجیحی وارد می‌شود که مشمول قیمت گذاری است و باید بر اساس قانون قیمت گذاری و در سامانه‌های مشخص توزیع شود.۵۰ درصد دیگر در داخل کشور تولید می‌شود که به دلیل عدم اختصاص ارز ترجیحی به آن نمی‌توانیم به قیمت گذاری ورود کنیم و قیمت آن در بازار تعیین می‌شود.

وزیرجهادکشاورزی با بیان اینکه قیمت برخی ارقام پرمحصول برنج ایرانی افزایش قیمت نامتعارف نداشته است، افزود: دو رقم برنج ایرانی افزایش غیرمتعارف داشته که باتوجه به عرضه محصول جدید برنج به بازار، روند قیمتی آن روبه کاهش است.

نوری قزلجه با بیان اینکه افزایش قیمت برنج دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد که یکی از آن اصلاح الگوی کشت و ممنوعیت کاشت برنج در استان‌های غیرشمالی و کاهش ۳۰۰ هزار تنی در تولید ارقام خاص است، خاطرنشان کرد: برای سال جاری تلاش کرده‌ایم تعاونی ها و تشکل ها را وارد بازار کنیم تا انحصار را از افراد خاص بگیریم و این تعاونی‌ها بتوانند نقش تنظیم گری را در عرضه و تقاضا داشته باشند.

قیمت برنج ایرانی کاهشی شد

رضا کنگری رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه قیمت برنج همزمان با فصل برداشت روند نزولی به خود گرفته است، گفت: بررسی ها حاکی از آن است که قیمت هرکیلو برنج ایرانی ۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش یافته به طوریکه قبل از فصل برداشت، بنکداری ها هرکیلو برنج هاشمی درجه یک را ۳۳۵ هزارتومان تهیه می کردند که با ورود بار جدید مازندران قیمت به ۲۱۰ تا ۲۱۵ هزارتومان رسیده است، همچنین با برداشت برنج گیلان و عرضه به بازار تا ۱۰ روز آینده روند کاهش قیمت شیب بیشتری خواهد داشت.

کنگری با بیان اینکه در ۲۰ روز گذشته قیمت هرکیلو برنج پاکستانی ۱۳۵ تا ۱۴۰ هزارتومان و هندی ۷۰ تا ۷۵ هزارتومان است، افزود: در حال حاضر قیمت هرکیلو برنج پاکستانی در بنکداری ها ۹۰ تا ۹۵ هزارتومان و هندی ۵۸ تا ۶۰ هزارتومان است‌.

رئیس اتحادیه بنکداران‌مواد غذایی ادامه داد: برآوردها حاکی از آن است که با برداشت انبوه برنج گیلان و عرضه به بازار، شیب کاهشی قیمت تند تر می شود که براین اساس بازار برنج به تعادل می رسد.

وی با اشاره به تاثیر لغو ممنوعیت بر بازار برنج گفت:لغو ممنوعیت بازار برنج منجر به واقعی شدن قیمت برنج می شود که امیدواریم در ۲ هفته آتی قیمت واقعی تر شود.

 راهکار تعادل قیمت برنج در بازار چیست؟

عطااللّه هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: سال گذشته به رغم ماندن برنج  روی دست کشاورز و اصرار بر خرید و جمع آوری محصول با نرخ تضمینی توسط دولت و عرضه در مواقع نیاز به بازار این امر رخ نداد،  درحالیکه قیمت تضمینی که برای برنج در نظرگرفته می شود، در برخی مواقع باید نسبت به خرید با آن نرخ  عمل شود. 

 وی با اشاره به علل نوسان قیمت برنج در بازار افزود: سال گذشته دلالان و واسطه ها وارد خرید شدند و پس از انبار محصول را با قیمت های بالایی عرضه می کنند.

هاشمی گفت: اعتقاد بر این است که میزان نیاز، تولید و مصرف به طور شفاف باید محاسبه شود و کسری از طریق واردات در زمان مقرر انجام شود تا با عرضه به موقع مشکلی در تنظیم بازار برنج نداشته باشیم‌.

بر اساس تصمیم وزارت جهاد کشاورزی، قرار است به زودی عرضه برنج با هدف افزایش شفافیت، در سامانه بازارگاه عرضه شود که این موضوع منجر به شفافیت توزیع در موضوع احتکار و گرانی برنج و تسهیل رفع تعهد ارزی می شود.

نیاز ماهانه برنج خارجی کشور ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزارتن است

مجید رضا خاکی دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، با اشاره به ثبت سفارش‌های اخیر گفت:  با ورود محموله‌های ثبت سفارش شدع به کشور، در کنار آغاز فصل برداشت برنج ایرانی و استمرار تامین برنج خارجی انتظار می‌رود تعادل مطلوبی در بازار ایجاد شود.

به گفته وی، بازار برنج در ماه‌های اخیر تحت‌تأثیر نوسان قیمت برنج ایرانی قرار داشت، اما اکنون روند کاهشی قیمت آغاز شده است. افزایش قیمت برخی ارقام پرمصرف داخلی باعث شده بخشی از تقاضا به سمت برنج خارجی برود.

خاکی ادامه داد: برآوردها نشان می‌دهد در حال حاضر نیاز ماهانه کشور به برنج خارجی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن است که در ایام پرمصرف مانند عید نوروز، ماه رمضان و سایر مناسبت‌ها حتی از این میزان هم فراتر می‌رود؛ بنابراین تأمین مستمر و کافی برنج، به جهت پاسخ به تقاضا و تعدیل قیمت‌ها، اهمیت ویژه‌ای دارد.

این مقام مسئول با اشاره به آمار واردات افزود: از ابتدای سال تا نیمه مردادماه حدود ۵۰۰ هزار تن برنج سفید ترخیص شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۱ درصد رشد داشته است. با توجه به کاهش محسوس تولید (تخمینی) داخل نسبت به سال گذشته و الگوی مصرف کنونی، به نظر می‌رسد تا پایان سال حداقل ۹۰۰ هزار تن دیگر واردات لازم باشد تا کسری موجود جبران شود.

به گفته دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، بازار برنج هندی که سهم عمده بازار را در اختیار دارد، در وضعیت آرام و مناسبی قرار دارد و با اصلاح سیاست‌ها و برنامه‌ریزی تأمین، قیمت برنج پاکستانی نیز می‌تواند تعدیل بیشتری پیدا کند.

 خاکی افزود: در صورت تداوم روند فعلی، تأمین به‌موقع ارز واردات و اصلاح سازوکار تأمین، می‌توان انتظار داشت همزمان با عرضه برنج تازه ایرانی، بازار در ماه‌های آینده به آرامش کامل بازگردد.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران گفت: آرامش پایدار در بازار، نتیجه هماهنگی همه ارکان زنجیره تأمین، از سیاست‌گذار و تامین‌کننده تا شبکه توزیع است. هرگاه تخصیص ارز و ترخیص بدون وقفه انجام شود و سیاست‌های تنظیم بازار با واقعیت تولید داخلی همسو و نظارت اصولی هم برقرار باشد، نه کمبودی احساس خواهد شد و نه قیمت‌ها به‌طور غیرمنطقی افزایش پیدا می‌کند.

کارشناسان براین باورند که با برداشت انبوه برنج ایرانی و عرضه به بازار، قیمت برنج با استمرار روند کاهشی به تعادل می رسد که انتظار می رود با تشدید نظارت دستگاه های مسئول از التهابات و سودجویی عوامل واسطه و دلال جلوگیری شود تا مردم بتوانند برنج‌ مورد نیاز را خریداری کنند.