احسان ظفری، رئیس هیأت مدیره اتحادیه فرآورده‌های لبنی و مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونی‌های کشاورزی دامداران ایران، دلیل گرانی مداوم لبنیات را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

کارخانجات لبنی در حال تعطیلی هستند
احسان ظفری: در مصوبه اردیبهشت‌ماه، قیمت هر کیلوگرم شیر خام 23هزار تومان تعیین شد و با احتساب هزینه حمل و... تا در کارخانه به 25تا 26هزار تومان رسید. ازآنجاکه قیمت نهایی محصولات به‌طور میانگین 70درصد متأثر از شیر خام است، مصوبه افزایش قیمت شیر خام مستقیما هزینه تولید محصولات لبنی را تا 70درصد افزایش قیمت مصوب بالا می‌برد. در این میان هزینه‌های بسته‌بندی حدود 10درصد، هزینه حقوق و انرژی و... حدود 10درصد و مالیات و سود تولیدکننده هم 10درصد بر قیمت نهایی محصول مؤثر است که از مجموع اینها، فقط هزینه حقوق سالی یک‌بار افزایش می‌یابد و مابقی تابعی از شرایط بازار و وضعیت فعالیت و درآمد شرکت است. الآن از 6میلیون لیتر شیر خریداری شده در کشور حدود یک‌میلیون لیتر صرف صادرات می‌شود و مابقی متکی به بازار داخل است. بازار داخلی ظرفیت بالایی ندارد و بسیاری از صنایع لبنی با این قیمت‌ها صرفه اقتصادی خوبی ندارند، به‌طوری‌که تاکنون 800 واحد لبنی تحت‌فشار هزینه‌ها تعطیل شده‌اند.

مقصرگرانی لبنیات، بخش توزیع است
مجتبی عالی: گره بازار لبنیات این است که چرخه توزیع را مدنظر قرار نمی‌دهیم. الآن به‌طور میانگین قیمت درِ کارخانه اغلب محصولات 40درصد پایین‌تر از قیمت مصرف‌کننده آن است، یعنی دامدار که با مصرف نهاده شیر تولید و واحد لبنیاتی که این شیر خام را به محصول تبدیل می‌کند درمجموع با حساب همه هزینه‌ها و پول شیر، 60درصد قیمت محصول لبنی را می‌گیرند و توزیع که این محصول را به مصرف‌کننده می‌رساند 40درصد از قیمت نهایی. قیمت فعلی شیر خام برای دامدار صرف ندارد و برای جبران هزینه‌ها باید به کیلویی 34هزار تومان افزایش پیدا کند. در ادامه برای اینکه این افزایش قیمت ضروری به مصرف‌کننده فشار نیاورد، ناچار هستیم شبکه توزیع را اصلاح کنیم تا بخشی از سهم 40درصدی به دامدار برسد. در این صورت مصرف‌کننده مشمول گرانی نخواهد شد.

کسی گرانی لبنیات را گردن نگرفت
در بخش پایانی میزگرد، بحث به وضعیت تسویه پول شیر خام کشیده شد؛ موضوعی که دامداران از طولانی شدن زمان تسویه گلایه داشتند و نماینده صنایع لبنی ضمن تکذیب طولانی شدن فرآیند، مدعی پیش‌پرداخت پول برای خرید شیر خام شد. در این بخش دوطرف با کسانی تماس گرفتند تا ادعای خود را اثبات کنند. در مورد ادعای دامداران مشخص شد که بسیاری از ایستگاه‌های جمع‌آوری شیر دامداری‌های خرد پول خود را با چک‌های مدت‌دار دریافت می‌کنند.درنهایت، هیچ‌کدام از طرف‌های حاضر، نقش خود در گرانی لبنیات را نپذیرفت و همگان متفق‌القول، خود را تحت‌فشار هزینه دانستند. گرچه جای خالی نماینده شبکه توزیع در این میزگرد خالی بود، اما احتمالا نماینده این صنف نیز درصورت حضور از به‌صرفه نبودن سود 40درصدی فروش محصولات لبنی در سطح خرده‌فروشی گلایه می‌کرد.