تحلیلگر مسائل پاکستان معتقد است سفر رییس‌جمهور به اسلام‌آباد بعد از مواضع خوبی که این کشور در جریان جنگ 12 روزه داشت، نشان دهنده نوعی تجدید بیعت میان دو کشور و تقویت بیش از پیش مناسبات است.

«محمدرضا منافی» در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از اهمیت سفر رییس‌جمهور کشورمان به پاکستان اظهار داشت: سفر روسای جمهوری اسلامی ایران به پاکستان همیشه با توجه به رابطه همسایگی و روابط راهبردی دو کشور از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بوده است، اما در شرایط کنونی ایران در شرایط خاصی به سر می‌برد و تقریبا یک ماه از جنگ 12 روزه گذشته، لذا انجام یک سفر خارجی توسط رییس‌جمهور به کشوری مثل پاکستان که مواضع خوبی را در جنگ 12 روزه اتخاذ کرد، می‌تواند نشان دهنده یک تجدید بیعت ایران و پاکستان و تقویت بیش از پیش مناسبات باشد.

وی تصریح کرد: همچنین این سفر چنین پیامی را در صحنه بین‌الملل دارد که این دو کشور در شرایط دشوار همیشه پشتیبان هم بودند و با مواضع منطقی و حمایت‌گرایانه از یکدیگر حمایت کرده‌اند؛ اگر چه فراز و فرودهایی در روابط دو کشور گاهی در خصوص مسائل مرزی یا امنیتی وجود داشته، اما این‌ها بین دو همسایه که یک مرز طولانی هزار کیلومتری دارند با توجه به اوضاع منطقه در واقع اتفاقاتی طبیعی است.

این کارشناس مسائل پاکستان همچنین بیان کرد: بنابراین نمی‌شود انتظار داشت این مرز هزار کیلومتری با توجه به شرایطی که پاکستان و منطقه دارد یک مرز کاملا امن و بدون دردسر باشد. در واقع هر از گاهی فراز و فرودهایی است که نمی‌شود آن ها را دلیل ناامن بودن مرزها دانست. 

سفر پزشکیان به پاکستان فرصتی برای جمع‌بندی پیشنهادات برای اجلاس سران شانگهای است

منافی در ادامه اظهار داشت: نکته دیگری که باعث اهمیت این سفر در این برهه از زمان می‌شود این است که حدود یک ماه آینده اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای به میزبانی چین برگزار می‌شود. ایران و پاکستان هر دو عضو اصلی و رسمی این سازمان هستند، لذا این سفر یک ماه قبل از اجلاس سران شانگهای فرصت خوبی برای سران دو کشور است که مواضع خود را مرور و یکسان سازی و احتمالا پیشنهادات مشترکی را برنامه‌ریزی کنند، لذا این سفر فرصت خوبی برای مرور، جمع بندی و مقدمه سازی برای شانگهای است.

وی درباره استقبال نخست‌وزیر پاکستان از رییس‌جمهور کشورمان نیز گفت: حضور شهباز شریف در فرودگاه نشان دهنده یک احترام بالا و اهمیت فوق‌العاده‌ای است که پاکستان به این سفر داده و همچنین سفر رییس‌جمهور کشورمان به لاهور و حضور در آرامگاه اقبال لاهوری که نماد دوستی فرهنگی و زبانی دو کشور است در واقع نشان دهنده اراده جمهوری اسلامی ایران برای تقویت روابط مردم با مردم و فرهنگی است و می‌تواند پیام‌های زیادی از حسن نیت ایران برای گسترش همه جانبه روابط با این کشور داشته باشد. 

مهم‌ترین موارد مغفول مانده در روابط ایران و پاکستان مناسبات اقتصادی و تجاری است

این تحلیلگر مسائل پاکستان در ادامه در تحلیل خود از موارد مغفول مانده در روابط ایران و پاکستان و نیز موضوعاتی که باید تقویت و گسترش یابد، ابراز داشت: مهم‌ترین موارد مغفول مانده در روابط دو کشور مناسبات اقتصادی و تجاری است که باید در نظر داشت ایران و پاکستان با یکدیگر جمعیت بیش از 300 میلیون نفری را تشکیل می‌دهند و این مساله بدان معناست که دو کشور پتانسیل‌های زیادی دارند برای این که بتوانند نیازهای اقتصادی و تجاری یکدیگر را تامین کنند، اما یک تجارت دو سه میلیارد دلاری در سال که خوش‌بینانه‌تر  باشد اصلا شایسته این دو کشور بزرگ نیست و بخاطر همین بود که دکتر پزشکیان قبل از سفر اعلام کرد تلاش دو کشور بر این است مناسبات تجاری را به 10 میلیارد دلار برسانند، شاید این رقم بسیار آرمان‌گرایانه در شرایط فعلی باشد.

وی تصریح کرد: تحقق این هدف در مناسبات اقتصادی اراده خیلی بالایی را از دو طرف می‌خواهد مخصوصا ازطرف پاکستان که به شدت در مناسبات با ایران به دلیل تحریم های یک جانبه آمریکا احتیاط می‌کند، اگر چه این تحریم ها یک جانبه و غیر قانونی است و تحریم‌های سازمان ملل نیست و برای پاکستان نمی تواند الزام آور باشد اما پاکستان نیز مناسبات خود را با آمریکا دارد و نمی‌شود انتظار داشت پاکستان مناسبات پر حجم تجاری، اقتصادی، امنیتی و سیاسی خودش را با آمریکا فدای مناسباتش با ایران کند، لذا پاکستان سعی می‌کند کج‌دار و مریز تا جایی که می‌تواند مناسبات را با ایران گسترش دهد.

منافی یادآور شد: همچنین پاکستان بسیار امیدوار است که مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا اگر چه الان اوضاع و احوال خوبی ندارد ولی بتواند به سرانجامی برسد، تحریم‌های ایران کاهش پیدا کند و پاکستان بتواند یک جهش در مناسبات تجاری و اقتصادی با ایران انجام دهد.

ایران و پاکستان همچنان نیازمند تقویت و آرامش مرزها هستند

این کارشناس مسائل پاکستان ادامه داد: مورد دیگر در مناسبات دو کشور مسائل مرزی است، ایران و پاکستان همچنان نیازمند تقویت و آرامش مرزها هستند، ضمن این که گذرگاه‌های مرزی باید ساماندهی شود، کامیون های زیادی از طرف ایران به پاکستان تردد می‌کنند که با مشکلات زیادی مواجه هستند و امکانات زیادی وجود ندارد گاهی چندین روز در شرایط آب و هوایی سخت و با حداقل امکانات پشت مرز هستند، خوب است برای تردد کامیون‌ها شرایط و تدابیر بهتری اندیشیده شود.

وی همچنین گفت: موضوع دیگر داستان غم انگیز خط لوله گاز است که پاکستان به بهانه تحریم‌های آمریکا حاضر نشده این کار را انجام دهد و به نظر می‌رسد ایران هم دیگر انگیزه‌ای در این مساله ندارد.

پاکستان در شرایط سخت یک گذرگاه خوب تنفسی برای ایران است

منافی همچنین درباره پیام‌های این سفر در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی گفت: با توجه به شرایط سخت منطقه‌ای و شرایط سخت ایران در منطقه هرگونه تقویت مناسبات ایران به ویژه با کشورهای همسایه برای ایران حائز اهمیت است، فراموش نکنیم پاکستان یکی از کشورهای قدرتمند منطقه به لحاظ دفاعی و نظامی است و توانمندی‌های خوبی در زمینه تولید تجهیزات دفاعی، تسلیحاتی و نظامی دارد و حتی کارخانه تولید هواپیماهای جنگنده دارد که خط تولید جنگنده‌های جی اف چینی را دارد و لذا اگر چه نمی‌توان مستقیما گفت پاکستان در زمینه کمک‌های تسلیحاتی و تجهیزات دفاعی به ایران کمک کند، اما فراموش نکنیم در زمان جنگ هشت ساله ایران و عراق، کمک‌های خوبی اگر نگوییم توسط پاکستان از طریق و از مسیر پاکستان انجام شد و این کشور  نشان داده در شرایط سخت می‌تواند یک گذرگاه خوب تنفسی برای ایران باشد و شاید این اتفاق در شرایط کنونی هم بتواند برای ایران رقم بخورد.

ایران و پاکستان دوستانی برای تمام فصول هستند

وی خاطرنشان کرد: سفرهای روسای جمهوری اسلامی ایران به پاکستان و همچنین سفرهای نخست‌وزیر پاکستان به ایران در تمام دوره‌ها مرتب انجام شده و تماس‌ها در سطوح عالی و نشست‌های دو جانبه به طور منظم در جریان است، این نشان می‌دهد ایران و پاکستان همیشه در سطوح عالی روابط خودشان را حفظ کرده‌اند، لذا این سفر یکی از سفرهای مهم است و نشان می‌دهد دو کشور چه در شرایط آسان و دشوار دوستانی برای تمام فصول هم هستند، اگر چه پاکستان به لحاظ سیاسی تحت فشار از سوی برخی کشورها و قدرت‌هاست، اما شاهد مواضع شجاعانه از سوی پاکستان هستیم و این‌ها فی نفسه برای ما حائز اهمیت است.