به نقل از بهداشت نیوز، کودکان برای رشد جسمی و ذهنی به مواد مغذی خاصی نیاز دارند که با تغذیه مناسب و مغذی می توان این نیازها را برآورده کرد. تغذیه نامناسب می تواند منجر به عوارضی مانند تاخیر در رشد، ضعف سیستم ایمنی و افزایش خطر ابتلا به بیماری ها شود. از همین رو لازم است برای تامین نیازهای تغذیه ای و همینطور تامین انرژی موردنیاز کودک، غذای کودکان مغذی و مقوی سازی شود.

مغذی کردن غذا:

اضافه کردن برخی مواد غذایی با هدف افزایش مقدار پروتیین، ویتامین ها (مانند A، C و ...) و املاح غذا (مانند کلسیم، آهن، روی و ...) را مغذی کردن غذا می گویند.

مقوی کردن غذا:

اضافه کردن برخی مواد غذایی با هدف افزایش مقدار انرژی غذا را مقوی کردن غذا می گویند.

مقوی و مغذی کردن غذا برای تمام کودکان، به ویژه کودکان بیمار، دچار اختلال رشد، سوء تغذیه و یا نارس در زمان تولد توصیه می شود.
از آنجایی که مغذی کردن غذا می تواند باعث افزایش حجم غذای کودک شود، لازم است مغذی کردن به همراه مقوی سازی غذای کودک انجام شود.
راهکارهایی برای مغذی کردن غذا:

پس از معرفی تمام گروه های غذایی می توان، پودر جوانه غلات و حبوبات به غذا هایی مثل سوپ و فرنی با شیر مادر اضافه کرد.
اضافه کردن گوشت یا مرغ به غذا
استفاده از انواع حبوبات پخته شده مثل عدس و ماش
اضافه کردن تخم مرغ آب پز به سوپ یا ماکارونی یا پلو پس از طبخ
استفاده از انواع سبزی های زرد و نارنجی مثل هویج، کدو حلوایی و انواع سبزی های برگ سبز مثل جعفری و شوید به غذا
از دادن سوپ های رقیق یا بدون محتویات سوپ به کودک خودداری شود.
به انواع سبزی های پخته، سوپ یا آش کمی پنیر پاستوریزه اضافه شود.
در کودکان بالای یک سال کمی شیر پاستوریزه گاو به سوپ اضافه شود.
عصاره استخوان قلم گوسفند یا گاو به غذای کودک اضافه شود.
کمی ماست پاستوریزه به میوه ها اضافه شود.(ماست میوه ای)
انواع پودر مغزها مانند گردو، بادام و پسته به میوه ها، حریره، فرنی و شیر برنج اضافه شود.
در تهیه غذای کودک از گوشت با استخوان مثل ران مرغ یا ماهیچه گوسفند استفاده شود تا پروتیین و املاح بیشتری به بدن کودک برسد.
تهیه جوانه ها:

غلات (مانند گندم) و حبوبات (مانند عدس یا ماش) را بعد از پاک کردن و شستن، به مدت 24 ساعت در آب خیس کرده و سپس آب آن را خالی کرده و به صورت غیر فشرده در یک ظرف ریخته و روی ظرف را با پارچه بپوشانید. هر 8-7 ساعت یک بار محتویات ظرف را خیس کرده تا جوانه زدن شروع شود و بعد از گذشت حدود 2 روز می توان از جوانه ها برای تهیه سوپ استفاده کرد. جوانه ها را می توان حدود یک هفته در یخچال نگهداری کرد.

روش تهیه عصاره استخوان:

می توان به طور مستقیم قلم استخوان را در سوپ یا آش یا کته (شله) کودک انداخته و یا عصاره آن را تهیه و به تدریج مورد استفاده قرار داد. برای تهیه عصاره، قلم گوساله، بز یا گوسفند را به مدت دو ساعت در آب جوشانده و عصاره به دست آمده را می توان برای دو ماه در فریزر و یا برای چهار روز در یخچال نگهداری کرد.

روش تهیه آرد مخلوط غلات و حبوبات:

نسبت این مخلوط دو به یک است؛ یعنی چهار قسمت غلات (برنج یا گندم) به علاوه 2 قسمت حبوبات (لوبیا، سویا یا نخود) است.

غلات و حبوبات را تمیز کرده و بشویید.
حبوبات را در داخل ماهی تابه و روی شعله ملایم به مدت 30-15 دقیقه تفت دهید.
غلات را در داخل ماهی تابه و روی شعله ملایم به مدت کمتر از 10-5 دقیقه تفت دهید.
سپس حبوبات و غلات را بخوبی آسیاب کنید و سپس آنها را از الک بسیار ریز رد کنید.
آرد حاصل را می توان در ظرف در بسته و در محل خشک به مدت چهار ماه نگهداری کنید.
این آرد منبع بسیار خوبی از پروتیین و انرژی است و می توان از آن در تهیه انواع سوپ ها و یا به صورت فرنی استفاده کرد.

روش های مقوی کردن غذا:

غذاها با آب کم پخته شود و تکه های گوشت و حبوبات و سیب زمینی و سبزی ها بعد از پخته شدن له شود و به صورت پوره استفاده شود.
مقدار کمی کره، روغن زیتون یا روغن مایع به غذای کودک اضافه شود.
بر روی نان یا بیسکوییت کودک کمی کره یا روغن مالیده شود.
از انواع مغزها به صورت پودر شده مثل بادام، گردو و پسته در صورتی که آلرژی نداشته باشد در غذای کودک استفاده شود.

محمد مهدی تقوی طلب ، کارشناس مسوول واحد بهبود تغذیه جامعه شبکه بهداشت و درمان شهرستان بختگان