به نقل از مهر، شاخص مدیران خرید (شامخ) خرداد 1404 در گروه ماشین سازی و لوازم خانگی نشان دهنده رکود عمیق در این بخش از صنعت کشور است. طبق آمار منتشر شده، شامخ این گروه به عدد 34.5 رسید که حاکی از وضعیت رکودی شدید در فعالیت های صنعتی است.

شاخص میزان تولید محصولات به 28.4، میزان سفارشات جدید به 28.0 و میزان استخدام نیروی انسانی به 33.4 کاهش یافته است؛ ارقامی که نمایانگر افت چشمگیر فعالیت ها در این صنعت هستند.

اگرچه شاخص سرعت انجام و تحویل سفارشات به 53.8 رسیده و بالاتر از مرز رکود است، اما این موضوع بیشتر به دلیل نبود سفارش و ظرفیت خالی خطوط تولید است و نمی تواند نشانه بهبود تلقی شود. موجودی مواد اولیه نیز با رقم 42.9 از تنگنای تأمین در این بخش خبر می دهد.

افت تقاضای بی سابقه کالاهای بادوام

بررسی های میدانی خبرنگار مهر از بازارهای لوازم خانگی و گزارش های فعالان بازار نشان می دهد که صنعت لوازم خانگی، به عنوان یکی از صنایع سرمایه ای و بادوام کشور، در ماه های اخیر با کاهش بی سابقه تقاضا مواجه شده است.

این افت تقاضا عمدتاً به دلیل مسائل سیاسی، نوسانات ارزی، تورم بالا و کاهش اعتماد مصرف کنندگان رخ داده است. در شرایط نااطمینانی اقتصادی، خانوارها خریدهای غیرضروری و بلندمدت را به تعویق می اندازند. کالاهایی مانند یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و تلویزیون که از لوازم بادوام و گران قیمت هستند، از سبد مصرفی بسیاری از خانوارها حذف شده اند. حتی خانواده هایی که نیاز واقعی به تعویض یا خرید دارند، به دلیل افزایش هزینه ها، خرید را به تأخیر می اندازند.

از سویی دیگر بسیاری از مشتریان به جای خرید محصولات جدید، به گزینه های مقرون به صرفه تر روی آورده و ترجیح می دهند لوازم خانگی قدیمی خود را تعمیر کنندبسیاری از مشتریان به جای خرید محصولات جدید، به گزینه های مقرون به صرفه تر روی آورده و ترجیح می دهند لوازم خانگی قدیمی خود را تعمیر کنند تا عمر مفید آنها را افزایش دهند. این روند نه تنها بر درآمد تولیدکنندگان و فروشندگان تأثیر منفی گذاشته، بلکه باعث رشد بازار خدمات تعمیرات و قطعات یدکی شده است.

نکته دیگری که از سوی فعالان صنعت لوازم خانگی مطرح می شود مربوط به افزایش بازگشت چک های صادر شده توسط مشتریان است. بسیاری از خریدهایی که پیش تر با چک های مدت دار انجام می شد، اکنون با عدم تأمین وجه مواجه شده اند که نقدشوندگی بنگاه ها را کاهش داده و بحران نقدینگی را در میان تولیدکنندگان و فروشگاه ها تشدید کرده است.

همچنین نظام اعتباری که در سال های گذشته محرک اصلی فروش بازار لوازم خانگی بود، اکنون به حالت نیمه تعطیل درآمده است. سخت گیری در اعطای تسهیلات و کاهش توان شبکه بانکی موجب کاهش محسوس فروش اقساطی شده که این امر نه تنها تقاضا را کاهش داده، بلکه کانال های سنتی فروش را نیز ناکارآمد کرده است.

فشار دوگانه تولیدکنندگان

مجموع این عوامل، همراه با افزایش هزینه تولید و کاهش قدرت خرید عمومی، فشار بی سابقه ای بر تولیدکنندگان وارد کرده است. فشار هم از سمت رکود بازار مصرف و هم از سمت افزایش هزینه های تولید، دوام و پایداری صنعت را به خطر انداخته است.

بنابراین با توجه به تداوم رکود و کاهش نقدینگی، تولیدکنندگان در تلاش اند تاب آوری مالی و نیروی انسانی خود را حفظ کنند، اما کارشناسان هشدار می دهند ظرفیت تاب آوری شرکت ها نهایتاً چند ماه دیگر پاسخگو خواهد بود. عدم اتخاذ سیاست های حمایتی فوری، خطر بیکاری و تعدیل گسترده نیرو را افزایش می دهد.

باید توجه کرد که صنعت لوازم خانگی پس از صنعت ساختمان، دومین صنعت پراشتغال کشور است و تعمیق رکود در آن پیامدهای گسترده ای برای اشتغال و رفاه خانوارها خواهد داشت. حمایت از این صنعت نه تنها از منظر اقتصادی، بلکه از نظر تثبیت اجتماعی نیز ضروری است.

ضرورت تدوین برنامه های فوری برای حفظ اشتغال و تولید

به گزارش مهر، در شرایطی که رکود و نااطمینانی اقتصادی به اوج خود رسیده است، صنعت لوازم خانگی به عنوان یکی از بازیگران مهم اقتصاد ملی نمی تواند از بحران مصون بماند. کارشناسان معتقدند ادامه فعالیت واحدهای تولیدی به سیاست های کلان اقتصادی و اقدامات فوری دولت وابسته است.

تدوین نقشه راه راهبردی برای عبور از رکود، حمایت از تولید داخلی، تخصیص مناسب ارز، تسهیل تأمین مواد اولیه و ارائه تسهیلات مالی به واحدهای تولیدی، از مهم ترین اقدامات لازم در این زمینه است.