یک خبرگزاری ژاپنی با اشاره به حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای ایران نسبت به عدم محکومیت استفاده غیرقانونی از زور، نوشت که با این کار، نظم بین‌المللی مبتنی بر حاکمیت قانون، دچار تزلزل خواهد شد.

به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا، خبرگزاری جیجی ژاپن در گزارشی تحلیلی نوشت: روز اول تیرماه (22 ژوئن)، آمریکا در حمایت از اسراییل، تأسیسات هسته‌ای ایران را بمباران کرد و تا امروزحدود یک ماه از آن حمله می‌گذرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که حملات آمریکا و اسراییل ناقض قوانین بین‌المللی بوده‌اند. با این حال، تنها معدودی از کشورهای اروپایی به‌صراحت این اقدام آمریکا را مورد انتقاد قرار داده‌اند و ژاپن نیز از اتخاذ موضع‌ شفاف خودداری کرده است. اگر استفاده غیرقانونی از زور بدون واکنش باقی بماند، نظم بین‌المللی مبتنی بر «حاکمیت قانون» ممکن است دچار تزلزل شود.

منشور سازمان ملل، در اصل، استفاده از زور توسط کشورها را ممنوع کرده است. تنها استثناهایی که مجاز شمرده شده‌اند، «حق دفاع فردی» در صورت وقوع حمله مسلحانه به یک کشور، و «حق دفاع جمعی» برای کشورهایی با پیوند نزدیک با کشور مورد حمله است که به کمک آن کشور می‌شتابند.

این خبرگزاری ژاپنی نوشت: اسراییل مدعی است که حمله‌اش به ایران اقدامی دفاعی برای رفع «تهدید هسته‌ای» بوده است.

پرهیز ژاپن و اروپا از موضع‌گیری علیه حمله آمریکا به ایران؛ تزلزل در «حاکمیت قانون»

با این حال، کازویوکی نِموتو استاد حقوق بین‌الملل در دانشگاه زنان توکیو اظهار داشت: «در صورتی که حمله مسلحانه‌ای به یک کشور صورت نگرفته باشد، توجیه یک حمله پیش‌دستانه از منظر حقوق بین‌الملل ممکن نیست. اسراییل تاکنون هیچ‌گونه مدرک عینی درباره داشتن سلاح هسته‌ای توسط ایران ارائه نکرده است.»

وی در ادامه تصریح کرد که این اقدام اسراییل حمله‌ای یک‌جانبه به یک کشور خارجی بوده و در نتیجه ناقض حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود.

ایالات متحده نیز در توجیه این حمله هوایی اعلام کرده که هدف، دفاع از متحد خود ـ اسراییل ـ بوده و این اقدام را در چارچوب «استفاده از حق دفاع جمعی بر اساس منشور سازمان ملل» انجام داده است. در این رابطه نیز، پروفسور نموتو توضیح می‌دهد: «از آن‌جایی که هنوز حمله‌ای مسلحانه به اسراییل صورت نگرفته بود، شرایط لازم برای اعمال حق دفاع جمعی فراهم نبوده است.»

در میان کشورهای غربی، تنها گروهی اندک ـ از جمله امانوئل مکرون رییس‌جمهور فرانسه ـ به‌صراحت این حمله را ناقض قوانین بین‌المللی دانسته‌اند. فریدریش مِرتس صدر اعظم آلمان، و همچنین مارک روتِه، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، از مواضع آمریکا حمایت کردند.

ایگیرو ایشیبا نخست‌وزیر ژاپن، گرچه به‌صراحت «حمله اسراییل» به ایران را «به‌شدت محکوم» کرد، اما در خصوص حمله آمریکا تنها گفت: «ارزیابی قطعی دشوار است» و در اتخاذ موضع، ثبات نداشت.

پرهیز ژاپن و اروپا از موضع‌گیری علیه حمله آمریکا به ایران؛ تزلزل در «حاکمیت قانون»

سایوکو تاناکا استاد حقوق بین‌الملل در دانشگاه هوسِی تأکید کرد: «اگر بر پایه تفاسیر سخت‌گیرانه حقوقی، اقدامات غیرقانونی مورد انتقاد قرار نگیرند، این وضعیت نگران‌کننده است.»

وی افزود: «در شرایطی که محیط امنیتی جهانی به‌طور فزاینده‌ای دشوار شده، برای کشورها سخت است که از متحدی مانند آمریکا انتقاد کنند. در نتیجه، اغلب کشورها مصالح سیاسی را بر تفسیر حقوقی ترجیح می‌دهند و از اظهار نظر حقوقی اجتناب می‌کنند.»

به گزارش ایرنا، رژیم صهیونیستی بامداد روز جمعه 23 تیرماه در اقدامی تروریستی و خلاف تمامی قوانین و مقررات بین‌المللی به تاسیسات اتمی و مناطق مسکونی ایران حمله کرد. در جریان این حملات تعدادی از فرماندهان ارشد نظامی و افراد غیرنظامی و شهروندان ایرانی به شهادت رسیدند. ایران نیز در واکنش به این حملات و براساس اصل 51 منشور ملل متحد عملیات وعده صادق-3 را علیه این رژیم آغاز کرد.