رییس‌جمهور آذربایجان، ناظران اتحادیه اروپا در مرز ارمنستان را به انجام فعالیت‌های جاسوسی علیه جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در جریان جنگ اخیر ایران و اسراییل، متهم کرد.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، الهام علی‌اف، رییس‌جمهور آذربایجان، در پاسخ به سؤالات خبرنگاران، مواضع صریح و بی‌سابقه‌ای را در قبال روابط با روسیه، ماهیت مأموریت نظارتی اتحادیه اروپا در ارمنستان و سیاست‌های انرژی کشورش اتخاذ کرد.

علی‌اف در پاسخ به سؤالی درباره پیشنهاد یک شرکت آمریکایی برای نوعی اجاره کریدور زنگه‌زور، این موضوع را به رهبری ارمنستان مرتبط دانست و گفت: «در خاک ما هیچ اپراتور، تاجر یا مستأجر خارجی نمی‌تواند وجود داشته باشد. ارمنستان هر کاری می‌خواهد بکند، من از آن بی‌خبرم. آن‌ها پیش از این به اصطلاح "ناظران اروپایی" را به مرز دعوت کرده‌اند. آن‌ها جاسوسان حرفه‌ای در مرز هستند و علیه ایران فعالیت جاسوسی انجام می‌دهند. به‌خصوص در جریان درگیری اخیر ایران و اسراییل، آن‌ها در امتداد مرز ایران تردد می‌کنند. درست است که با دوربین دوچشمی ما را هم نگاه می‌کنند، اما ما هم از خاک خودمان آن‌ها را زیر نظر داریم.»

وی شرط اصلی باکو را اینگونه بیان کرد: «مهم‌ترین مسئله برای ما این است که باید گذرگاهی امن و بدون مانع از آذربایجان به آذربایجان داشته باشیم. این یعنی عبور از یک منطقه کشور به منطقه‌ای دیگر. بارها و شهروندان ما نباید هر بار چهره یک مرزبان ارمنی را ببینند. این یک تقاضای مشروع و عادلانه است، در غیر این صورت شهروندان ما در خطر خواهند بود. خوب به یاد دارم که در دوران شوروی، وقتی قطار از باکو به نخجوان حرکت می‌کرد، دقیقاً در قسمتی که از خاک ارمنستان در زنگه‌زور عبور می‌کرد، به سمت قطار سنگ پرتاب می‌شد. ما نمی‌توانیم امروز شهروندانمان را در معرض خطر قرار دهیم.»

سیاست انرژی ما تجاری است نه سیاسی/ به دنبال رقابت با روسیه نبوده‌ایم

رییس‌جمهور آذربایجان در پاسخ به سؤالی درباره آمادگی باکو برای افزایش صادرات گاز به اروپا تا سال 2027 در چارچوب طرح اتحادیه اروپا برای کنار گذاشتن گاز روسیه، تصریح کرد: «ما در سال 2021 یک سند مشارکت استراتژیک در حوزه انرژی با اتحادیه اروپا امضا کردیم و امروز به 12 کشور گاز صادر می‌کنیم که 8 مورد آن عضو اتحادیه اروپا هستند. اتحادیه اروپا، آذربایجان را یک تأمین‌کننده گاز قابل‌اعتماد برای کل اروپا می‌نامد.»

وی با اشاره به برنامه کشورش برای افزایش 8 میلیارد مترمکعبی تولید گاز تا سال 2030 (از 25 میلیارد به 33 میلیارد مترمکعب)، افزود: «سؤال این است که این 8 میلیارد مترمکعب اضافی به کدام مسیر صادر خواهد شد؟ خطوط لوله و اینترکانکتورهای ما کاملاً پر هستند و اگر این خطوط توسعه نیابند، صحبت از صادرات دشوار خواهد بود.»

علی‌اف تأکید کرد: «در مورد تصمیم اتحادیه اروپا برای کنار گذاشتن گاز روسیه، ما هرگز این موضوع را در محاسبات خود وارد نکرده‌ایم. ما به هیچ‌وجه تلاش نکرده‌ایم با روسیه رقابت کنیم، حتی زمانی که روسیه 150 میلیارد مترمکعب گاز به اروپا صادر می‌کرد. ما صرفاً بر اساس اصول تجاری عمل می‌کنیم و هرگز سیاست انرژی خود را سیاسی نکرده‌ایم و حجم گاز هیچ کشوری را، حتی آن‌هایی که با ما اختلاف نظر داشته‌اند، کاهش نداده‌ایم.»

انتقاد بی‌سابقه از مسکو؛ روسیه را به دادگاه بین‌المللی می‌کشانیم/ می‌دانیم هواپیمای ما را زدند

رییس‌جمهور آذربایجان در پاسخ به سؤالی درباره روابط با روسیه و عدم حضور باکو در نشست شورای اقتصادی کشورهای مشترک‌المنافع، به شدت از عملکرد مسکو در قبال حادثه سرنگونی هواپیمای شرکت «آزال» انتقاد کرد و گفت: «متأسفانه ما هیچ پاسخی از مقامات روسی دریافت نکرده‌ایم. هفت ماه از این حادثه گذشته است. برای ما همه چیز روشن است، ما می‌دانیم چه اتفاقی افتاده است. ما آن را اثبات می‌کنیم و می‌دانیم که مقامات روسی نیز از این موضوع آگاه هستند. آن‌ها هم به خوبی می‌دانند چه اتفاقی افتاده است.»

وی افزود: «تقاضای ما یک تقاضای طبیعی بود. بگذارید به گناه خود اعتراف کنند. کسانی که هواپیمای ما را زدند باید مجازات شوند و به خانواده‌های قربانیان و مجروحان و همچنین به شرکت آزال غرامت پرداخت شود.»

علی‌اف با اشاره به جزییات حادثه گفت: «خلبانان ما با شجاعت و حرفه‌ای‌گری هواپیما را فرود اضطراری دادند و همه مسافران کشته نشدند. ما فوراً تیمی را به آکتائو فرستادیم. آن‌ها فیلم‌برداری کردند و دیدند که بدنه هواپیما سوراخ‌سوراخ شده و حتی دو نفر از سرنشینان نیز جراحات ناشی از ترکش داشتند. اینکه گفته می‌شود یک پهپاد اوکراینی با هواپیمای ما برخورد کرده، یک ادعای مضحک و در سطح داستان‌های کودکستان است. هواپیمای ما دو بار مورد حمله قرار گرفته است.»

وی با انتقاد شدید از عملکرد روسیه ادامه داد: «حریم هوایی روسیه بسته نشده بود. حریم هوایی چند دقیقه پس از اصابت به هواپیمای ما بسته شد و این نیز بخشی از مسئولیت است. آن افراد عملیات "فرش" (اصطلاح نظامی برای پاکسازی حریم هوایی) را دیرتر از موعد اعلام کردند. این مثل روز روشن است. اما هفت ماه است که ما جوابی نمی‌گیریم. دادستان کل ما مرتباً به کمیسیون تحقیقات روسیه نامه می‌نویسد و پاسخ این است که تحقیقات ادامه دارد.»

الهام علی‌اف در پایان با لحنی قاطع اظهار داشت: «من معتقدم این یک رفتار غیرمسئولانه است. این بدان معنا نیست که ما آن را فراموش خواهیم کرد. خیر، ما نمی‌توانیم این را فراموش کنیم. ما قبلاً به طرف روسی اطلاع داده‌ایم که به سیستم قضایی بین‌المللی مراجعه خواهیم کرد. ما در حال آماده کردن یک پرونده هستیم. می‌دانیم که این کار زمان‌بر است. اما ما به این عدالت دست خواهیم یافت. وضعیت امروز از نظر روابط دوجانبه ما به هیچ‌وجه قابل‌قبول نیست.»